Quốc hội chính thức thông qua Luật Báo chí

Trước khi biểu quyết thông qua toàn thể Luật, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Điều 18 về giấy phép hoạt động báo chí và Điều 27 về điều kiện, tiêu chuẩn được xét cấp thẻ nhà báo.

Người đứng đầu cơ quan báo chí vẫn là Tổng biên tập
Luật được thông qua quy định, đối tượng được thành lập cơ quan báo chí: Cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp; tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam từ cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên được thành lập cơ quan báo chí.

Cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật giáo dục đại học; tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hàn lâm, viện theo quy định của Luật khoa học và công nghệ; bệnh viện do cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên quản lý được thành lập tạp chí khoa học.

Về người đứng đầu cơ quan báo chí, Luật quy định người đứng đầu cơ quan báo chí là Tổng Biên tập (đối với báo in, báo điện tử), là Tổng giám đốc hoặc giám đốc (đối với báo nói, báo hình).

Tiêu chuẩn bổ nhiệm người đứng đầu cơ quan báo chí gồm: Là công dân Việt Nam, có địa chỉ thường trú tại Việt Nam; Có trình độ đại học trở lên. Người đứng đầu cơ quan báo chí thuộc các tổ chức tôn giáo không áp dụng tiêu chuẩn này; Có thẻ nhà báo đang có hiệu lực. Người đứng đầu cơ quan báo chí thuộc các tổ chức tôn giáo, tạp chí khoa học không áp dụng tiêu chuẩn này; Có phẩm chất đạo đức tốt; không trong thời gian thi hành hình thức kỷ luật từ khiển trách trở lên theo quy định của pháp luật về công chức, viên chức và pháp luật về lao động. Đồng thời cũng quy định cụ thể về nhiệm vụ và quyền hạn của người đứng đầu cơ quan báo chí.

Luật cũng dành Điều 36 quy định về trang thông tin điện tử tổng hợp: Trang thông tin điện tử tổng hợp phải trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin báo chí và ghi rõ tên tác giả, tên cơ quan báo chí, thời gian đã đăng, phát thông tin đó.

Quốc hội chính thức thông qua Luật Báo chí - Ảnh 2

Giảm thời gian công tác đối với người được cấp thẻ nhà báo

Về cấp thẻ nhà báo, có ý kiến đề nghị bỏ điều kiện “phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên” đối với người công tác tại cơ quan báo chí thuộc tổ chức tôn giáo; đề nghị giảm điều kiện phải có thời gian công tác từ “3 năm” xuống còn “2 năm” đối với trường hợp cấp thẻ lần đầu; đề nghị bổ sung quy định trường hợp người được xét cấp thẻ nhà báo là đối tượng vi phạm pháp luật hình sự bị kết án mà hết thời hạn thi hành án. Tiếp thu ý kiến ĐB, UBTV Quốc hội cũng đã sửa đổi, bổ sung, chỉnh lý các nội dung trên thể hiện tại Điều 27 về Điều kiện, tiêu chuẩn được xét cấp thẻ nhà báo.

Tại Điều 28 về cấp, đổi, thu hồi, thẻ nhà báo, UBTV Quốc hội cũng tiếp thu ý kiến ĐB đề nghị đối với trường hợp người được cấp thẻ nhà báo bị thu hồi thẻ vì bị khởi tố bị can, khi có kết luận không phạm tội của cơ quan có thẩm quyền thì cơ quan quản lý nhà nước về báo chí phải “trả lại” thẻ thay vì làm thủ tục “cấp lại” thẻ như quy định trong dự thảo Luật.

Về ý kiến đề nghị không nên quy định thời hạn 5 năm phải đổi thẻ nhà báo (Điều 28). UBTV Quốc hội nhận thấy, thực tế hiện nay, có một số trường hợp, người được cấp thẻ nhà báo nhưng không còn làm công việc liên quan đến báo chí, mà vẫn giữ và sử dụng thẻ nhà báo không đúng mục đích. Do vậy, để quản lý hiệu quả việc sử dụng thẻ nhà báo, UBTV Quốc hội đề nghị được giữ như dự thảo Luật là kỳ hạn cấp thẻ nhà báo là 5 năm.

Về ý kiến đề nghị bổ sung quy định phóng viên, nhà báo không được sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền trái với tôn chỉ mục đích của cơ quan báo chí. UBTV Quốc hội nhận thấy, đây là quyền tự do ngôn luận của công dân đã được hiến định nên không thể đưa nội dung này vào dự thảo Luật. Trường hợp thấy cần thiết phải quản lý những hoạt động trên, cơ quan báo chí có thể quy định nội dung này tại quy chế hoạt động của cơ quan báo chí đó.