Vào đêm 27/10, trong lúc mọi người đang ngủ say thì Bùi Văn Nguyên chợt tỉnh giấc vì nghe có tiếng cưa máy phát ra từ phía khu vực rẫy nhà mình. Nhận định có đối tượng đang cưa trộm gỗ ở rẫy nhà mình, Nguyên bật dậy gọi thêm Hoàng Văn Thiệp, Trình và 2 người làm công cho gia đình Nguyên là Lê Văn Dương và Lê Văn Trình (tất cả ở quê Thanh Hóa vào Đắk Nông làm thuê) dậy cầm gậy gỗ vây bắt kẻ trộm. Nhóm của Nguyên bắt được 4 người đang cưa gỗ trộm ở rẫy nhà Nguyên; trong 4 người bị bắt có ông Hoàng Văn Sáu và Trần Xuân Lợi (đều trú xã Đắk N'drung, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông ).
Nếu sự việc được báo cho chính quyền xã xử lý thì sẽ không có hậu quả đau lòng dành cho Nguyên, Trình và Thiệp. Nhưng do trình độ thấp, thiếu hiểu biết về pháp luật nên Nguyên cho rằng mình bắt được trộm thì có quyền như "toà án" xử lý các đối tượng bị bắt. Chính vì vậy, Nguyên đã chỉ đạo cho Thiệp, Trình trói 4 người bị bắt vào gốc cây để đánh đập, uy hiếp và yêu cầu 4 đối tượng bị bắt bồi thường cho Nguyên 15 triệu đồng. Quá hoảng sợ, 4 tên trộm nghe vậy thì mặt tái xanh không còn giọt máu; cúi đầu năn nỉ Nguyên "tha tội" và xin được làm theo "yêu cầu" của Nguyên. Sau khi "đàm phán" xong, 4 nạn nhân xin được thả 2 người về trước để lo tiền.
Đợi đến 1 giờ sáng 28/10, cơn buồn ngủ kéo đến mà vẫn chưa thấy bóng dáng 2 đối tượng kia mang tiền đến nộp phạt, Nguyên tiếp tục cho ông Sáu về nhà để thúc đồng bọn mang gấp tiền đến; nhưng Nguyên còn bắt ông Sáu phải ký vào "giấy biên nhận với nội dung: Đúng 7 giờ sáng cùng ngày, 4 tên trộm phải giao đủ 15 triệu đồng tiền phạt, nếu sai hẹn thì phải chịu phạt gấp đôi…", ký xong ông Sáu mới được thả cho về.
Đến hẹn, ông Sáu không vẫn không mang tiền phạt đến nộp cho Nguyên như thoả thuận mà còn kéo theo anh Dương Xuân Dũng, 23 tuổi và Trần Xuân Anh, 24 tuổi, đều trú xã Đắk N'drung) đến hiện trường giải cứu ông Lợi. Tuy nhiên, lực lượng của ông Sáu "quá mỏng" nên không giải cứu con tin thành công, ngược lại ông Sáu còn bị nhóm của Nguyên bắt lại làm con tin.
Thấy đe dọa 4 tên trộm "nuốt không trôi", Nguyên mới gọi điện cho anh Trương Việt Dũng - Công an viên của thôn đến giải quyết sự việc. Lẽ ra, trên cương vị của mình, anh Dũng phải báo cáo sự việc lên Ban Công an xã giải quyết vụ việc nhưng anh Dũng lại tự ý đứng ra dàn xếp vụ việc và đồng ý với giấy thỏa thuận của hai bên đã lập trước đó(!).
Không còn cách nào khác, ông Sáu và một người nữa đành phải về nhà chạy tiền, nhưng chạy đầu làng cuối xóm, 4 tên trộm mới lo được 5 triệu đồng. Khoảng 10h sáng cùng ngày, trong lúc hai bên đang giao nhận tiền thì bị Công an huyện Tuy Đức bắt quả tang