Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

TỔNG THUẬT: Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh trả lời chất vấn

Nhóm phóng viên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Tiếp tục chương trình phiên chất vấn, Kỳ họp thứ 7, từ 9h50, sáng 6/6, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh thay mặt Chính phủ phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Trước đó, từ ngày 4-6/6, Quốc hội đã tiến hành chất vấn các Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch 4 nhóm vấn đề.

Tăng cường quảng bá du lịch Việt Nam ra nước ngoài

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Quốc Hưng (đoàn Hà Nội) về ngoại giao văn hoá và quyết sách đột để du lịch Việt Nam sớm bứt tốc; Phó thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, hội nhập văn hoá là chủ trương quan trọng của Đảng, Nhà nước. Thủ tướng đã thông qua chiến lược ngoại giao văn hoá tới năm 2020, định hướng tổ chức nhiều hoạt động văn hoá, quảng bá đất nước, con người Việt Nam ra nước ngoài... Việt Nam đã tổ chức ngày Việt Nam tại nhiều nước.

 Đại biểu Nguyễn Quốc Hưng (đoàn Hà Nội)

Tới đây Chính phủ sẽ có các bước đi tiếp theo để vận động Unesco công nhận các di sản văn hoá vật thể, phi vật thể của Việt Nam. Đây cũng là một trong những kênh để các quốc gia biết tới Việt Nam nhiều hơn trên phương diện văn hoá.

Liên quan tới quảng bá du lịch, Phó thủ tướng cho biết, hiện có 96 cơ quan đại diện, đại sứ quán, tổng lãnh sự ở các nước, có trách nhiệm quảng bá văn hoá, du lịch tới các nước trên thế giới. Luật Du lịch có nêu thiết lập các văn phòng đại diện, văn phòng quảng bá du lịch trên cơ sở huy động các nguồn lực xã hội hoá.

Không để hàng hoá nước ngoài thẩm lậu vào Việt Nam

Trả lời chất vấn của đại biểu Hoàng Văn Liên (đoàn Thanh Hóa) về hàng hoá không rõ nguồn gốc, Phó thủ tướng nói, vừa qua lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ nhiều hàng hoá từ nước ngoài nhưng đã dán sẵn tem mác ghi sản xuất tại Việt Nam.

 Đại biểu Hoàng Văn Liên (đoàn Thanh Hóa)

Theo Phó Thủ tướng, những hành vi đó ảnh hưởng đến thương hiệu của hàng hoá Việt Nam, quyền lợi của người tiêu dùng, nguy cơ hàng hoá Việt Nam bị nước ngoài xem xét khi nhập khẩu... Chính phủ đã có hàng loạt giải pháp để ngăn chặn tình trạng này, đó là kiểm soát cửa khẩu, không để hàng hoá nước ngoài thẩm lậu vào Việt Nam, tăng cường kiểm tra kho tàng, bến bãi và xử lý nghiêm hành vi nhập khẩu, kinh doanh, vận chuyển phân phối các hàng hoá nước ngoài dán nhãn made in Vietnam. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng tăng cường tuyên truyền để nhân dân, các doanh nghiệp Việt Nam không bao che cho hành vi nói trên.

Phó Thủ tướng cho biết: "Chính phủ giao Bộ Công Thương xây dựng đề án chống hàng hoá gian lận xuất xứ, đánh giá toàn diện, đề xuất biện pháp xử lý; đồng thời xây dựng nghị định thay thế nghị định hiện hành theo hướng tăng nặng hình phạt đối với cá nhân, doanh nghiệp lấy danh nghĩa hàng hoá Việt Nam một cách trái phép để xuất vào các thị trường khác”.

Xung đột thương mại Mỹ - Trung sẽ tác động tới Việt Nam

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) về "chiến tranh thương mại Mỹ Trung đang vào hồi quyết liệt, vậy hành động của Việt Nam như thế nào?"; Phó thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung không chỉ là mối quan tâm của Việt Nam, mà là mối quan tâm của cả thế giới. "Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) nhận định, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là một trong 4 đám mây bao phủ kinh tế thế giới; đã có dự báo nếu chiến tranh thương mại kéo dài sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu từ 3,5% xuống 3,2%".

 Đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội)

Theo Phó Thủ tướng, về lâu dài, xung đột thương mại Mỹ - Trung sẽ tác động tới Việt Nam. Chính phủ đã lên kịch bản ngay từ khi cuộc chiến này bắt đầu nổ ra trong năm 2018 với các giải pháp như ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo chính sách tỷ giá ổn định, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư...

