Kinhtedothi - Với 79,35% số phiếu tán thành, sáng nay (11/11), Quốc hội (QH) đã thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2016.
Theo đó, mức bội chi ngân sách nhà nước là 254.000 tỷ đồng (hai trăm năm mươi tư nghìn tỷ đồng), tương đương 4,95% tổng sản phẩm trong nước (GDP) đồng thời thực hiện cắt giảm 10% dự cắt giảm 10% dự toán chi thường xuyên, tiết kiệm triệt để tăng lương và thực hiện các mục tiêu phát triển.
Thu từ thuế, phí không thấp hơn 19-20% GDP
QH đã thông qua mục tiêu tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 1.014.500 tỷ đồng (một triệu, không trăm mười bốn nghìn, năm trăm tỷ đồng); nếu tính cả 4.700 tỷ đồng (bốn nghìn, bảy trăm tỷ đồng) thu chuyển nguồn ngân sách địa phương từ năm 2015 sang năm 2016 thì tổng số thu ngân sách nhà nước là 1.019.200 tỷ đồng (một triệu, không trăm mười chín nghìn, hai trăm tỷ đồng); Tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 1.273.200 tỷ đồng (một triệu, hai trăm bảy mươi ba nghìn, hai trăm tỷ đồng); Mức bội chi ngân sách nhà nước là 254.000 tỷ đồng (hai trăm năm mươi tư nghìn tỷ đồng), tương đương 4,95% tổng sản phẩm trong nước GDP.
Ảnh mang tính chất minh họa. Nguồn: Internet.
|
QH đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các chính sách thu NSNN, đặc biệt là thu nội địa, nhằm đảm bảo mức huy động phù hợp với sự phát triển của đất nước, vừa tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, vừa giảm thiểu tác động giảm thu do cắt giảm thuế quan để hội nhập quốc tế và giảm thu từ dầu thô. (Dự toán thu dầu thô tính trên cơ sở sản lượng do Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam xây dựng (14,02 triệu tấn) và giá bán 60 USD/thùng (giảm 40 USD/thùng so với giá trong dự toán năm 2015). Trên cơ sở đó, đề ra mục tiêu động viên hợp lý nguồn lực vào NSNN, phấn đấu tỷ lệ huy động vào NSNN trên GDP giai đoạn 2016-2020 bình quân khoảng 20-21%GDP, trong đó từ thuế, phí không thấp hơn 19-20%GDP như ý kiến ĐBQH đã nêu.
Về chi ngân sách, đề nghị Chính phủ thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ; phối hợp đồng bộ với chính sách tiền tệ nhằm hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh, tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao hơn năm 2015. Tăng cường kỷ luật tài chính - ngân sách, thực hiện dự toán ngân sách nhà nước đúng quy định của pháp luật. Đẩy mạnh giám sát và công khai, minh bạch việc sử dụng ngân sách nhà nước, nhất là trong các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí.
Chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt các luật thuế và các nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế, chống thất thu, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, chuyển giá, trốn thuế, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp kê khai không đúng, gian lận, trốn thuế. Hạn chế tối đa việc ban hành các chính sách mới làm giảm thu ngân sách nhà nước.
Điều hành chi ngân sách nhà nước theo dự toán được giao. Tiết kiệm triệt để các khoản chi thường xuyên của từng bộ, ngành, địa phương; giảm tối đa kinh phí tổ chức hội nghị, hội thảo, khánh tiết; hạn chế bố trí kinh phí đi nghiên cứu, khảo sát nước ngoài, hạn chế mua sắm ô tô và trang thiết bị đắt tiền; từng bước thực hiện khoán xe công đối với một số chức danh. Tổ chức bầu cử Quốc hội và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp theo tinh thần triệt để tiết kiệm; đẩy mạnh cải cách hành chính trong quản lý chi ngân sách nhà nước. Chỉ ban hành chính sách làm tăng chi ngân sách nhà nước khi thật sự cần thiết và có nguồn đảm bảo. Quản lý chặt chẽ việc ứng trước dự toán ngân sách nhà nước và chi chuyển nguồn sang năm sau. Thực hiện nghiêm Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Huy động trái phiếu cho đầu tư phát triển, kiểm soát nợ công
Trong những năm qua, tăng trưởng kinh tế và đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, giáo dục, y tế... phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn đầu tư từ NSNN. Trong khi đó, đầu tư phát triển chủ yếu được sử dụng từ nguồn đi vay. Mặc dù vẫn còn tình trạng sử dụng vốn vay chưa hiệu quả, song vốn vay đã bổ sung nguồn lực đáng kể cho đầu tư toàn xã hội; nhiều dự án lớn, trọng điểm (như hạ tầng giao thông, điện, hàng không...) đã được đầu tư từ nguồn vốn vay, đưa vào sử dụng góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội; nền kinh tế nước ta đã từng bước vượt qua tình trạng trì trệ, phục hồi tăng trưởng.
