Bộ máy tăng, không biết trách nhiệm thuộc về ai?

Trần Hà
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Hàng loạt những bất cập trong cải cách hành chính bộ máy Nhà nước đã được Đoàn giám sát của Quốc hội chỉ ra tại hội thảo “Cải cách hành chính tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước - khung chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện”, diễn ra ngày 22/2.

Các Bộ đều đề nghị tăng biên chế

Dẫn ra những số liệu về tình hình thực hiện biên chế từ năm 2014 đến 30/10/2016, ông Nguyễn Văn Tùng - Vụ Trưởng Vụ Tổ chức - điều lệ (Ban Tổ chức T.Ư) cho biết: Năm 2014 tổng số người hưởng lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước của các tổ chức trong hệ thống chính trị là hơn 3,68 triệu người (trong đó khối hành chính có biên chế công chức hơn 1,6 triệu người, khối sự nghiệp gần 2,1 triệu người). Năm 2016, các cơ quan quản lý biên chế T.Ư giao là 3.725.559 người. Tuy nhiên tính đến ngày 30/10/2016 tổng số người hưởng lương, phụ cấp thực tế trong bộ máy của hệ thống chính trị là 3.734.302 người, vượt 8.743 người so với số được giao.

 Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu chủ trì hội thảo (Ảnh: Quốc hội)

Nguyên nhân theo ông Tùng là do tâm lý ngại va chạm nên nhìn chung các cơ quan, tổ chức các cấp, các ngành chưa thực hiện nghiêm túc các chủ trương, Nghị quyết của T.Ư về quản lý biên chế và tinh giản biên chế. Cho đến nay vẫn chưa xây dựng được cơ chế đánh giá các bộ khoa học, phù hợp. Việc bố trí, sử dụng cán bộ, công chức, viên chức vẫn còn tình trạng “có lên không có xuống”, “có vào không có ra”, “biên chế suốt đời”, “chủ nghĩa bằng cấp”. Thiếu cơ chế cạnh tranh trong đề bạt, bổ nhiệm, bố trí cán bộ.

Ông Thái Quang Toản - Vụ Trưởng Vụ Tổ chức - biên chế (Bộ Nội vụ) cũng cho biết: Vừa qua Bộ Nội vụ tổng hợp, hầu hết các Bộ đều đề nghị tăng biên chế, tăng đơn vị. Chỉ có Bộ Công thương là thực hiện cải cách triệt để, thu hẹp đầu mối, thậm chí đề nghị giảm cục thành vụ, Bộ Nội vụ cũng đề nghị giảm đầu mối trực thuộc.

“Bộ nhỏ trong Bộ to”

Đánh giá về một số về việc thực hiện chủ trương tổ chức Bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, PGS. TS Lê Minh Thông - trợ lý Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc sắp xếp lại các Bộ thành các Bộ đa ngành, đa lĩnh vực vẫn còn tính chất lắp ghép cơ học, chưa đi liền với việc điều chỉnh chức năng, cắt giảm nhiệm vụ của các Bộ. Hiện cơ cấu bên trong các Bộ lại đang có xu hướng phình to hơn và theo đó là tăng thêm biên chế hành chính. Một số Bộ thực hiện việc sáp nhập với nhau theo hình thức nguyên trạng, các đơn vị trong các Bộ cũ, Tổng cục cũ, Ban cũ hầu như vẫn giữ nguyên. Những hạn chế này dẫn đến mô hình “Bộ nhỏ trong Bộ to”.

TS Lê Hồng Sơn - nguyên cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) cũng nêu lên thực trạng: Mỗi nhiệm kỳ, mỗi đời bộ trưởng lại có sự thay đổi về số lượng, tên gọi của vụ. Sự thay đổi này lại chủ yếu theo hướng tăng thêm, chia nhỏ chức năng. Nhìn chung tâm lý muốn tăng chứ không muốn giảm đang khá phổ biến.

“Việc tổ chức các phòng thuộc vụ còn phức tạp hơn. Từ chỗ cấp phòng được tổ chức cá biệt ở một vài bộ thì đến những năm gần đây đã trở nên phổ biến”, ông Sơn ví dụ. Và cho rằng, để chấm dứt tình trạng này, kiến nghị không nên để các bộ, ngành tự dự thảo nghị định về tổ chức bộ máy của mình, nên tập trung vào một đầu mối trách nhiệm, nâng cao vai trò của Bộ Nội vụ. Không để quy định có tính chất mềm, nước đôi đối với việc xác định tiêu chuẩn, tiêu chí thành lập phòng thuộc vụ, kiên quyết loại bỏ cơ chế này. Phải giữ nghiêm các quy định về chức danh cấp phó, không để vi phạm hoặc lạm dụng theo hướng tự đặt ra cấp, chức danh như “thứ nhất”, “thường trực”, “hàm cấp vụ”...

Các ý kiến cho rằng, cần phải căn cứ xác định cho đúng chức năng nhiệm vụ, nâng cao năng lực và tính chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ. Tăng cường vai trò giám sát không chỉ của Quốc hội, mà cả của các tổ chức đoàn thể, người dân, báo chí trong nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước và phục vụ Nhân dân của bộ máy hành chính.