Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Quy hoạch đô thị và quản lý đất đai: Những điều ghi nhận ở Singapore

Dân Hùng (Văn phòng UBND TP Đà Nẵng)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Với một đất nước diện tích đất nhỏ hẹp, không có nhiều tài nguyên,  Singapore đã xác định phát triển thương mại, du lịch và kinh tế tri thức là nền tảng quan trọng.

Ngay từ khâu quy hoạch, Chính phủ đã quy hoạch phát triển không gian đô thị ưu tiên cho các hoạt động phát triển kinh tế thương mại, dành quỹ đất để hình thành các trục trung tâm đa chức năng về thương mại, tài chính, ngân hàng. Mạng lưới giao thông được quy hoạch đồng bộ cho tương lai sau 40 năm với các loại phương tiện giao thông công cộng hiện đại. 
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
Trong đó, trục đường Orchard là điển hình và được quy hoạch là trục trung tâm mua sắm phát triển nhất Singapore. Khu cảng biển được quy hoạch là cảng trung chuyển với đầy đủ bến bãi kho tàng và khu sản xuất gia công tái chế. Cảng của Singapore là cảng trung chuyển lớn nhất khu vực… Các khu công nghệ cao, công nghệ sinh học được quy hoạch bên cạnh các trường đại học lớn, nhằm gắn kết giữa lý thuyết và thực hành. Các khu ở, khu công nghiệp được quy hoạch phân tán, nhằm phân bố đều mật độ dân số, hạn chế ách tắc giao thông.

Vấn đề cảnh quan, môi trường cũng được đặt lên hàng đầu trong công tác quy hoạch. Mục tiêu của các đồ án quy hoạch trước đây là xây dựng Singapore là “Thành phố vườn”. Không dừng lại ở đó, hiện nay, mục tiêu của các nhà lãnh đạo là quy hoạch Singapore trở thành “thành phố trong vườn”. Do vậy, các đồ án quy hoạch đều được thiết kế cảnh quan cây xanh trên từng ô phố và đường phố, hệ thống công viên cây xanh đan xen với các khu nhà ở. 

Công tác quy hoạch cũng luôn quan tâm đến việc bảo tồn các di sản, các khu nhà ở cũ… các đồ án đều được kèm theo mô hình chi tiết để quản lý, thực hiện. Việc chú trọng đến thiết kế cảnh quan để tạo ra một đô thị trong vườn là một sắc thái riêng và là niềm tự hào của người dân Singapore.        

Các bước tiến hành quy hoạch của Singapore gồm 3 bước: Bước 1, Quy hoạch chiến lược, còn gọi là quy hoạch ý niệm. Các ý tưởng quy hoạch giai đoạn này tính toán từ 30- 40 năm sau. Năm 1971, Singapore đã hoàn thành bản quy hoạch chiến lược đầu tiên, sau 10 năm được hiệu chỉnh xét duyệt một lần. Nội dung quy hoạch giai đoạn này dựa trên các ý tưởng về cơ cấu kinh tế, phân vùng và bố trí cơ cấu sử dụng đất hợp lý, ưu tiên đất đai cho phát triển kinh tế, hình thành các trục giao thông chủ đạo, các khu công nghiệp, cảng biển, sân bay, các khu ở chung cư cho nhân dân và đề ra các chương trình hành động cho từng giai đoạn. Bước 2 là Quy hoạch tổng thể. 

Căn cứ vào quy hoạch chiến lược, các ý tưởng quy hoạch giai đoạn này tính toán từ 10-15 năm sau, nội dung quy hoạch giai đoạn này quy định chi tiết từng ô phố, từng khu đất bao gồm diện tích, mật độ xây dựng, mục đích sử dụng đất… và công khai cho mọi người biết để thu hút đầu tư và hướng dẫn người dân thực hiện theo quy hoạch. Bước 3 là Quy hoạch triển khai chi tiết. Giai đoạn này do các chủ đầu tư dự án trên các khu đất được giao quản lý thực hiện.
Quy hoạch đô thị và quản lý đất đai: Những điều ghi nhận ở Singapore - Ảnh 1

 

Căn cứ vào quy hoạch tổng thể và căn cứ vào yêu cầu sử dụng đất chủ đầu tư lập phối hợp với các tổ chức tư vấn quy hoạch chi tiết trình các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt về những thông số kỹ thuật cơ bản như mật độ xây dựng, chiều cao, lộ giới, kích thước cơ bản công trình, khoảng cách giữa hai nhà, cảnh quan cây xanh… trước khi tiến hành xây dựng.

Đất đai ở Singapore hầu hết do nhà nước quản lý, các dự án phần lớn đều được chính phủ cho thuê đất có thời hạn từ 50-90 năm. Việc giải toả thu hồi đất do Nhà nước thực hiện và được áp dụng các hình thức chủ yếu như giải toả tự nguyện và giải toả bắt buộc. 

Giá cả đền bù tương đương theo giá thị trường, do các công ty định giá xác định, trường hợp không thoả thuận được thì Toà án xử lý. Ngoài ra, còn có hình thức Nhà nước thoả thuận mua lại đất của người dân theo giá thị trường, hoặc thực hiện đền bù bổ sung không chính thức, nhằm bù đắp những giá trị khác chưa được tính toán để thực hiện các dự án theo quy hoạch. 

Những năm đầu việc đền bù giải toả ở Singapore được thực hiện theo Luật Trưng dụng đất đai, Nhà nước đền bù theo giá quy định thường thấp hơn giá thị trường, bù lại người dân bị giải toả cũng được bố trí căn hộ chung cư giá rẻ theo quy định của Nhà nước. Ở Singapore không có chế độ bồi thường lại bằng đất, nhờ đó mà nguồn lực vốn và đất đai được tập trung để đầu tư cơ sở hạ tầng theo hướng văn minh và hiện đại.