Bên cạnh đó, VEPR cũng cho rằng, “chỉ tiêu lạm phát bình quân dưới 4% sẽ đạt được trong trường hợp không có cú sốc lớn nào về giá năng lượng trong quý 4.”
GDP tăng cao nhất kể từ năm 2011
Theo tiến sỹ Nguyễn Đức Thành (Viện trưởng VERP), việc tăng trưởng kinh tế quý 3 có mức cao hơn so với quý 2 (6,73%) góp phần xua tan những nhận định có phần bi quan trước đó về “tính giảm dần” của tăng trưởng các quý trong năm 2018.
Số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố, các chỉ báo sản xuất công nghiệp tiếp tục có những chuyển biến khả quan, tính chung 9 tháng, GDP ước tăng 6,98% và là mức tăng 9 tháng cao nhất từ năm 2011.
Theo đó, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 10,6% so với cùng kỳ, trong đó ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục “nắm” động lực chính với mức tăng 12,9%.
Kết quả này khá tương đồng với Chỉ số hoạt động kinh tế - VEPI (Viet Nam Economic Performance Index) do VEPR xây dựng (dựa trên số liệu về sản lượng điện thương phẩm, kim ngạch xuất nhập khẩu, tăng trưởng tín dụng, đầu tư và chỉ số sản xuất công nghiệp IPI), đạt mức 6,53% trong quý 3 và cao gần bằng mức 6,56% cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, ông Thành lưu ý: “Giá trị gia tăng tạo ra trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chủ yếu tới từ khu vực FDI. Điều này cho thấy sự phụ thuộc ngày càng nhiều của tăng trưởng kinh tế Việt Nam vào khu vực vốn đầu tư nước ngoài.”
Thận trọng khi tăng Thuế bảo vệ môi trường
Dù các chuyên gia tại VERP dự báo lạm phát năm 2018 nằm trong tầm kiểm soát, song nhìn xa hơn một chút sang đến năm 2019, nhóm nghiên cứu cho rằng cần phải thận trọng.
Trên thị trường thế giới, giá nhiên liệu có xu hướng tăng cộng với chính sách Thuế bảo vệ môi trường trong nước (áp tăng kịch trần từ 3.000 lên 4.000 đồng/lít) kể từ 1/1/2019 sẽ tạo ra những áp lực về lạm phát và mục tiêu 4% cho năm tới khó có thể đạt được trong bối cảnh có nhiều bất lợi như trên.
Theo tính toán từ nhóm nghiên cứu, sự thay đổi này chính sách thuế trên sẽ tác động lên giá nhiên liệu và có thể làm tỷ lệ lạm phát trong vòng 1 năm tăng thêm 1,6 điểm phần trăm. Đó là chưa kể tới việc những diễn biến phức tạp từ kinh tế thế giới có thể tác động đến Việt Nam trên nhiều góc độ.
Ông Thành phân tích, việc Cục dự trữ liên tục nâng lãi suất sẽ khiến tỷ giá VND/USD có những biến động.Trong khi, chính sách tiền tệ tiếp tục lựa chọn dự trữ ngoại hối hoặc nâng lãi suất để ổn định giá trị VND trong ngắn hạn có thể dẫn tới những rủi ro cho nền kinh tế.
“Trên thực tế lượng dự trữ ngoại hối của Việt Nam còn tương đối mỏng tính theo tuần nhập khẩu. Và việc tăng lãi suất chắc chắn sẽ gây ra những hệ lụy cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong năm 2019 và năm 2020. Vì vậy, việc chủ động giảm giá VND một cách khéo léo giữa mức mất giá của nhân dân tệ so với USD là cần thiết để Việt Nam thích ứng trong cuộc chiến tranh thương mại. Hơn nữa, Ngân hàng Nhà nước cần rất thận trọng với việc điều tiết cung tiền và tín dụng trong thời gian tới nếu không muốn lạm phát vượt khỏi tầm kiểm soát,” ông Thành khuyến nghị./.
