Quản lý chồng chéo, khó chặn thực phẩm bẩn

Tuy nhiên, hiện có nhiều lực lượng chức năng cùng tham gia nhưng lại không có đơn vị nào "đứng mũi chịu sào", đã tạo kẽ hở cho việc tiêu thụ thực phẩm kém chất lượng.

Thiếu vắng lực lượng chức năng

Theo ghi nhận của chúng tôi tại Chợ đầu mối phía Nam (quận Hoàng Mai) - một trong những chợ chính chuyên cung ứng thực phẩm, rau xanh cho người dân nội thành. Ngay cả đang trong "Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh ATTP" (từ ngày 15/4 - 15/5), việc kiểm tra ATTP vẫn khá sơ sài. Tại khu vực cổng chợ, chỉ có lực lượng bảo vệ thu lệ phí, hầu như không có bóng dáng lực lượng chức năng kiểm tra thực phẩm. Dạo một vòng quanh chợ mới thấy, hầu như không có sản phẩm rau xanh nào được dán nhãn, ghi nguồn gốc. Trong khi đó, chỉ có một số ít loại thực phẩm như thịt lợn, gà… được đóng dấu kiểm dịch. Khi được hỏi vì sao có loại không có giấy chứng nhận kiểm dịch nhưng vẫn bày bán, một tiểu thương cho biết, ở đây toàn người buôn thúng bán mẹt nên lực lượng chức năng cũng "nhẹ tay", ít khi kiểm tra.

Lực lượng liên ngành kiểm tra ATTP tại Chợ đầu mối phía Nam, quận Hoàng Mai. Ảnh: Hoài Nam

Chợ hoa quả, thực phẩm Long Biên cũng tình trạng tương tự. Dù mỗi ngày tại chợ có hàng trăm xe tải chở rau, củ, quả… đến đây tiêu thụ, song việc kiểm soát chất lượng thực phẩm cũng bị bỏ ngỏ. Hàng ngày, Ban Quản lý chợ tổ chức chốt kiểm tra ngay tại cổng chính của chợ (đường Yên Phụ) nhưng 2 cổng ra vào khác lại gần như vắng bóng lực lượng chức năng. Qua tìm hiểu được biết: Lực lượng chức năng cũng chỉ thỉnh thoảng ra quân kiểm tra bất chợt vào ban đêm, còn chủ yếu kiểm tra vào lúc rạng sáng khi việc mua bán tại chợ đã vãn. Công tác kiểm tra cũng mới chú trọng xem xét giấy chứng nhận về nguồn gốc hàng hóa, giấy kiểm dịch thú y, hãn hữu lắm mới tiến hành kiểm tra chất lượng hàng hóa…

Nhiều bất cập

Mặc dù đang là “Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh ATTP”, nhưng trong những ngày qua, nhiều vụ vi phạm về ATTP liên tiếp bị phát hiện. Ngày 8/4, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 5 (Chi cục QLTT Hà Nội) đã phát hiện, bắt giữ 200kg cá chình có xuất xứ từ Trung Quốc tại khu vực chợ cá Yên Sở (quận Hoàng Mai). Ngày 15/4, lực lượng Cảnh sát môi trường, qua kiểm tra khu vực buôn bán thủy sản tại chợ Long Biên, đã bắt quả tang Vũ Mạnh Cầm - nhân viên khu thủy sản, đang sử dụng hóa chất để tẩy trắng mực ươn thành mực tươi. Tiến hành kiểm tra kho, còn phát hiện 750kg mực ươn được lưu trữ, trong đó 150kg đang được ngâm tẩm hóa chất. Trong đợt kiểm tra liên ngành gần đây, QLTT cũng phát hiện tại chợ đầu mối phía Nam 275kg thịt gia súc gia cầm không được kiểm dịch, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ…

Theo ông Nguyễn Chí Giảng - Phó Giám đốc Trung tâm Kinh doanh Chợ đầu mối phía Nam: Những trường hợp vi phạm ATTP chủ yếu là có Giấy chứng nhận kiểm dịch nhưng trên sản phẩm không có dấu kiểm dịch hoặc chỉ có Giấy chứng nhận kiểm dịch của ngày hôm trước; Vận chuyển hàng hóa không đóng thùng, không đúng quy cách. Để kiểm tra ATTP, Ban Quản lý chợ đã ký liên kết với Đội QLTT số 15 và Trạm Thú y quận Hoàng Mai, tuy nhiên, do lực lượng mỏng nên việc kiểm tra chỉ tiến hành từ 4 giờ 30 trở đi.

Ông Nguyễn Công San - Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT Hà Nội cho biết: Nhằm đảm bảo ATTP, nhất là trong "Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh ATTP", lực lượng QLTT Hà Nội đã xây dựng kế hoạch kiểm tra các chợ đầu mối, siêu thị. Trong đó, đặc biệt chú trọng kiểm tra việc vận chuyển, kinh doanh động vật, sản phẩm động vật tại chợ đầu mối, siêu thị, cơ sở chế biến, lò giết mổ. Chi cục QLTT giao cho các đội QLTT số 1, 14, 17 tập trung kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm và các chợ đầu mối cung cấp thực phẩm vào thị trường Hà Nội.

Tuy nhiên, thực tế việc kiểm tra, xử phạt hiện nay có nhiều bất cập, chồng chéo giữa các lực lượng chức năng. Lực lượng QLTT chỉ được quyền kiểm tra lưu thông hàng hóa, những vấn đề về chất lượng ATTP là trách nhiệm của ngành y tế, liên quan đến con, cây, củ, quả... lại được giao cho ngành nông nghiệp.

Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng kinh doanh hàng hóa không đảm bảo ATTP, việc làm cấp thiết hiện nay là cần có quy định cụ thể về việc lực lượng nào phải chịu trách nhiệm nếu để địa bàn do mình quản lý xảy ra vi phạm ATTP, từ đó hạn chế đến mức tối đa tình trạng chồng chéo trong việc kiểm tra, quản lý. Đồng thời, các ban ngành liên quan cần tiếp tục nghiên cứu và đề xuất với UBND TP tiếp tục nhân rộng mô hình thí điểm chợ đầu mối ATTP, từ đó đảm bảo nguồn thực phẩm sạch, an toàn đến với người tiêu dùng Thủ đô.