“Tuy nhiên, việc tăng chi đầu tư từ NSNN để thúc đẩy kinh tế vượt qua khó khăn, do tác động của khủng hoảng kinh tế thế giới đã dẫn tới mức dư nợ công có xu hướng tăng (năm 2011 mức dư nợ công là 50%GDP, dự kiến cuối năm 2015 ở mức 61,3%GDP), nguyên nhân chủ yếu do bội chi NSNN và phát hành trái phiếu Chính phủ ở mức cao. Việc bố trí trong cân đối NSNN không đủ để trả nợ đến hạn, nên dẫn tới phải vay để trả các khoản nợ đến hạn (năm 2013 là 40.000 tỷ đồng; năm 2014 là 72.000 tỷ đồng; dự kiến năm 2015 là 125.000 tỷ đồng).
Mặc dù số vay đảo nợ không làm tăng thêm mức dư nợ công và dư nợ Chính phủ, nhưng việc phải vay đảo nợ nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng huy động thực tế và làm tăng chi phí do phải thanh toán lãi vay tính trên số vay đảo nợ. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Chính phủ trong thời gian tới cần xác định lộ trình và kiên trì giảm bội chi NSNN hàng năm, ưu tiên đảm bảo thanh toán đầy đủ các khoản nợ (cả gốc và lãi) đến hạn của NSNN, giảm mức vay đảo nợ”, báo cáo giải trình chỉnh lý về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2015, dự toán ngân sách nhà nước năm 2016 của Ủy ban Thường vụ đánh giá.
Do đó, Nghị quyết của QH yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát việc vay, sử dụng vốn vay và trả nợ, nhất là đối với các khoản vay mới, vay có bảo lãnh của Chính phủ. Tiếp tục cơ cấu lại các khoản vay của ngân sách nhà nước theo hướng tăng tỷ trọng vay trung hạn và dài hạn với lãi suất phù hợp; bảo đảm dư nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia trong giới hạn quy định.
Các đại biểu cũng tán thành với phương án thực hiện đa dạng hóa kỳ hạn trái phiếu Chính phủ phát hành trong năm 2015 và năm 2016, trong đó, chỉ phát hành trái phiếu Chính phủ có thời hạn từ 3 năm đến dưới 5 năm với tỷ lệ không quá 30% tổng khối lượng trái phiếu Chính phủ phát hành, 70% đảm bảo từ 5 năm trở lên theo quy định tại Nghị quyết số 78/2014/QH13 ngày 10 tháng 11 năm 2014 của QH.
Về sử dụng 40.000 tỷ đồng tiền bán cổ phần sở hữu của Nhà nước tại một số doanh nghiệp để đầu tư phát triển. Nghị quyết nêu rõ, trường hợp ngân sách trung ương năm 2015 bị hụt thu, cho phép sử dụng không quá 10.000 tỷ đồng tiền bán cổ phần sở hữu của nhà nước nhưng chỉ để cân đối, đáp ứng nhiệm vụ chi đầu tư phát triển. Sử dụng 30.000 tỷ đồng đưa vào dự toán ngân sách nhà nước năm 2016 để tăng chi đầu tư phát triển.
Về phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế, trên cơ sở so sánh, phân tích, đảm bảo có lợi cho quốc gia và chỉ thực hiện trong năm 2015 và năm 2016, với tổng mức phát hành tối đa là 3 tỷ USD. Việc phát hành trái phiếu ra thị trường vốn quốc tế để cơ cấu lại nợ trong nước với mức lãi suất hợp lý và thời hạn dài hơn sẽ giảm bớt áp lực trả nợ trong ngắn hạn, song phải bảo đảm có lợi cho quốc gia và chỉ thực hiện trong năm 2015 và năm 2016.
Tăng lương cơ bản từ 1/5/2016
Để giảm bớt khó khăn về đời sống cho cán bộ, công chức chưa được điều chỉnh lương, song cũng cần phù hợp với nguồn lực tài chính, QH nhất trí giao Chính phủ thực hiện điều chỉnh tiền lương đối với người có mức lương hưu, trợ cấp mất sức lao động dưới 2 triệu đồng/tháng và trợ cấp đối với giáo viên mầm non có thời gian công tác trước năm 1995 để lương hưu của các đối tượng này đạt mức lương cơ sở, thời điểm thực hiện từ ngày 1/1/2016.
Từ ngày 1/5/2016, thực hiện điều chỉnh tăng mức lương cơ sở từ 1,15 triệu đồng/tháng lên 1,21 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 5%) đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, bảo đảm thu nhập của đối tượng có hệ số lương từ 2,34 trở xuống không giảm so với mức đang hưởng.
Riêng lương hưu, trợ cấp ưu đãi người có công, tiếp tục giữ mức đã tăng 8% như đã thực hiện năm 2015.
Giao các bộ, ngành, địa phương trên cơ sở dự toán ngân sách nhà nước được giao tự cân đối để bố trí nguồn tăng lương. Ngân sách trung ương hỗ trợ một phần tiền lương tăng thêm cho một số địa phương nghèo, ngân sách khó khăn theo quy định của Chính phủ.