Phó Thủ tướng cho biết: "Trong ngắn hạn, cuộc chiến thương mại này sẽ thúc đẩy một số mặt hàng xuất khẩu, nhưng dài hạn sẽ ảnh hưởng tới nguồn cung một số mặt hàng xuất khẩu. Theo tính toán, GDP Việt Nam sẽ giảm 6.000 tỷ đồng trong 5 năm tới do tác động từ chiến tranh thương mại".

Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh, hiện đang xuất hiện xu hướng chuyển dịch đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, do đó chính sách thu hút đầu tư cần có chọn lọc hơn, ưu tiên, đảm bảo công nghệ hiện đại, môi trường. Ngoài ra, Việt Nam cũng cần cảnh giác việc hàng hoá thông qua Việt Nam, rồi xuất khẩu sang các nước để né thuế. 

Việt Nam không thao túng tiền tệ

Đại biểu Hoàng Quang Hàm - Thường trực Uỷ ban Tài chính Ngân sách đề nghị Phó thủ tướng cho biết giải pháp của Chính phủ khi Việt Nam bị đưa vào danh sách cần giám sát của Bộ Tài chính Mỹ.

Đại biểu chất vấn: "Chính phủ đã dự liệu được tình huống này và giải pháp ra sao? Có cần thiết giao một cơ quan đặc trách tham mưu cho Chính phủ hay không?"

Để trả lời trúng vấn đề, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng trả lời thay Phó thủ tướng Phạm Bình Minh.

Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, ngày 29/5 Bộ Tài chính Mỹ đã công bố báo cáo chính sách kinh tế vĩ mô, thương mại và tỷ giá với các nước là đối tác thương mại lớn của Mỹ. Tại báo cáo này Bộ Tài chính Mỹ đưa ra danh sách 9 nước cần theo dõi, giám sát, trong đó có Việt Nam.

Ba tiêu chí để Bộ Tài chính Mỹ đưa các nước vào báo cáo này, gồm thăng dư thương mại với Mỹ hơn 20 tỷ USD; thặng dư cán cân vãng lai trên 2% GDP và can thiệp ngoại hối một chiều (mua ròng ngoại tệ trong 6 tháng liên tục) 2% GDP.

Việt Nam thoả mãn 2 tiêu chí là thặng dư thương mại và cán cân vãng lai; còn can thiệp ngoại hối một chiều thấp hơn ngưỡng Mỹ đưa ra.

Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định, báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ kết luận, không có quốc gia nào trong danh sách 9 nước trên thao túng tiền tệ. Về phía Việt Nam đã cung cấp thông tin và khẳng định quan điểm nhất quán điều hành của Chính phủ là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. "Việt Nam không dùng chính sách kinh tế vĩ mô, trong đó có chính sách tiền tệ, tỷ giá để tạo lợi thế thương mại không cân bằng", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh.

Thống đốc nói thêm, báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ đưa ra khuyến nghị chính sách và những khuyến nghị này tương đồng với khuyến nghị mà IMF đã đưa ra, và cũng nằm trong lộ trình chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, các Bộ, ngành. Ông cho biết, Việt Nam sẽ tiếp tục cung cấp thêm thông tin cần thiết với phía Mỹ về vấn đề này.

Chính phủ kiên quyết bảo hộ ngư dân

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Phương Tuấn về việc ngư dân bị bắt ở vùng biển chưa phân định, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao cho biết việc bảo hộ ngư dân là nhiệm vụ rất quan trọng, nhận được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ.

Thời gian qua, có một số ngư dân Việt Nam bị bắt giữ khi đánh cá ở vùng biển hợp pháp; các cơ quan chức năng đã kiên quyết đấu tranh với các nước, yêu cầu phải đối xử nhân đạo, thả người, bồi thường thiệt hại.

Một số ngư dân bị bắt giữ trên vùng biển chưa được phân định, như giữa Việt Nam và Indonesia. Năm 2013 Việt Nam và Indonesia đã phân định thềm lục địa nhưng chưa phân định vùng đặc quyền kinh tế nên có tranh chấp vùng đánh cá. Khi va chạm xảy ra, Bộ Ngoại giao đã trực tiếp trao đổi với sứ quán nước này tại Việt Nam cũng như đối tác Indonesia, yêu cầu thả ngư dân và đền bù.

