Tầm nhìn và đột phá chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Thủ đô Hà Nội

TS Bùi Văn Thạch - Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương; Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Vũ Hà cùng PGS.TS Phạm Minh Anh - Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đồng chủ trì hội thảo.

Thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao Hà Nội trên nhiều chiều cạnh

Phát biểu khai mạc và báo cáo đề dẫn hội thảo, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Vũ Hà cho biết, hội thảo diễn ra trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào kỷ nguyên số và chịu tác động sâu sắc, toàn diện của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, quá trình toàn cầu hóa, chuyển đổi số và sự dịch chuyển mạnh mẽ sang nền kinh tế tri thức, kinh tế sáng tạo, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), internet vạn vật (IoT) đã làm thay đổi căn bản phương thức sản xuất và lao động xã hội.

Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao không còn là yếu tố đầu vào mà đã trở thành tài sản quý giá, là nguồn lực nội sinh và động lực quyết định sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia, mỗi đô thị.

Là Thủ đô, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo lớn nhất cả nước, Hà Nội mang trọng trách tiên phong trong tiến trình đổi mới mô hình tăng trưởng. Việc xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng là yêu cầu tất yếu để hiện thực hóa mục tiêu chiến lược của Nghị quyết số 15-NQ/TW (ngày 5/5/2022) của Bộ Chính trị: phát triển Thủ đô thành “thành phố xanh, văn hiến, văn minh, hiện đại, có sức cạnh tranh tầm cỡ khu vực và thế giới” và tầm nhìn trở thành “Thành phố kết nối toàn cầu”.

Nhận thức rõ vai trò then chốt này, Thành ủy Hà Nội đã xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những khâu đột phá chiến lược. Cụ thể, Chương trình số 06-CTr/TU (ngày 17/3/2021) về “Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh” giai đoạn 2021 - 2025 là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm chính trị của Thành phố, nhấn mạnh việc xây dựng con người Hà Nội toàn diện về phẩm chất, năng lực để đáp ứng yêu cầu hội nhập.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hội thảo hôm nay không chỉ mang ý nghĩa là sự kiện khoa học chuyên ngành, mà còn là một diễn đàn học thuật, chính sách, nơi kết nối giữa các nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách và người thực thi, nhằm xây dựng hệ luận cứ toàn diện cho định hướng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Thủ đô trong thời kỳ mới. Từ việc phản ánh thực tiễn sinh động, tổng kết lý luận đến chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, hội thảo kỳ vọng kiến tạo nền tảng tư duy và hành động cho quá trình bứt phá về xây dựng, phát triển nhân lực chất lượng cao của Hà Nội.

Thông qua các ý kiến và tham luận khoa học, Ban tổ chức kỳ vọng cung cấp cái nhìn toàn diện về thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao Hà Nội trên nhiều chiều cạnh; Làm rõ các xu hướng quốc tế đang ảnh hưởng tới phát triển nguồn nhân lực; Đề xuất mô hình phát triển nhân lực tích hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và có bản sắc; Xây dựng cơ sở luận cứ cho đổi mới thể chế, chính sách, công nghệ và quy hoạch nhân lực Thủ đô; Mở rộng mạng lưới hợp tác học thuật - chính sách - cộng đồng trong lĩnh vực này.

Phát triển nhân lực trình độ cao, nhân tài cho Thủ đô

Mở đầu hội thảo, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức - Nguyên Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Công nghệ trình bày tham luận “Ứng dụng AI và chuyển đổi số trong quản lý, dự báo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Hà Nội.

Bằng những kiến thức chuyên sâu và giàu thực tiễn, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức đã chỉ ra khung AI- HR Analytics cho Hà Nội về dữ liệu nhân lực thống nhất, phân tích dự báo khoảng trống kỹ năng, tư vấn đào tạo lại/nâng cấp kỹ năng. Đồng thời đề xuất nền tảng dữ liệu nhân lực Thủ đô, trung tâm dự báo gắn với quy hoạch phát triển.

Tiếp đó, PGS.TS Trần Kim Chung (Hội đồng Lý luận Trung ương) thông tin về “Dự báo nhu cầu nhân lực chất lượng cao cho các ngành kinh tế mũi nhọn của Thủ đô đến năm 2030”.

Trong tham luận, PGS.TS Trần Kim Chung không chỉ xác định rõ nội hàm của nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh mới, mà còn xác định những nhóm ngành trọng điểm, cần được ưu tiên cung ứng nhân lực chất lượng cao.

Cũng tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thiện Dũng (trường Đại học Thuỷ lợi) chia sẻ về “Phát triển nhân lực trình độ cao, nhân tài cho Thủ đô theo Nghị quyết 71-NQ/TW: Vai trò của trường đại học trên địa bàn và giải pháp bứt phá”.

