Báo cáo của Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết, vụ Đông Xuân 2011 - 2012, toàn miền Bắc sẽ gieo trồng 1.145.000ha, giảm gần 7.000ha so với năm ngoái. Trong đó, khu vực đồng bằng sông Hồng gieo trồng khoảng 565.000ha, Trung du, miền núi phía Bắc 240.000ha và các tỉnh Bắc Trung Bộ gieo trồng khoảng 340.000ha. Với diện tích đó, dự tính tổng lượng hạt giống trong vụ Đông Xuân tới cần 35.000 tấn lúa. Nếu thực hiện đúng chủ trương gieo cấy 40% diện tích lúa lai (tương đương 450.000ha) thì nhu cầu giống lúa lai toàn vùng ước khoảng 12.500 - 13.000 tấn. Tuy nhiên, hiện tại sản xuất lúa lai trong nước chỉ đáp ứng được 15 - 20% nhu cầu, còn lại phải nhập từ nước ngoài, chủ yếu là từ Trung Quốc.
Theo Hiệp hội Giống cây trồng Việt Nam, hiện tại nước ta mới chủ động được các giống lúa thuần với lượng giống sản xuất trong nước mỗi năm đạt khoảng 20.000 - 25.000 tấn. Song với những giống độc quyền, giống có chất lượng cao thì lượng giống sản xuất ra trong nước còn hạn chế, dẫn đến tình trạng thiếu cục bộ ở nhiều địa phương. Ông Trần Mạnh Báo, Phó Chủ tịch Hiệp hội Giống cây trồng Việt Nam cho biết: Năm nay sản xuất lúa lai của Trung Quốc tương đối thuận lợi, sản lượng dồi dào nên việc nhập giống của chúng ta sẽ bớt khó khăn. Tuy nhiên, các đơn vị nhập khẩu của nước ta cần phải cẩn thận, kiểm tra kỹ, tránh mua phải giống kém chất lượng.
Một khó khăn cho người nông dân là giá vật tư đầu vào như phân bón, giống, đặc biệt là giống lúa lai đang có xu hướng tăng cao. Giá lúa lai mua tại Trung Quốc hiện duy trì ở mức 18 - 19 nhân dân tệ/kg. Nếu so sánh theo đồng nhân dân tệ thì giá lúa giống tương đối ổn định, tuy nhiên do tỷ giá Việt Nam đồng cao nên tại thị trường trong nước, giá lúa lai cao hơn so với mọi năm khoảng 4.800 đồng/kg. Do đó, ông Trần Mạnh Báo kiến nghị, Cục Trồng trọt và các địa phương cần tạo điều kiện hỗ trợ cho các doanh nghiệp cung ứng giống. Về lâu dài cần có chính sách phát triển ngành sản xuất giống một cách bài bản. Kinh nghiệm từ Trung Quốc cho thấy, sản xuất giống cây trồng là ngành có trọng điểm, các doanh nghiệp muốn tham gia vào lĩnh vực này phải đủ điều kiện như có vốn từ 400 tỷ trở lên. Vì thế, những doanh nghiệp nhỏ đang tìm cách sáp nhập vào các doanh nghiệp lớn để sản xuất tốt hơn.
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Cục trưởng Cục Trồng trọt cũng lưu ý, người dân nên tìm mua nguồn giống ở các địa chỉ tin cậy, đảm bảo chất lượng. Cùng với đó, các địa phương cần có kế hoạch chuẩn bị 10% giống và mạ dự phòng bằng những giống ngắn ngày để ứng phó kịp thời nếu gặp điều kiện rét đậm, rét hại.