Tuy nhiên, cũng có vụ ngư dân Việt Nam đánh cá vào vùng đặc quyền kinh tế của các nước và bị bắt. Chính phủ vẫn bảo hộ công dân đối với các ngư dân này thông qua việc thăm lãnh sự, yêu cầu đối xử nhân đạo, xét xử công bằng, hợp lý, thả người và tàu biển.

Theo Phó Thủ tướng, bên cạnh các giải pháp bảo hộ, cơ quan chức năng và địa phương cũng phải giáo dục ngư dân tôn trọng luật pháp quốc tế, chỉ đánh trong vùng biển hợp pháp, được các lực lượng chức năng, kiểm ngư của Việt Nam bảo vệ.

 Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh.
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh báo cáo cập nhật tình hình KTXH 5 tháng đầu năm:
Tổng cầu tăng mạnh; xuất khẩu đạt trên 100 tỷ USD

Trước hết, về cập nhật tình hình tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2019, báo cáo cho biết, trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực đang diễn biến rất nhanh, phức tạp; xung đột thương mại tiếp diễn khó lường; ở trong nước, dịch tả lợn châu Phi lây lan trên diện rộng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống, nhưng nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, tình hình KTXH tháng 5 tiếp tục xu hướng tích cực của 4 tháng đầu năm mà Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại Phiên khai mạc kỳ họp.

Cụ thể là, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định; chỉ số giá tiêu dùng bình quân 5 tháng tăng 2,74%, thấp nhất trong 3 năm qua.

Khu vực nông nghiệp phát triển ổn định, đàn gia cầm tăng 7,1%, sản lượng thủy sản tăng 6,2%. Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 9,4%, trong đó ngành chế biến, chế tạo tháng 5 đạt 11,6%, cao nhất so với cùng kỳ 5 năm qua.

Tổng cầu tiếp tục tăng mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,6%; thu hút khách quốc tế đạt gần 7,3 triệu lượt người, tăng 8,8%.

Tổng vốn đăng ký mới và tăng thêm đạt trên 9 tỷ USD, tăng 27,1%; vốn thực hiện đạt 7,3 tỷ USD, tăng 7,8%. Xuất khẩu đạt trên 100 tỷ USD, tăng 6,7%. Có gần 54 nghìn doanh nghiệp đăng ký mới, tăng 3,2% về số doanh nghiệp, 29,6% về vốn đăng ký và gần 20 nghìn doanh nghiệp hoạt động trở lại.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường tiếp tục được quan tâm; đời sống người dân được cải thiện, số hộ thiếu đói giảm 30,5%.

Đã triệt phá nhiều vụ án lớn về ma túy, đánh bạc trên mạng… Công tác bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và hoạt động đối ngoại tiếp tục được đẩy mạnh.

Quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã đề ra

Tuy nhiên, tình hình KTXH nước ta tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức; còn nhiều vấn đề dư luận bức xúc, người dân quan tâm như: Đạo đức, văn hóa ứng xử, xâm hại trẻ em, gian lận thi cử, tội phạm ma túy, đánh bạc, giết người, tai nạn giao thông nghiêm trọng… như  Chính phủ đã báo cáo và nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu.

Thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương theo dõi sát, chủ động ứng phó với diễn biến tình hình quốc tế và trong nước; tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra trên các lĩnh vực.

Nỗ lực phấn đấu cao nhất cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch năm 2019 theo Kết luận của Trung ương và Nghị quyết của Quốc hội.

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công

Về tình hình thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, báo cáo khẳng định, đây là vấn đề được Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung thực hiện đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, phấn đấu hoàn thành việc giải ngân đầu tư công theo kế hoạch. Tình hình thực hiện và giải ngân thời gian qua đã có chuyển biến; giải ngân 5 tháng đạt gần 100 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 29% kế hoạch (cao hơn so với cùng kỳ là 27,4%).

Tuy nhiên, việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công còn nhiều hạn chế, yếu kém, đúng như nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu. Một số bộ, ngành, địa phương đạt tỷ lệ giải ngân thấp; chưa thực sự chủ động, quyết liệt đẩy nhanh tiến độ; chậm chễ trong thực hiện quy trình, thủ tục theo quy định. Vẫn còn nhiều chồng chéo, bất cập về thể chế, quy định pháp luật về đầu tư công.

