Tuổi nào chịu trách nhiệm hình sự?

Tại hội thảo, các luật sư, chuyên gia tập trung đóng góp ý kiến vào một số nội dung quan trọng của Bộ luật Hình sự 2015; những điểm còn bất cập, trùng lặp và những lỗi kỹ thuật về mặt hình thức và nội dung của Bộ luật.

Liên quan đến độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự, các ý kiến đồng tình theo phương án 2 trong dự thảo. Nghĩa là tuổi từ đủ 14 đến 16 chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với loại tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng.

Theo luật sư Trương Văn Dũng (Hội Luật gia Hà Nội), nếu xét theo góc độ (các yếu tố cấu thành tội phạm), thì chủ thể của loại tội phạm này chưa đủ nhận thức được những hành vi mình có thể gây ra. Mặt khác, đối với các loại ít nghiêm trọng và nghiêm trọng, có thế áp dụng các biện pháp khác (trường giáo dưỡng, giáo dục tại cộng đồng…)

Ông Dũng cũng đề xuất, một số tội chưa nêu được các hành vi phạm tội, do đó sẽ rất khó khăn trong quá trình xử lý tội phạm. Ví dụ, Khoản 1 Điều 146 (Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi), người nào đủ 18 tuổi trở lên mà có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hoặc không nhằm thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”. Hành vi ở đây là những hành vi nào cần phải nêu cụ thể các hành vi đó.

Ngoài ra, luật sư Dũng đề xuất, cần bổ sung tội “Quấy rối tình dục nơi công sở”. Thực tế, hiện nay có không ít trường hợp phụ nữ bị lạm dụng tình dục ngay tại nơi làm việc, nhưng vì nhiều lý do khác nhau, trong đó có lý do pháp luật chưa có quy định, nên có tố cáo cũng khó xử lý, mặt khác họ còn bị bị lệ thuộc nhiều vấn đề khác mà, không dám tố cáo.

Đặc biệt, các luật sư cũng ý kiến xung quanh hai nội dung tại Điều 19 “Không tố giác tội phạm” và Điều 382 “Tội cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối” liên quan trực tiếp đến trách nhiệm hình sự của luật sư khi tham gia tố tụng bào chữa trong các vụ án hình sự. Trong đó, hệ lụy giữa luật sư với thân chủ nếu trường hợp luật sư phải đi tố giác thân chủ do mình đang bảo vệ.