Tăng cường quan hệ, thúc đẩy hợp tác vì sự ổn định, thịnh vượng

EAS - thành tố quan trọngtrong cấu trúc khu vực

Tham gia EAS 7 có lãnh đạo các quốc gia thành viên ASEAN, lãnh đạo các tổ chức tài chính quốc tế và các nước đối tác như: Tổng thống Mỹ Barack Obama, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak, Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh, Thủ tướng Australia Julia Gillard… Đoàn đại biểu Việt Nam do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đã tham gia Hội nghị và có bài phát biểu quan trọng. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, EAS cần tiếp tục thúc đẩy hợp tác về các vấn đề an ninh phi truyền thống, ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên ở khu vực như: quản lý thiên tai, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán người… Theo đó, với tư cách là một thành tố quan trọng trong cấu trúc khu vực, EAS cần tích cực phối hợp và bổ sung với các cơ chế khu vực hiện có, qua đó đóng góp vào các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng hoan nghênh các nỗ lực chung vì mục tiêu hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông; đồng thời, đề nghị các nước ủng hộ ASEAN - Trung Quốc thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm DOC, hướng tới Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC); ủng hộ ASEAN thực hiện Tuyên bố 6 điểm về Biển Đông nhằm bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển 1982 của Liên Hợp quốc, bao gồm việc tôn trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của các quốc gia ven biển, vì hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải và thịnh vượng ở khu vực.

Phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN trong EAS       

Thảo luận tại Hội nghị, các nhà Lãnh đạo đã khẳng định, EAS cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về các vấn đề an ninh phi truyền thống và ứng phó với các thách thức đang nổi lên, trong đó có tìm kiếm cứu nạn trên biển, an ninh an toàn hàng hải, khủng bố, thiên tai... Các nước ủng hộ ASEAN tiếp tục phát huy vai trò chủ đạo trong EAS, khuyến khích các đối tác tham gia vào hợp tác khu vực và nâng cao phối hợp giữa EAS với các khuôn khổ hợp tác khu vực như ASEAN+3, ARF, ADMM+, AMF mở rộng… nhằm bảo đảm tính bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động hợp tác.

Về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, các nhà lãnh đạo hoan nghênh nỗ lực của Chính phủ Myanmar trong thúc đẩy tiến trình hòa hợp dân tộc và hội nhập khu vực cũng như ủng hộ việc dỡ bỏ cấm vận kinh tế đối với Myanmar; ủng hộ một Bán đảo Triều Tiên hòa bình, ổn định, phi vũ khí hạt nhân và sớm nối lại đàm phán 6 bên. Liên quan đến vấn đề Biển Đông, nhiều nước phát biểu nhấn mạnh tầm trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật biển năm 1982 của LHQ, thực hiện hiệu quả DOC, Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN, Tuyên bố DOC và sớm xây dựng COC.

TPP - cơ chế hợp tác hiệu quả

Bên lề EAS 7 đã diễn ra Cuộc họp Cấp cao không chính thức Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), cuộc gặp cấp cao đầu tiên của các nhà lãnh đạo 7 nước thành viên TPP gồm Mỹ, Australia, New Zealand, Singapore, Brunei, Malaysia và Việt Nam. Các nhà lãnh đạo đã nhấn mạnh tầm quan trọng của triển vọng liên kết kinh tế sâu rộng trong khuôn khổ Hiệp định TPP, đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong tiến trình đàm phán gần 3 năm qua và nhất trí tiếp tục cùng nỗ lực để có thể hướng tới hoàn tất đàm phán trong năm 2013.

ASEAN tăng cường đối thoại toàn cầu

Trước đó, sáng 20/11, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo một số nước ASEAN, các đối tác của ASEAN, đại diện một số tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Quỹ tiền tệ quốc tế… đã tham dự Đối thoại toàn cầu ASEAN. Phát biểu tại Đối thoại toàn cầu ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam sẽ tích cực đóng góp vào nỗ lực chung, phù hợp với điều kiện quốc gia, trên cơ sở tự nguyện và đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững.

Kết thúc EAS 7, các nhà lãnh đạo các nước tham gia EAS đã thông qua Tuyên bố EAS về Sáng kiến phát triển Đông Á và Tuyên bố EAS về phòng chống sốt rét kháng thuốc, đồng thời chính thức khởi động đàm phán về Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực. Rõ ràng, với những nội dung và thỏa thuận đã đạt được trên bàn đàm phán, EAS đã khẳng định là diễn đàn của các lãnh đạo Đông Á để đối thoại và định hướng hợp tác về các vấn đề có tầm quan trọng chiến lược, cả về chính trị, an ninh và hợp tác, phát triển vì lợi ích chung của các nước ở khu vực và trên cơ sở các mục tiêu, nguyên tắc và thể thức của EAS.