Thời gian tới, Chính phủ tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành quyết liệt triển khai các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân; tăng cường kiểm tra, đôn đốc, nhất là đối với các dự án lớn giải ngân chậm; yêu cầu người đứng đầu các Bộ ngành, địa phương trực tiếp chịu trách nhiệm, chỉ đạo tập trung tháo gỡ vướng mắc, khó khăn.

Chấn chỉnh công tác đấu thầu, thực hiện nghiêm quy định về đấu thầu, mua sắm công qua mạng; đẩy nhanh tiến độ đền bù, giải phóng mặt bằng và thi công, thanh quyết toán công trình.

Điều chỉnh kế hoạch vốn từ các Bộ ngành, địa phương, dự án giải ngân chậm sang nơi thực sự có nhu cầu bổ sung để đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm toán, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật.

Đẩy mạnh phân cấp cho địa phương

Báo cáo cho biết, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật đầu tư công (sửa đổi) theo hướng đẩy mạnh phân cấp cho các địa phương, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bỏ bớt các khâu trung gian, loại bỏ cơ chế xin – cho, tăng cường hậu kiểm, kiểm tra, giám sát, bảo đảm công khai minh bạch, phòng chống tiêu cực, lợi ích nhóm…

Báo cáo nêu rõ, “Chính phủ trân trọng đề nghị Quốc hội quan tâm, xem xét và thông qua dự án Luật này. Sau khi dự án luật được thông qua, Chính phủ sẽ nghiêm túc tổ chức triển khai, đưa các quy định của luật sớm đi vào thực tiễn cuộc sống, phát huy hiệu quả, góp phần thúc đẩy quá trình triển khai thực hiện các dự án đầu tư công, phát huy hiệu quả của nguồn vốn quan trọng này đối với nền kinh tế”.

Đồng thời, Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc huy động các nguồn lực xã hội để thực hiện đột phá chiến lược xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại theo Nghị quyết của Đảng.

Kiên quyết loại trừ tiêu cực, nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp

Về phát triển doanh nghiệp, báo cáo cho biết, cùng với quá trình đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước, khu vực kinh tế tư nhân ngày càng lớn mạnh, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, tăng thu ngân sách, tạo việc làm, thu nhập, góp phần xóa đói, giảm nghèo và giải quyết các vấn đề xã hội.

Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ, đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách; tổ chức nhiều hội nghị, diễn đàn đối thoại với doanh nghiệp; tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch, thuận lợi cho doanh nghiệp.

Hiện nay, cả nước có trên 730 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, trên 100 nghìn doanh nghiệp thành lập mới mỗi năm; trong đó hơn 96% là doanh nghiệp nhỏ và vừa; hàng triệu hộ kinh doanh cá thể; đóng góp quan trọng trong thu hút lao động và tăng trưởng kinh tế trong các ngành, lĩnh vực.

Chúng ta đã có nhiều tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có thương hiệu, uy tín trên thị trường trong nước, quốc tế, tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu.

Tuy nhiên, năng lực, hiệu quả của khu vực doanh nghiệp tư nhân nhìn chung còn yếu, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trình độ quản trị, năng suất lao động, ứng dụng khoa học công nghệ, khả năng liên kết và tham gia chuỗi giá trị còn hạn chế.

Bên cạnh đó, quy định pháp luật về đầu tư, kinh doanh vẫn còn những bất cập; thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai, tài nguyên, tín dụng… còn khó khăn; chi phí về vốn, logistics, thủ tục hành chính còn cao. Tỷ lệ doanh nghiệp so với dân số bình quân còn thấp. Như so sánh với một số nước, Việt Nam đạt khoảng 140 người dân/doanh nghiệp, trong khi bình quân các nước ASEAN là 80-100, các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, EU là 10-12 người dân/doanh nghiệp.

Thời gian tới, Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành tập trung chỉ đạo, thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, nhất là Chương trình hành động của Chính phủ triển khai Nghị quyết Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, khẩn trương sửa đổi Luật đầu tư và Luật doanh nghiệp theo hướng thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển lành mạnh, bình đẳng theo cơ chế thị trường, đừng kỳ thị kinh tế tư nhân như đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã chỉ đạo; đồng thời tăng khả năng tiếp cận cơ sở hạ tầng, vốn, đất đai, tài nguyên và nguồn nhân lực...

Triển khai hiệu quả Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; thực hiện các giải pháp khuyến khích, nhất là về thuế, thủ tục, chi phí tuân thủ để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp. Quyết liệt cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh; kiên quyết loại trừ tiêu cực, tham nhũng vặt, gây cản trở, khó khăn cho doanh nghiệp, người dân dưới mọi hình thức.

