Tiền lương tối thiểu phải hướng tới đáp ứng mức sống tối thiểu

Trần Thảo - D. Tiêu
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Sáng 17/10, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo T.Ư về cải cách chính sách tiền lương, BHXH và ưu đãi người có công (Đoàn khảo sát số 1) chủ trì buổi làm việc với Tổng LĐLĐ Việt Nam về nghiên cứu, khảo sát phục vụ xây dựng đề án cải cách chính tiền lương, BHXH và ưu đãi người có công.

 Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo T.Ư về cải cách chính sách tiền lương, BHXH và ưu đãi người có công phát biểu tại buổi làm việc.

Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Trần Văn Lý cho biết, toàn hệ thống Công đoàn có 14.957 cán bộ công chức, viên chức và người lao động. Trong đó, cán bộ công chức làm việc trong các cơ quan công đoàn từ T.Ư đến cấp trên trực tiếp cơ sở là 7.977 người; viên chức làm việc trong các đơn vị sự nghiệp CĐ: 634 người; người lao động làm việc theo hợp đồng lao động trong các đơn vị sự nghiệp CĐ: 6.346 người. Thu nhập bình quân: 6.822.204 đồng/người/tháng.

Hiện nay, thu nhập trung bình của người lao động, không kể ăn ca là 5,5 triệu đồng/tháng; còn lương để tính đóng BHXH năm 2017 là 4,48 triệu đồng/tháng. Để tăng thu nhập người lao động phải làm thêm hoặc tăng ca nhưng mức thu nhập cũng chỉ thêm khoảng 1,3 - 1,5 triệu đồng/tháng, số tiền này chiếm 20 - 30% thu nhập hàng tháng của người lao động. Nếu không có khoản làm thêm thì tiền lương rất thấp, đời sống gặp nhiều khó khăn, không có tích luỹ.
Khảo sát thực tế cho thấy, chỉ có 51,3% người lao động vừa đủ trang trải đời sống, 20,6% phải chi tiêu tằn tiện kham khổ, 12% cho biết thu nhập không thể đủ sống và chỉ có 16,1% có thể tích luỹ từ tiền thu nhập.
Do đó, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề nghị sớm ban hành Luật Tiền lương tối thiểu, trước mắt là hoàn thiện các quy định về tiền lương tối thiểu nêu trong Bộ luật Lao động theo hướng tiền lương tối thiểu là mức tiền lương thấp nhất trả cho người lao động làm công việc đơn giản nhất và phải đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động và gia đình họ. Hội đồng Tiền lương cần công bố lộ trình đến năm 2019 tiền lương tối thiểu phải đảm bảo được mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ.
Tại buổi làm việc, các ý kiến bày tỏ thống nhất một số nội dung như: Khi xác định vị trí việc làm thì duy trì rất ít phụ cấp (chỉ còn phụ cấp khu vực, ngành nghề); tăng quyền quản lý tiền lương cho người sử dụng lao động kể cả trong khối công chức, viên chức; tiền lương tối thiểu phụ thuộc nhiều yếu tố không chỉ có mức sống tối thiểu nhưng phải hướng tới đáp ứng mức sống tối thiểu và đặt ra vấn đề có nên quy định tiền lương tối thiểu chung cho các khu vực không.

Sau đợt khảo sát ở Tổng LĐLĐVN, Ban Chỉ đạo sẽ khảo sát tại các cơ quan khác như TAND Tối cao, Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam…
Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, Hội nghị Trung ương 6 khoá XII đã thông qua 2 nghị quyết quan trọng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và nghị quyết về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đây là tiền đề quan trọng để Hội nghị Trung ương lần thứ 7 thảo luận cặn kẽ và thông qua một nghị quyết về cải cách tiền lương.

Trưởng Ban Chỉ đạo cũng chỉ ra những bất cập của chính sách tiền lương hiện nay là chưa làm người lao động gắn bó với công việc, mức lương tối thiểu chưa bảo đảm mức sống tối thiểu. Quan hệ tiền lương mang tính bình quân, thấp hơn nhiều quan hệ tiền lương trên thị trường lao động. Hệ thống thang bảng lương phức tạp và lạc hậu, mở rộng đối tượng và các loại phụ cấp tạo bất cập cho các cơ quan, có rất nhiều các loại phụ cấp.

Cơ chế quản lý tiền lương và thu nhập còn nhiều bất cập (lương gồm cơ bản, thưởng, phụ cấp và khoản ngoài lương mà khoản ngoài lương lớn hơn lương). Tiền lương của lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) quá cao so với hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp rồi sau này điều chỉnh lại thì có bất cập mới là tiền lương lãnh đạo DNNN bị đóng khung.

Nguyên nhân của thực trạng này là đối tượng hưởng lương tăng nhanh mà ngân sách không đáp ứng kịp (tính tới nay là hơn 8 triệu người hưởng lương từ ngân sách). Chậm cụ thể hoá quan điểm chi tiền lương là chi đầu tư phát triển để nâng cao chất lượng công chức; chưa tạo đột phá về quản lý ngân sách; chưa quản lý tốt tiền lương. Chưa khắc phục bất cập quản lý DNNN, đơn vị sự nhiệp công.

Do đó, Phó Thủ tướng cho biết các đoàn khảo sát của Ban Chỉ đạo sẽ tập trung làm rõ các vấn đề về tiền lương cơ sở, lương tối thiểu vùng, quan hệ tiền lương tối thiểu- lương tối đa, các chế độ phụ cấp, cơ chế quản lý tiền lương và thu nhập; tạo nguồn cải cách tiền lương.

Với hệ thống công đoàn có đặc thù riêng trong vấn đề tiền lương, Phó Thủ tướng đề nghị cần làm rõ việc tính toán, thiết kế thang- bảng lương, tìm nguồn chi trả, cách quản lý và cách trả lương cho cán bộ, viên chức. Với khu vực sản xuất, Tổng LĐLĐVN làm rõ về tiền lương tối thiểu vùng.

“Hôm nay chúng ta khởi đầu khảo sát vấn đề tiền lương cho Hội nghị Trung ương 7, nhưng còn gian truân, phải tập trung trí tuệ, phương pháp thực hiện, mời các chuyên gia về lĩnh vực này tham gia đoàn khảo sát”, Phó Thủ tướng nói.