PGS.TS Nguyễn Thiện Dũng đã phân tích rõ những định hướng chiến lược quốc gia về phát triển nhân lực trình độ cao và nhân tài theo Nghị quyết 71-NQ/TW, xác định giáo dục đại học là trụ cột trung tâm. Vai trò hạt nhân của các trường đại học, và đề xuất các nhóm giải pháp bứt phá tập trung vào: Tăng cường lãnh đạo của Đảng và hoàn thiện thể chế (trao quyền tự chủ toàn diện, hoàn thiện Luật Thủ đô); Chính sách đãi ngộ vượt trội (lương bổng, an sinh xã hội); và Hiện đại hóa hạ tầng (phòng thí nghiệm chuẩn quốc tế, hợp tác quốc tế).

Trong khi đó, ThS.BSCK II Lê Thị Lệ Quyên (Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội), trình bày tham luận: “Bệnh viện Ung bướu Hà Nội điểm sáng trong liên kết đào tạo quốc tế, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao”.

Thay mặt chủ toạ hội thảo, PGS.TS Phạm Minh Anh đánh giá Bệnh viện Ung bướu Hà Nội là đơn vị đã thành công trong hợp tác quốc tế xây dựng đội ngũ y bác sỹ có trình độ cao ngang bằng với đội ngũ bác sỹ khu vực. Đây là một điển hình về hợp tác quốc tế trong đào tạo nhân lực chất lượng cao, không chỉ cho Hà Nội mà cho cả nước. Đồng thời mong muốn Thủ đô có nhiều điểm sáng về hợp tác quốc tế và đào tạo nguồn nhân lực như Bệnh viện Ung bướu Hà Nội.

ThS Đào Thị Hoàng Lan (trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong) chia sẻ về “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số”.

Thông điệp từ tham luận của ThS Đào Thị Hoàng Lan nhấn mạnh, để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Hà Nội cần triển khai một cách toàn diện và đồng bộ 3 nhóm giải pháp chiến lược sau: Đổi mới đào tạo và quản lý dựa trên công nghệ; Xây dựng hệ sinh thái thu hút nhân tài đột phá; Ưu tiên phát triển hạ tầng số và đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong đào tạo và nghiên cứu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của Thủ đô.

Kết thúc phần tham luận, PGS.TS Lương Thu Hà (trường Kinh doanh - Đại học Kinh tế quốc dân) tham luận "Mức độ chuyển đổi số trong các cơ sở giáo dục đại học thuộc khối kinh tế trên địa bàn TP Hà Nội - Sự chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô tới năm 2030".

Bài viết phân tích mức độ chấp nhận và sử dụng công nghệ trong chuyển đổi số tại các trường đại học khối kinh tế ở Hà Nội. Dựa trên mô hình UTAUT, TTF và bổ sung biến “cảm nhận bảo mật”, khảo sát 666 mẫu cho thấy bảy nhân tố ảnh hưởng chính: kỳ vọng hiệu quả, nỗ lực, ảnh hưởng xã hội, điều kiện thuận lợi, đặc thù công việc, công nghệ và bảo mật. Tác giả kiến nghị giải pháp đồng bộ cho nhà nước, trường học, giảng viên và sinh viên nhằm nâng cao năng lực chuyển đổi số, phục vụ đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Đề xuất hệ thống giải pháp đồng bộ, mang tính đột phá cao

Phát biểu kết thúc hội thảo, TS Bùi Văn Thạch - Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương đánh giá, trên cơ sở các tham luận và ý kiến thảo luận, các nhà khoa học đã thống nhất đề xuất một hệ thống giải pháp đồng bộ, mang tính đột phá cao, tập trung vào các nhóm chính: Đột phá về cơ chế và chính sách đãi ngộ; Đột phá về công nghệ và chuyển đổi số; Đột phá về mô hình đào tạo và liên kết...

Ban Tổ chức cam kết nghiêm túc tiếp thu và tổng hợp đầy đủ các ý kiến, tham luận. Đồng thời khẩn trương xây dựng báo cáo tổng hợp chất lượng cao, mang tính khả thi và đột phá, để trình lên cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.

Để hiện thực hóa những mục tiêu này, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền Thành phố tiếp tục đổi mới mạnh mẽ trong tư duy quản lý, ban hành những chính sách đãi ngộ đặc thù, vượt trội, sẵn sàng chấp nhận đột phá để thu hút và trọng dụng nhân tài.

Lực lượng trí thức, khoa học công nghệ tiếp tục phát huy vai trò dẫn dắt, sáng tạo. Các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp cần chủ động thắt chặt liên kết, tạo thành một khối thống nhất để đào tạo ra thế hệ lao động có tri thức, kỹ năng hiện đại.

TS Bùi Văn Thạch tin tưởng rằng, Thủ đô Hà Nội sẽ sớm trở thành trung tâm tri thức, đô thị thông minh, sáng tạo, có sức cạnh tranh tầm cỡ khu vực và quốc tế.