Thực hiện nghiêm quy định về kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự. Thường xuyên đối thoại, kịp thời giải quyết các phản ánh, kiến nghị. Hỗ trợ hiệu quả doanh nghiệp tư nhân đổi mới sáng tạo, hiện đại hóa công nghệ, tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị khu vực, toàn cầu. Chú trọng phát triển đội ngũ doanh nhân có trình độ, kỹ năng quản lý, đạo đức kinh doanh, tính chuyên nghiệp, đề cao trách nhiệm xã hội, đóng góp nhiều hơn cho phát triển KTXH của đất nước.

Không chấp nhận gian lận thi cử

Về khắc phục bất cập trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) quốc gia và tuyển sinh đại học, cao đẳng, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp triển khai Nghị quyết Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Trong đó, cần đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo, bảo đảm trung thực, khách quan. Các kỳ thi thi tốt nghiệp THPT quốc gia và tuyển sinh đại học, cao đẳng từ năm 2016 đến nay đã đạt được nhiều kết quả tích cực, giảm áp lực cho học sinh, phụ huynh và giảm chi phí của xã hội.

Tuy nhiên, thực tế triển khai đã phát sinh tiêu cực, gian lận trong thi cử tại một số địa phương, đúng như các đại biểu Quốc hội đã nêu. Trong đó, kỳ thi năm 2018 vừa qua, tại Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình có trên 500 bài thi được nâng điểm.

Ngay sau khi có thông tin về hiện tượng gian lận trong kỳ thi, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương xác minh, điều tra, xử lý nghiêm các sai phạm, nghiêm khắc phê bình các địa phương đã để xảy ra sai phạm, đồng thời yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh liên quan chỉ đạo kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan và xử lý nghiêm theo đúng quy định.

Hiện nay, các cơ quan chức năng đã khởi tố vụ án hình sự lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ liên quan đến sai phạm thi cử và tiếp tục điều tra, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Về kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia năm 2019 và thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan để chấn chỉnh các bất cập, tồn tại; giám sát chặt chẽ các khâu trong quy trình tổ chức kỳ thi; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để bảo đảm kỳ thi nghiêm túc, khách quan, công bằng.

Ngăn chặn, đẩy lùi sự xuống cấp về đạo đức, lối sống

Về vấn đề đạo đức xã hội, báo cáo cho biết, triển khai Nghị quyết Trung ương về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành và chỉ đạo triển khai thực hiện nhiều cơ chế chính sách, giải pháp; chú trọng thông tin tuyên truyền, giáo dục và nâng cao nhận thức cho người dân, xây dựng nếp sống văn hóa tốt đẹp, văn minh trong gia đình, cộng đồng dân cư và toàn xã hội; tăng cường phòng ngừa, phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc bạo lực gia đình, xâm hại trẻ em, phối hợp chặt chẽ giữa “gia đình, nhà trường và xã hội”. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Tuy nhiên, thời gian gần đây ở một số địa phương còn xảy ra không ít vấn đề về đạo đức xã hội gây bất an, bức xúc, phẫn nộ trong nhân dân. Một bộ phận giới trẻ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các sản phẩm, dịch vụ văn hóa thiếu lành mạnh, độc hại. Xuất hiện lối sống ích kỷ, thực dụng, vô cảm… không ít giá trị đạo đức truyền thống, lối sống văn hóa tốt đẹp của dân tộc đang có biểu hiện bị mai một.

Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung xử lý, sớm khắc phục tình trạng bức xúc nêu trên; quán triệt sâu sắc các chủ trương, đường lối của Đảng về đạo đức, lối sống con người Việt Nam; khẩn trương sửa đổi các quy định pháp luật theo hướng tăng nặng hình phạt, có chế tài xử lý đủ sức răn đe; thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phòng ngừa, xử lý vi phạm.

Ngăn chặn và đẩy lùi sự xuống cấp về đạo đức, lối sống là nhiệm vụ rất quan trọng, mang tính thường xuyên, lâu dài của các cấp, các ngành, trước hết là mỗi cán bộ, đảng viên cần gương mẫu thực hiện và đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị.

“Chính phủ trân trọng đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân và các vị đại biểu Quốc hội tăng cường giám sát, tích cực đóng góp ý kiến và tham gia xây dựng xã hội an ninh, an toàn, phát huy giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân nhân ta”, báo cáo nêu.

Xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng; thu hồi triệt để tài sản thất thoát

Về công tác thanh tra, phòng, chống tham nhũng, báo cáo nêu rõ: Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng được lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm; chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.

Đẩy mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi); ban hành Chỉ thị của Thủ tướng để xử lý tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Các cơ quan chức năng đã điều tra phát hiện, xử lý nghiêm nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng nghiêm trọng như các vụ: AVG; “Vũ nhôm”; “Út trọc”, Thép Thái Nguyên…

Đồng thời, tập trung thanh tra, kiểm toán một số lĩnh vực có nguy cơ phát sinh tham nhũng cao; khẩn trương kết luận thanh tra, xử lý kỷ luật nghiêm đối với những tổ chức, cá nhân vi phạm, trong đó có các dự án thua lỗ lớn, dư luận xã hội quan tâm như: PVTex, Ethanol Phú Thọ, Cảng Quy Nhơn; các dự án BOT, BT giao thông; Công ty VN Pharma; Khu đô thị mới Thủ Thiêm…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, chúng ta cũng thẳng thắn nhìn nhận công tác phòng chống tham nhũng là công việc thường xuyên, lâu dài của các cấp, các ngành và hiện nay vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Các quy định của pháp luật vẫn còn sơ hở, bất cập. Tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà, tham nhũng vặt của một bộ phận cán bộ, công chức chưa được ngăn chặn hiệu quả. Công tác tự kiểm tra, phát hiện vi phạm trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị còn nhiều hạn chế. Tỷ lệ thu hồi, xử lý về tiền, tài sản, đất đai trong các vụ tham nhũng còn thấp.

Xác định rõ phòng chống tham nhũng là công việc hệ trọng, Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các giải pháp đề ra; tập trung khắc phục những tồn tại, hạn chế; khẩn trương hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, phát huy vai trò của báo chí; chủ động cung cấp, định hướng thông tin về phòng chống tham nhũng. Thực hiện nghiêm Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống tham nhũng vặt. Tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, nhất là những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, lợi ích nhóm như đầu tư công, đất đai, dự án BT, BOT, cổ phần hóa,...

Khẩn trương kết luận thanh tra, xử lý nghiêm sai phạm đối với các dự án gây thất thoát, thua lỗ kéo dài, dư luận xã hội quan tâm. Đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng; thu hồi triệt để tài sản thất thoát. 

Nhóm vấn đề 1 về lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tập trung vào: Công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm về sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma tuý; công tác đấu tranh phòng chống tội phạm liên quan tới hoạt động tín dụng đen, băng nhóm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, tổ chức đường dây mang thai hộ xuyên quốc gia, xâm hại phụ nữ, trẻ em; công tác đấu tranh, phòng chống vi phạm pháp luật và tội phạm xâm phạm an toàn giao thông, nhất là đối tượng tham gia giao thông sử dụng rượu bia vượt quá mức quy định, sử dụng ma túy hoặc chất kích thích gây hậu quả nghiêm trọng.
Nhóm vấn đề thứ hai về lĩnh vực xây dựng tập trung vào: Quản lý thị trường bất động sản, xử lý bất cập trong quản lý nhà chung cư, căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (resort villa), văn phòng kết hợp lưu trú (officetel); về công tác quy hoạch và quản lý trật tự xây dựng đô thị; việc di dời trụ sở bộ, ngành khỏi nội đô các thành phố lớn.
Nhóm vấn đề thứ ba về lĩnh vực giao thông - vận tải, tập trung vào: Xử lý những vướng mắc về kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là các công trình giao thông trọng điểm, đội vốn lớn, chậm tiến độ, chất lượng kém; quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện, quản lý xe hợp đồng điện tử; đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới; thực hiện, quản lý, giám sát thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí hoàn vốn dự án đầu tư trên Quốc lộ, đường bộ cao tốc; trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.
Nhóm vấn đề thứ tư về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, tập trung vào: Quản lý, bảo tồn và phát triển di sản văn hoá, quản lý nguồn thu từ các khu di tích, danh lam thắng cảnh; công tác quản lý hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng, phòng ngừa mê tín dị đoan; việc đầu tư, xây dựng và quản lý các công trình tâm linh; quản lý nguồn thu từ hoạt động tín ngưỡng, du lịch tâm linh; công tác quản lý và phát triển dịch vụ du lịch.