Tôi học được nhiều từ sách
Bạn Hoàng Quý Bình - từ một chàng sinh viên khối kỹ thuật, sau nhiều năm hoạt động với 2 thư viện sách đặt cọc bằng “niềm tin” (128C Đại La, quận Hai Bà Trưng và Số 2 ngõ Viện Máy, đường Phạm Văn Đồng, quận Cầu Giấy), đến hiện tại đã là người đứng đầu của nhiều dự án về cộng đồng nói chung, về sách và văn hóa đọc nói riêng.
Chia sẻ về tiêu chí 3 không (không đặt cọc, không thu phí và không giới hạn thời gian mượn) của cơ sở thư viện D Free Book do mình đặt ra, Bình hài hước chia sẻ: “Thật ra thư viện có đặt cọc, nhưng là đặt cọc bằng 2 chữ 'niềm tin’.”
Nhắc lại câu chuyện về sách, Bình nhớ đến những niềm vui lớn nhất thuở nhỏ là đọc. Khoa học, tư duy là những cuốn sách thú vị và mở mang hiểu biết của Bình về thế giới xung quanh. Thói quen đó duy trì cho đến tận khi Bình trở thành sinh viên. Trong một lần ghé chơi, người bạn của Bình ngỏ ý rất muốn mượn sách về đọc, do không có điều kiện kinh tế để mua nhiều sách. Bình chợt nghĩ, “sách - hiện thân của tri thức” mà chỉ cất hay trưng bày thì sẽ rất lãng phí. Nếu có thể chia sẻ sách đến với nhiều người thì giá trị và hành trình của tri thức sẽ được nhân rộng và lan tỏa hơn.
Ngay hôm sau, Bình bắt đầu xây dựng một thư viện nhỏ tại chính phòng trọ của mình. Vốn sách ban đầu là tự thân, sau dần, khi nhiều người ghé đến nhiều hơn, Bình nhận quyên góp sách từ nhiều nguồn để làm phong phú thư viện của mình, phục vụ cho bạn đọc tới lui. Mất đến một năm cơ sở mới dần đi vào hoàn thiện.
Bình kể có nhiều ngày phải gián đoạn bữa trưa đến tận 3, 4 lần để xuống đón tiếp khách mượn sách. Số đông các bạn là sinh viên, chỉ có thể tranh thủ trưa đi học về, tiện đường qua ghé mượn. “Nghĩ cũng bất cập nhưng tôi vui lắm vì thấy được sự ham đọc của các bạn”. Sau dần khi quyết định mở rộng, Bình tuyển thêm cộng tác viên san sẻ, hỗ trợ công việc. Người yêu sách gặp người thích đọc, những đồng đội của Bình hiện tại cũng đều là những niên trẻ, chung nhiệt huyết, chung ước mơ xây dựng điều có ích cho cộng đồng.
Nhìn vào chàng trai hay cười, hòa đồng ấy ít người biết đến Bình trong quá khứ là một cậu bé rụt rè, ít giao tiếp và ít có bạn bè. Bình luôn nói: “Thiên nhiên là người thầy của tôi vì tôi rất thích quan sát sự biến chuyển của vạn vạn để chiêm nghiệm, còn sách thì dạy tôi trong công việc nhiều”. Cái duyên với sách không chỉ đưa khiến Bình thực hiện hóa nguyện vọng đóng góp, làm giàu văn hóa đọc cộng đồng mà còn làm Bình tích cực hơn, trau dồi và học hỏi thêm được nhiều kỹ năng trong giao tiếp, tương tác, làm việc nhóm và quản lý.
Niềm tin của tôi nhiều lần bị thử thách
Trong suốt cuộc trò chuyện, hai từ “niềm tin” là cốt lõi mà anh chàng luôn đề cao, cũng chính vì điều đó, không ít lần Quý Bình được đối mặt những thử thách, những "bài kiểm tra" để kiểm chứng niềm tin của mình.
Khoảng thời gian dịch Covid - 19, thư viện phải đóng cửa, không đón tiếp bạn đọc, các bạn nhân viên cũng không thể lên thư viện để trực được, mọi thứ liên quan đến vận hành đều khó khăn. Chi phí duy trì thư viện mọi người trong nhóm tự đóng góp, thế nhưng khó khăn chồng chất thử thách, thư viện của Bình bị mất hơn 1000 cuốn sách.
Dù sau cú “hoảng” vì bị lợi dụng lòng tin, mất đi hơn 1.000 cuốn sách, Bình nhanh chóng lấy lại tinh thần. Nhờ kêu gọi, thư viện nhận được đóng góp gấp đôi số lượng đã mất. Cuộc sống luôn diễn biến theo những cách không thể lường trước, với những người có niềm tin yếu ớt, có lẽ đã sớm bị đánh gục.
Tuy nhiên, Bình chọn coi những sự việc bị lừa mất sách là một bài kiểm tra để kiểm chứng sự lòng kiên định của mình. “Càng là một người niềm tin yếu, luôn không dám tin thì mình càng phải bồi đắp, xây dựng làm sao qua hành động, mình cần làm người đi nuôi dưỡng, xây dựng để niềm tin ấy nó vững chãi hơn, đó là giá trị cao đẹp" - Bình cười.
Một điểm thú vị ở chàng trai này, đó là tìm thấy niềm vui nhỏ ở những quyển sách “nát”. Những quyển sách đã nhiều chỗ hỏng, bị cong, đằng sau ghi dấu tích của hàng chục lần qua tay, Bình hạnh phúc vì thấy được từng ấy lần tri thức được lan tỏa, đó cũng chính là giá trị cốt lõi mà một quyển sách mang tới cho mọi người.
Tủ sách cho em - "Để tri thức không còn nằm im trên giá"
Tiếp nối thư viện sách miễn phí, những hoạt động diễn ra không trong dự tính vốn có giúp Bình lan tỏa được tình yêu sách rộng rãi tới cộng đồng. Nhiều dự án liên quan đến sách, văn hóa đọc và tri thức như hoạt động mỗi tuần về đọc sách, lớp học trao đổi học thuật, kỹ năng miễn phí được Bình và nhóm tổ chức thường xuyên, đặc biệt là thực hiện dự án "Tủ sách cho em".
Gần đây nhất dự án xây dựng "Tủ sách cho em" của nhóm diễn ra tại Cao Bằng với 8 điểm trường thuộc tiểu học và THCS huyện Nguyên Bình, Cao Bằng. Trọn vẹn trong 2 tháng những thành viên trong D Free Book đã xây dựng được tổng 9 giá sách, gần 3000 quyển sách được trao tặng cùng các dụng cụ học tập khác. Mỗi nơi có dấu chân của nhóm đi qua, những gương mặt cùng nụ cười bừng sáng của các em lại được thắp lên. Trước đó, chuyến xe của "Tủ sách cho em" đã có nhiều bến đỗ khác như Sơn La, Lai Châu, Nghệ An,…
Như vậy, không chỉ dừng lại ở thư viện niềm tin nơi Thủ đô, Bình đã mang tình yêu sách lan tỏa tới cộng đồng tại nhiều nơi của mảnh đất quê hương, đúng với kim chỉ nam mà anh hướng tới "Để tri thức không còn nằm im trên giá".