Nội dung công văn nêu rõ, đầu năm học mới 2017-2018, một số trường học có tình trạng thu nhiều khoản không đúng quy định, gây khó khăn cho không ít học sinh (HS), phụ huynh. Do đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ GD&ĐT rà soát các văn bản của Bộ đảm bảo chặt chẽ, minh bạch trong thực hiện xã hội hóa theo đúng quy định của pháp luật.
Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo các khoản thu tài trợ, đóng góp tự nguyện phải đảm bảo đúng tinh thần tự nguyện của người tổ chức tài trợ, đóng góp. Tuyệt đối không để lợi dụng danh nghĩa xã hội hóa để tổ chức thu các khoản đóng góp mang tính cào bằng, áp đặt. Đối với UBND các tỉnh, TP trực thuộc T.Ư, cần bố trí đủ nguồn lực cho giáo dục địa phương theo quy định. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn thực hiện nghiêm việc thu các khoản thu theo đúng quy định.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng yêu cầu Bộ GD&ĐT, UBND các tỉnh, TP cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các cơ sở, người đứng đầu các cơ sở giáo dục vi phạm. Hỗ trợ kịp thời các trường HS có hoàn cảnh khó khăn, các cơ sở giáo dục ở khu vực khó khăn, chịu ảnh hưởng của thiên tai, bão lụt, đảm bảo tất cả HS được đi học đầy đủ.
Trước đó, Bộ GD&ĐT đã tiến hành thanh tra tại Hà Nội, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Nghệ An và phát hiện nhiều trường lạm thu. Qua thanh tra cho thấy danh nghĩa là các khoản thu tự nguyện nhưng các trường đã tự đứng ra tổ chức thu và áp một mức chung là sai quy định.
Cụ thể, tại Trường Tiểu học Đặng Cương (xã Đặng Cương, huyện An Dương, Hải Phòng) có khoảng 20 khoản thu tự nguyện khác nhau. Các khoản thu sai như ủng hộ cơ sở vật chất 1,3 triệu đồng (HS trái tuyến thu 1,5 triệu đồng). Tiền sách giáo khoa và đồ dùng học tập 805.000 đồng. Tiền trại hè 800.000 đồng. Tiền chuyên đề ngoại khóa và hoạt động sáng tạo 640.000 đồng. Tiền kỹ năng sống 1 triệu đồng… Trường cũng huy động lắp đặt hệ thống điện, đèn và quạt cho khu nhà mới và bàn ghế cho HS lớp 1 trên 228 triệu đồng, trang bị 12 máy điều hòa với số tiền 110 triệu đồng.
Tại Trường Tiểu học Uy Nỗ, huyện Đông Anh, Hà Nội, đoàn kiểm tra phát hiện có 17 khoản thu tự nguyện. Trong đó nhiều khoản nhà trường đã quy định mức thu và tổ chức thực hiện không đúng: Tiền lắp máy điều hòa: 1 triệu đồng/HS, tiền máy chiếu 500.000 đồng/HS... Trong đó riêng tiền máy điều hòa trường chưa thực hiện thu nhưng tiền máy chiếu đã thực hiện thu và lắp đặt cho tám phòng học của tám lớp.
Tại Trường THCS Minh Tân, Thủy Nguyên, Hải Phòng, đoàn kiểm tra phát hiện nhiều khoản thu sai như tiền vở viết 110.000 đồng, tiền vở bài tập thực hành 350.000 đồng, tiền đồng phục 750.000 đồng, tiền sửa chữa trong trường 300.000 đồng, tiền học thêm trên 3 triệu đồng…