Văn Hiệp xứng đáng được danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú

Bản thân ông đánh giá như thế nào về tài năng của nghệ sĩ Văn Hiệp?

- Hầu hết những người yêu sân khấu đều gọi những diễn viên học khóa I - Phân hiệu Kịch nói, trường Nghệ thuật sân khấu Việt Nam như NSND Doãn Châu, NSND Doãn Hoàng Giang, NSND Đoàn Dũng, nghệ sĩ Văn Hiệp… là thế hệ vàng của sân khấu Việt Nam. Không bạn bè đồng nghiệp nào phủ nhận sự thông minh, dí dỏm và sáng tạo của Văn Hiệp. Trên sân khấu, tuy không đóng vai chính, nhưng Văn Hiệp đã tạo ra góc nhìn riêng, mang cảm giác hỉ nộ ái ố, gây cười cho khán giả như hề chèo. Ấn tượng của Văn Hiệp đến cụ già 90 tuổi, cụ Hà Văn Cầu, tác giả của vở kịch "Sang sông" vẫn còn nhớ đến tận bây giờ. Khi Nhà hát Kịch  Việt Nam dựng vở "Sang sông", nhân vật mà Văn Hiệp đóng là anh trai làng, không có lời thoại, nhưng anh đã đề nghị tác giả và đạo diễn cho anh nói đúng một câu: "Cụ Pho bảo tất cả ra đình làng họp nhé". Bằng một giọng vừa hài hước, vừa đanh, lại như ra lệnh, nghệ sĩ Văn Hiệp đã để lại ấn tượng khó quên về sự sáng tạo nhỏ nhưng không nhỏ ấy.

Bạn bè, đồng nghiệp hâm mộ, nể phục tài năng của nghệ sĩ Văn Hiệp như vậy, nhưng tại sao cho đến khi ra đi, Hội NSSK Việt Nam mới làm hồ sơ đề nghị xét đặc cách danh hiệu cho ông?

- Câu chuyện làm hồ sơ xét tặng không phải xuất phát từ khi anh Văn Hiệp mất hay là lá đơn đề nghị của đạo diễn Khải Hưng và các nghệ sĩ. Trước đây, mỗi lần xét NSND, NSƯT, chúng tôi đều quan tâm đến nghệ sĩ Văn Hiệp và nghệ sĩ Quang Thái (người đóng vai anh Tư Chung trong phim "Biệt động Sài Gòn", đang mắc bệnh hiểm nghèo - PV). Song theo quy định, nghệ sĩ về hưu 5 năm, đã từng được xét danh hiệu, nếu trong thời gian về hưu không có thêm huy chương, thành tích sẽ không đủ tiêu chuẩn xét tặng.

Xét về quy định, chắc chắn hồ sơ xét tặng lần này của nghệ sĩ Văn Hiệp cũng không đủ chỉ tiêu huy chương. Vậy Hội NSSK kê khai những thành tích gì của ông để thuyết phục Hội đồng xét tặng?

- Trong hồ sơ, chúng tôi đặt những đóng góp quan trọng của nghệ sĩ Văn Hiệp cho sự phát triển của nền nghệ thuật sân khấu, cho nghệ thuật. Và hồ sơ còn lưu ý những đóng góp quan trọng trên lĩnh vực sân khấu truyền hình với nhiều loại tiểu phẩm khác nhau của ông.

Vừa là Chủ tịch Hội NSSK Việt Nam, nơi gửi hồ sơ đề nghị xét tặng, vừa là thành viên của Hội đồng xét tặng, ông đánh giá như thế nào về khả năng đạt danh hiệu NSƯT của nghệ sĩ Văn Hiệp?

- Bảo tôi đánh giá bao nhiêu khả năng hồ sơ thành công thì rất khó, nhưng tôi sẽ dùng hết tình cảm, sự gắn bó và thấu hiểu của mình về Văn Hiệp để bảo vệ quan điểm anh ấy xứng đáng được danh hiệu NSƯT. Đó là chưa nói anh đã được khán giả tự phong tặng danh hiệu NSND trong lòng công chúng.

Theo quy chế xét tặng giải thưởng, không chỉ Văn Hiệp mà còn rất nhiều nghệ sĩ trong lĩnh vực truyền thống sẽ thiệt thòi. Ông có cho rằng quy định xét tặng nên sửa đổi?

- Tôi ủng hộ cần giữ đúng nguyên tắc để việc xét tặng danh hiệu không bị lạm phát. Nhưng trong quá trình xét tặng, đôi khi đơn vị làm hồ sơ, hội đồng xét tặng cần hiểu tình hình thực tế là có những nghệ sĩ ở lĩnh vực sân khấu truyền thống chưa thể có chỗ đứng "ngôi sao" trong lòng công chúng. Hoặc diễn viên ở dàn nhạc giao hưởng, nghệ sĩ rối nước, nghệ sĩ dàn dây, dàn gõ, dàn hơi… rất khó có huy chương. Theo tôi, sắp tới, việc xét duyệt nên bổ sung điều khoản đặc cách về thời gian và thành tích nghệ thuật với những trường hợp có đóng góp cho sự phát triển nghệ thuật của nước nhà và được bạn nghề, công chúng đánh giá cao; không cần đợi theo đợt 5 năm/lần mà có thể chọn thời điểm mang tính đặc thù.

Xin cảm ơn ông!