Diesel là sản phẩm dầu xuất khẩu lớn nhất của Nga, đạt khoảng 35 triệu tấn trong năm ngoái, trong đó gần 3/4 được vận chuyển qua đường ống. Nga cũng xuất khẩu 4,8 triệu tấn xăng vào năm 2022.
Tuyên bố của Chính phủ Nga nêu rõ: “Chính phủ dỡ bỏ các hạn chế đối với việc xuất khẩu dầu diesel được giao đến các cảng biển qua đường ống, với điều kiện các công ty nhiên liệu phải cung cấp ít nhất 50% nhiên liệu diesel được sản xuất cho thị trường nội địa”.
Các biện pháp hạn chế xuất khẩu nhiên liệu từ Nga, quốc gia xuất khẩu nhiên liệu bằng đường biển hàng đầu thế giới, đã khiến giá dầu tăng cao và buộc một số thương nhân phải tranh giành các nguồn xăng và dầu diesel thay thế.
Sau khi Liên minh châu Âu (EU) áp lệnh cấm vận với dầu mỏ Nga liên quan đến chiến dịch quân sự tại Ukraine, Moscow đã chuyển hướng xuất khẩu dầu diesel và các nhiên liệu khác sang Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, một số nước Bắc, Tây Phi và số còn lại ở Trung Đông.
Nguồn cung xăng dầu tại Nga đã rơi vào tình trạng thiếu hụt và và đẩy giá nhiên liệu trong nước tăng mạnh trong những tháng gần đây.
Chính phủ Nga buộc phải áp đặt biện pháp hạn chế tạm thời xuất khẩu xăng và dầu diesel từ ngày 21/9 nhằm ổn định thị trường trong nước.
Lệnh cấm xuất khẩu nhiên liệu của Moscow khiến giá dầu diesel trên thị trường thế giới nhảy vọt, trong bối cảnh Nga là một trong những nhà cung cấp dầu diesel lớn nhất thế giới.
Trước đó, hôm 5/10, Thứ trưởng thường trực Bộ Năng lượng Nga Pavel Sorokin cho biết, việc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu xăng và dầu diesel sẽ phụ thuộc diễn biến của thị trường nhiên liệu trong nước.
Kể từ khi lệnh cấm được chính phủ Nga ban hành, giá dầu diesel bán buôn trên sàn giao dịch nội địa giảm 21%, trong khi giá xăng hạ 10%. Tuy nhiên, giá bán lẻ dầu diesel vẫn chưa giảm nhiều.
Trong khi đó, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak, Cố vấn năng lượng của Tổng thống Vladimir Putin, khẳng định lệnh cấm trên đã phát huy hiệu quả.
Cơ quan chống độc quyền liên bang (FAS) hôm 5/10 cho biết họ đã gửi hướng dẫn cho các công ty dầu mỏ yêu cầu cắt giảm giá bán các sản phẩm dầu mỏ.
Chính phủ Nga ngày 6/10 cũng tăng thuế xuất khẩu nhiên liệu đối với các đại lý không sản xuất nhiên liệu từ 20.000 ruble lên 50.000 ruble (tương đương 495,63 USD) mỗi tấn và tái áp dụng các khoản trợ cấp cho các nhà máy lọc dầu bắt đầu từ ngày 1/10.
Giá dầu quay đầu lao dốc
Sau khi tăng nhẹ ở đầu phiên ngày 6/10, giá dầu thế giới đảo chiều đi xuống sau khi có thông tin Nga dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu diesel. Cụ thể, giá dầu Brent sụt 0,08% xuống còn 84,01 USD/thùng.
Giá dầu đang trên đà chứng kiến tuần giảm mạnh nhất kể từ tháng 3 do lo ngại rằng các ngân hàng trung ương lớn giữ lãi suất cao hơn trong thời gian lâu hơn sẽ khiến kinh tế toàn cầu giảm tốc và làm suy yếu nhu cầu đối với nhiên liệu.
Hai mặt hàng dầu chủ chốt này trong tuần trước đã tăng vọt lên mức cao nhất kể từ đầu năm nay, song giá dầu Brent hiện đã giảm 11,6% và dầu WTI mất khoảng 9% trong tuần này.
Đợt lao dốc của giá dầu diễn ra đúng thời điểm lợi suất Trái phiếu Kho bạc Mỹ tăng lên mức cao nhất trong 16 năm, do lo ngại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ giữ lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn
Chuyên gia Edward Moya tại OANDA nói với Reuters: “Giá dầu trong tuần này chịu áp lực từ việc bán tháo trên thị trường trái phiếu, làm gia tăng lo ngại về tăng trưởng toàn cầu”.
Ngân hàng Mỹ JPMorgan dự đoán nhu cầu dầu mỏ sẽ tăng trưởng ổn định nhưng chậm hơn trong quý cuối cùng của năm 2023.
Trong khi đó, Ngân hàng Quốc gia Australia nhận định rằng diễn biến đi xuống của giá dầu trong thời gian gần đây chỉ là tạm thời và thị trường nhiên liệu sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong quý IV.
Ngân hàng Commonwealth Bank of Australia dự báo giá dầu Brent có thể sẽ sớm tăng trở lại lên hơn 90 USD/thùng.
Dữ liệu của chính phủ Mỹ trong tuần này cho thấy nhu cầu xăng dầu của nước này giảm mạnh. Theo kết quả khảo sát mới nhất, nền kinh tế khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) có thể suy giảm trong quý III/2023.
