Kinh nghiệm quản lý vỉa hè tại các đô thị thế giới - Bài 1: Xử lý nghiêm và đồng bộ
Nhưng để đạt được những mục tiêu đó, chính quyền các nước đã phải áp dụng những quy định trưng dụng vỉa hè thật rõ ràng, khoa học, sáng tạo cũng như cứng rắn.
Khung quy định rõ ràngTại nhiều quốc gia châu Âu, quy định về bán hàng rong trên đường phố hay mở nhà hàng, quán café trên lề đường được quy định nghiêm ngặt để đảm bảo ATGT và mỹ quan. Một trong những quốc gia nổi tiếng với văn hóa café vỉa hè là Pháp. Tại Paris, có lẽ số quán café vỉa hè trên 1 dặm vuông nhiều hơn bất kỳ TP nào khác trên thế giới. Chỉ cần có không gian, quán café và nhà hàng ở Paris đều đặt bàn, dựng ô trên vỉa hè mỗi khi thời tiết dễ chịu để đón chào thực khách. Nhưng để duy trì nét văn hóa đặc trưng này mà vẫn đảm bảo quyền lợi của người đi bộ, chính quyền đã phải đặt ra một số quy định cụ thể cho các hộ kinh doanh. Theo đó, các hộ kinh doanh quán café được kê bàn ghế bên ngoài lề đường nhưng phải tuân theo quy định bàn ghế nằm gọn trong mái hiên khoảng 3 - 6m. Tất cả quy định đăng ký kinh doanh vỉa hè có giá biểu quy định rõ ràng, công khai, nhà nước thu hoàn toàn, không thể thất thoát. Người dân và du khách vẫn vừa có thể nhâm nhi tách café, ngắm đường phố.Hè phố luôn thông thoáng ở Jeju (Hàn Quốc). Ảnh: Minh Tuấn |
Tại TP Brussels (Bỉ), để được phép kinh doanh trên phố hay không gian công cộng (hay còn gọi kinh doanh lưu động), những người bán hàng phải nộp đơn xin giấy phép kinh doanh cho Liên đoàn Thương mại TP trực tiếp hoặc gửi thư đăng ký. Ngoài các thông tin chung về chủ kinh doanh, mặt hàng buôn bán, đơn xin giấy phép hoạt động cũng phải nêu rõ đề xuất diện tích mặt bằng kinh doanh. Nếu Liên đoàn Thương mại TP chấp thuận, họ mới được phép buôn bán mặt hàng theo đúng thông tin nêu trong đơn.
Trong khi đó, chính quyền địa phương các TP của Anh đã đặt ra những quy định rõ ràng để vỉa hè được tận dụng làm nơi kinh doanh, giao lưu văn hóa nhưng vẫn đảm bảo mỹ quan đô thị cũng như quyền lợi của người đi bộ. Tại Birmingham (Anh), bảng giá và đơn đăng ký giấy phép kinh doanh trên vỉa hè được công khai trên website của chính quyền TP, bao gồm một số chi tiết cụ thể như: Với 5 bộ bàn ghế trở xuống tính phí hàng tháng là 922 USD, từ 5 bộ bàn ghế trở lên sẽ tính phí 1.352 USD. Quy trình đăng ký hoàn thành qua hệ thống đăng nhập và thanh toán trực tuyến. Trong vòng hơn 2 tháng, đơn xin phép kinh doanh của chủ hộ sẽ được tiếp nhận hoặc từ chối.“Thiết quân luật”Bên cạnh việc đề ra những quy định rõ ràng trong việc sử dụng vỉa hè trong kinh doanh, chính quyền các quốc gia trên thế giới cũng đề ra những khung phạt cụ thể và nghiêm khắc đối với các hành vi lấn chiếm vỉa hè. Kể từ tháng 4/2016, chính quyền Vương quốc Anh đề ra chủ trương “dọn sạch” những đối tượng đỗ xe sai luật vỉa hè giúp đường phố an toàn, sạch đẹp hơn và khuyến khích người dân đi bộ, luyện tập thể thao. Ban đầu, điều luật này được áp dụng riêng ở London trong vòng hơn 40 năm, nhưng giới chức hiện muốn nhân rộng ra toàn nước Anh. Mỗi trường hợp vi phạm sẽ phải nộp phạt 86 USD. Động thái này được nhóm những người khuyết tật ủng hộ, bởi họ cho rằng, đỗ xe trên vỉa hè có thể là mối nguy hiểm với những người bộ hành. Chính sách này đang được xem xét nhân rộng tại nhiều TP khác trên địa bàn nước Anh, theo kế hoạch khơi thông vỉa hè cho người đi bộ của Bộ Giao thông. Chính quyền vẫn tạo điều kiện cho các phương tiện giao thông bằng cách quy định một số điểm đỗ trên vỉa hè cho xe máy, ô tô với biển báo và vạch kẻ vàng dễ nhận biết. Trong khi đó, theo kế hoạch siết chặt hành vi lấn chiếm trên vỉa hè tại TP Newcastle (Anh) triển khai từ năm 2012, chính quyền đã khuyến cáo, nhắc nhở những người đi xe trên vỉa hè và phạt tiền nếu tái phạm, mức phạt có thể lên tới 36 USD. Tòa thị chính quận Hackney cũng đã thông báo với các cửa hàng, các quán café về “những chướng ngại vật” trên vỉa hè và các cửa hàng có thể sẽ bị phạt tiền nếu họ tiếp tục tái diễn. Tháng 10/2013, Tòa án Newcastle đã phạt 490 USD mỗi hộ dân vì kinh doanh trái phép trên vỉa hè. Ngoài khoản tiền phạt, những người vi phạm còn có khả năng bị phạt 3 tháng tù nếu tái phạm nhiều lần. Đại diện Hội đồng TP cho biết, những người lấn chiếm vỉa hè đã được thông báo hoàn trả vỉa hè từ 17/7/2012. Bất mãn vì bị phạt, một khách sạn đã khởi kiện lên tòa án tối cao nhưng phán quyết lần đầu vẫn được giữ nguyên bởi toàn bộ vỉa hè quanh đó bị khách sạn này biến thành bãi đỗ xe từ nhiều năm.(còn nữa)
