Khan hiếm nguyên liệu Làng nghề mây tre giang đan Phú Vinh (Phú Nghĩa, Chương Mỹ, Hà Nội) được hình thành từ hơn 300 năm trước đây, tạo việc làm và thu nhập cho trên 50% lao động địa phương. Đến nay, sản phẩm của làng nghề đã có mặt ở trên 50 quốc gia trên thế giới với trên 88% tổng giá trị sản phẩm phục vụ xuất khẩu.
Với tính chất đa dạng của sản phẩm, đồng thời phục vụ những đơn hàng xuất khẩu lớn nên Phú Vinh đòi hỏi nguồn nguyên liệu đầu vào lớn, phong phú và ổn định. Phần lớn nguyên liệu phục vụ làng nghề được khai thác từ rừng tự nhiên, nhưng thời gian gần đây, việc khai thác nguyên liệu bừa bãi, thiếu quy hoạch đã khiến nguồn nguyên liệu ngày càng trở nên khan hiếm.Ông Nguyễn Văn Tĩnh - Giám đốc Công ty TNHH Mây tre đan Việt Quang cho biết, nhiều năm trở lại đây, các DN, cơ sở sản xuất tại Phú Nghĩa thường xuyên trong cảnh thiếu nguyên liệu. Hiện, DN này phải nhập nguyên liệu từ các tỉnh Thái Bình, Bắc Giang, Quảng Ninh, thậm chí tận Quảng Nam, Đà Nẵng… “Chúng tôi phải đặt những người dân đi dóc mây rừng từng 10kg, 50kg, mà phải đặt trước hàng tháng mới có hàng” – ông Tĩnh nói.Tương tự, bà Nguyễn Thị Lương - Giám đốc Công ty TNHH Mây tre đan xuất khẩu Hiền Lương cho biết, sản phẩm của DN đã được xuất khẩu sang các thị trường châu Âu, châu Mỹ nhiều năm nay. Tuy nhiên, thời gian gần đây, việc khan hiếm nguyên liệu đã khiến hoạt động kinh doanh của Công ty gặp nhiều khó khăn. “Từ năm 2016 đến nay, giá nguyên liệu guột tăng tới 15.000 đồng/kg, bèo tây tăng 12.000 đồng/kg. Giá nguyên liệu bất ổn khiến các đơn hàng xuất khẩu đàm phán với khách rất khó khăn” – bà Lương nói. Theo thống kê của Sở Công Thương Hà Nội, hiện trên địa bàn có 365 làng nghề và làng có nghề mây tre đan với gần 33.000 hộ gia đình, gần 200 DN, HTX đang làm nghề. Trung bình mỗi năm, các làng nghề mây tre đan Hà Nội tiêu thụ khoảng 6.700 tấn nguyên liệu, một DN tiêu thụ khoảng 40 tấn nguyên liệu/tháng, mỗi hộ gia đình tiêu thụ khoảng 15 tấn nguyên liệu/tháng.Ông Đàm Tiến Thắng - Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, hiện nay, nguồn cung nguyên liệu chính cho các làng nghề mây tre đan của Hà Nội là từ các tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung và một phần nhập khẩu từ nước ngoài. Tuy nhiên, nguồn cung nguyên liệu đầu vào trong những năm qua chủ yếu quy mô nhỏ, sản lượng thấp, thường xuyên biến động, thiếu ổn định cả về thời gian giao hàng, số lượng lẫn chất lượng nguyên liệu. “Nhiều DN, cơ sở sản xuất do không tìm được nguồn cung nguồn nguyên liệu ổn định đã phải dừng một số đơn hàng xuất khẩu có giá trị lớn, không chỉ làm giảm doanh thu, thu nhập người động mà còn ảnh hưởng đến uy tín của DN” – ông Đàm Tiến Thắng bày tỏ.Tăng cường liên kếtMới đây, Sở Công Thương Hà Nội đã tổ chức hội nghị kết nối cung cầu nguyên liệu đầu vào ngành mây tre đan giữa Hà Nội và các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa. Đây là 3 địa phương có tiềm năng và thế mạnh về nguồn nguyên liệu cho ngành mây tre đan. Ông Bùi Trầm - Phó Giám đốc Sở Công Thương Nghệ An cho hay, hiện toàn tỉnh có hơn 112.000ha rừng tre nứa, song mây. Tỉnh đã quy hoạch và hàng năm đều rà soát bổ sung quy hoạch nhằm đảm bảo hiệu quả cung cấp nguyên liệu sản xuất một cách ổn định và bền vững.Ông Trầm cũng cho biết, mây tre đan là một trong những mặt hàng đang được tỉnh quan tâm và phát triển, được xác định là nhóm hàng được hưởng ưu đãi đặc biệt. Tuy nhiên, hiện số DN làm “bà đỡ” cho các làng nghề sản xuất nghề mây tre đan của tỉnh Nghệ An còn ít. “Chúng tôi tin tưởng rằng, sau Hội nghị này, nhiều hợp đồng sẽ được ký kết, là cơ sở để thúc đẩy các làng nghề, làng có nghề, DN sản xuất và chế biến mây tre đan ở 4 tỉnh, thành: Hà Nội, Nghệ An, Thanh Hóa và Hà Tĩnh ngày càng phát triển” – ông Bùi Trầm nói.Theo lãnh đạo Sở Công Thương Hà Nội, Hội nghị lần này là cơ hội tốt để các DN Hà Nội gặp gỡ, tìm kiếm đối tác cung cấp nguyên liệu, gia công bán thành phẩm, thành phẩm tại các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh một cách ổn định, lâu dài, có chất lượng. Đồng thời cũng giúp các cơ sở sản xuất của các tỉnh Bắc Trung Bộ có cơ hội tìm kiếm đơn vị bao tiêu sản phẩm, mở rộng sản xuất, tạo việc làm và thu nhập ổn định, bền vững cho lao động vùng nông thôn.
