Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (thuộc phường 27, 28, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh) là một bán đảo có vị trí đắc địa ngay gần Trung tâm TP, có sông Sài Gòn bao quanh.
Từ đầu năm 1992, UBND TP Hồ Chí Minh chính thức phê duyệt dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa với tổng diện tích khoảng 426,93 ha. Tuy nhiên, đến nay, dù đã được quy hoạch dài hơn 3 thập kỷ nhưng vẫn chưa được triển khai khiến cho người dân sống trong khu vực gặp rất nhiều khó khăn.
Theo quy hoạch, đây sẽ là khu đô thị với dân số khoảng 45.000 người, có cầu bắc qua sông Sài Gòn để nối với trung tâm TP Hồ Chí Minh. Nơi đây sẽ là khu đô thị mới được xây dựng theo các tiêu chí đô thị sinh thái hiện đại.
Tuy nhiên, trong 30 năm qua, TP Hồ Chí Minh đã nhiều lần thay đổi chủ đầu tư dự án nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai.
Năm 2004, TP thu hồi đất, giao cho Tổng Công ty xây dựng Sài Gòn đầu tư. Tuy nhiên, vì nhiều lý do mà dự án không được triển khai. Sau đó, TP giao cho một Tập đoàn trong nước lập đồ án quy hoạch phân khu 1/2.000.
Đến cuối năm 2015, liên danh giữa Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (Tiểu vương quốc Ả rập Thống Nhất) được UBND TP Hồ Chí Minh chỉ định là nhà đầu tư với số vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Thời gian triển khai thực hiện dự án dự kiến 50 năm, trong đó xây dựng hoàn thành hạ tầng kỹ thuật chính là 5 năm kể từ ngày ký hợp đồng. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, Công ty Emaar Properties PJSC đã xin rút khỏi dự án hai năm sau đó.
Theo Sở Quy hoạch và Kiến trúc, khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa đã trải qua nhiều năm nghiên cứu và kêu gọi đầu tư từ nhiều đơn vị khác nhau. Tuy nhiên, do dự án theo quy hoạch được duyệt có diện tích lớn, vốn đầu tư cao và công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng phức tạp nên kéo dài nhiều năm không thực hiện được.
Gần đây, Chủ tịch TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi cho biết, khi Nghị quyết 98 được thông qua, dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa có thể được tháo gỡ sau mấy thập kỷ quy hoạch nhưng chưa được triển khai.
Trên cơ sở đó, UBND TP Hồ Chí Minh giao Sở Quy hoạch và Kiến trúc rà soát, hoàn chỉnh lại kế hoạch tổ chức cuộc thi tuyển quốc tế về ý tưởng quy hoạch kiến trúc của bán đảo Bình Quới - Thanh Đa, trình UBND TP.
UBND TP Hồ Chí Minh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì thực hiện các thủ tục để đến ngày 30/4/2025 hoàn thành tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư mới cho dự án khu đô thị mới Bình Quới - Thanh Đa.
Nhằm hiện thực hóa “hòn ngọc trong hòn ngọc” của bán đảo này, yêu cầu cần một quá trình quy hoạch và thực thi lâu dài, bền bỉ, khoa học theo hướng bền vững. Vì vậy, việc tổ chức thi tuyển quốc tế nhằm tìm kiến ý tưởng độc đáo, phương án quy hoạch phát triển tối ưu và khả thi nhất, gắn kết về không gian hai bên bờ sông Sài Gòn, nâng cao hiệu quả sử dụng đất tại khu vực này là rất cần thiết.
Từ kết quả cuộc thi, TP Hồ Chí Minh sẽ xem xét, lựa chọn các nội dung quan trọng để đưa vào đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP và phê duyệt đề án đầu tư xây dựng khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa, khu đô thị Trường Thọ (TP Thủ Đức) và các khu vực dọc sông Sài Gòn.
