Vụ nước mắm có asen: 5 hiệp hội thảo đơn kêu lên Thủ tướng

Ngày 21/10, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam và các Hiệp hội Nước mắm Nha Trang, Phan Thiết - Bình Thuận, Phú Quốc cùng với Hội Lương thực thực phẩm TP HCM đã gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm tra, đánh giá mức độ gây thiệt hại do những thông tin sai lệch về hàm lượng asen có trong nước mắm mà Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng vừa công bố mới đây.

Văn bản kiến nghị nêu rõ, nước mắm là sản phẩm truyền thống của Việt Nam, gắn liền với cuộc sống của người dân Việt Nam, được tiêu dùng rộng rãi từ hàng trăm năm nay. Tuy nhiên, ngày 17/10, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) đã công bố kết quả kiểm tra 150 mẫu nước mắm, trong đó có đến 101 mẫu nước mắm không đạt chỉ tiêu asen - một loại á kim cực độc.

Theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật về kim loại, hàm lượng Asen cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/lít, nhưng kết quả thử nghiệm cho thấy hàm lượng Asen tổng trong các mẫu không đạt, dao động từ 1-5 mg/lít. Điều đáng chú ý, các mẫu có độ đạm càng cao, tỷ lệ các mẫu có hàm lượng Asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng.

Theo văn bản kiến nghị của các hiệp hội gửi Thủ tướng thì công bố của Vinastas đã gây nhầm lẫn giữa asen hữu cơ, luôn có mặt trong cá biển, không độc và asen vô cơ rất độc. Nội dung công bố này không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về nông độ asen trong thực phẩm nói chung, trong nước chấm nói riêng mà còn không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam, trong đó hàm lượng asen được hiểu là vô cơ, trong nước chấm là 1 mg/l.

Do đó, việc khẳng định nước mắm độ đạm càng cao, tỷ lệ nhiễm asen càng lớn đã tác động trực tiếp, gây nên hậu quả nghiêm trọng đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam, nếu không xử lý kịp thời sẽ tác động không nhỏ đến ngành khai thác cá biển, việc sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất nước mắm truyền thống.

Trước tình hình đó, đại diện các hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, kiểm tra và xử phạt nghiêm hành vi phát tán trái phép danh sách các nhãn hàng nước mắm có hàm lượng asen, thực chất là không gây hại nhưng gây hoang mang cho người tiêu dùng, xâm hại nghiêm trọng uy tín của nước mắm truyền thống, đồng thời xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo không đúng; công bố công khai trên thông tin đại chúng việc asen hữu cơ có mặt trong nước mắm không gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng đồng thời làm rõ mức giới hạn ô nhiễm Asen trong nước mắm.

Ngoài ra, quy chuẩn kỹ thuật về nước mắm đang được Bộ Y tế soạn thảo từ 2012, đưa nhiều qui định về hóa chất phụ gia không phù hợp với nước mắm truyền thống, đến nay không được ban hành.

Các hiệp hội đề nghị Thủ tướng chuyển giao việc soạn thảo và ban hành Qui chuẩn kỹ thuật cho nước mắm sang Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phù hợp với chuyên môn đồng thời thúc đẩy việc ban hành nhanh chóng qui chuẩn kỹ thuật này.