Diễn biến khó lườngVận động của VN-Index trong tháng 11 được chia thành hai giai đoạn rõ rệt. Đầu tháng 11, khoảng thời gian chứng kiến sự bứt phá của chỉ số lên trên ngưỡng tâm lý 1000 điểm thì giai đoạn còn lại, chỉ số quay đầu giảm mạnh. Lần đầu tiên kể từ quý 1/2019, VN-Index chinh phục thành công ngưỡng 1.000 điểm, mức đỉnh tạm thời thiết lập trong năm nay tại 1,024.91 điểm vào ngày 6/11. Động lực hỗ trợ cho VN-Index đến chủ yếu diễn biến tích cực của TTCK trên toàn cầu cùng với sự nâng đỡ của một vài cổ phiếu vốn hóa lớn như VHM và VRE.Cụ thể, VHM, VRE tăng giá trong những phiên đầu của tháng 11 nhờ thông tin tăng trưởng lợi nhuận và mua cổ phiếu quỹ. Theo đó, lợi nhuận sau thuế quý 3 của Vinhomes và Vincom Retail tăng tương ứng 52% và 29% so với cùng kỳ năm trước. VHM và VRE cũng đăng ký mua lần lượt 60 triệu và 56,5 triệu cổ phiếu làm cổ phiếu quỹ, giao dịch trực tiếp trên sàn.VHM tăng trần ngay phiên đầu tiên của tháng, và duy trì tăng trong 4 phiên liên tiếp sau đó. Xét trong tháng 11, VHM là cổ phiếu nâng đỡ nhiều nhất cho chiều đi lên của VN-Index, bên cạnh BID cũng tăng 3,15% và VRE tăng 3,77% hỗ trợ cho VN-Index.
| Tháng 11 thanh khoản cao nhất kể từ tháng 3/2019, nhưng VN-Index lại mất điểm. |
Tính chung tháng 11, VN-Index đóng cửa phiên tại mức 970.75 điểm, giảm 2,81% so với cuối tháng 10. Nhóm cổ phiếu VN30 chính là tác nhân, với VN30-Index giảm mất 3,81% giá trị về 887,47 điểm trong tháng.Mặc dù điểm số giảm nhưng giá trị giao dịch lại tăng đáng kể. Thanh khoản tăng không phải qua kênh khớp lệnh mà qua kênh giao dịch thoả thuận. Thanh khoản bình quân/phiên tại HOSE tháng 11 đạt 4.670 tỷ đồng tăng 16,6% so với tháng trước, cao nhất kể từ tháng 3/2019. Trong đó, phiên ngày 13/11 ghi nhận giá trị giao dịch cao nhất tháng với 6.700 tỷ đồng. Trong đó, có hơn 1.200 tỷ đồng GDTT đến từ CTG.Theo đánh giá của chuyên gia, nều tăng giá trị giao dịch qua kênh thoả thuận sẽ không thúc đẩy chỉ số tăng điểm tích cực. Chuyên gia cũng cho rằng, nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán chịu áp lực là do chiến tranh thương mại Mỹ và Trung Quốc tiến gần hơn tới một thỏa thuận thương mại mới. Tuy nhiên, 2 bên cũng đưa ra những tuyên bố gây áp lực lên thị trường, khiến nhà đầu tư chưa thể yên tâm đầu tư vào cổ phiếu.Nhà đầu tư ngoại bán ròngTháng 11, nhà đầu tư ngoại (NĐTNN) đã bán ròng 104 tỷ đồng qua kênh khớp lệnh trên HOSE, đây là tháng thứ 4 liên tiếp khối ngoại bán ròng, nhưng quy mô đã giảm đi đáng kế so với 3 tháng liền trước, mỗi tháng NĐTNN bán ròng hơn 1 nghìn tỷ đồng. Tính thêm kênh thỏa thuận, khối ngoại đã bán ròng 1.060 tỷ đồng trên HOSE. Giao dịch của nhóm này tập trung vào VNM bán ròng 1.660 tỷ đồng và CTG bán ròng 1.240 tỷ đồng. VRE và VHM dẫn đầu top mua ròng với quy mô 945 tỷ đồng và 298 tỷ đồng. Nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn, tăng giá nhiều trong tháng 9 và 10 như VNM và nhóm ngân hàng VCB, CTG, HDB… thì đã đồng loạt bị bán ròng và quay đầu giảm giá mạnh trong tháng 11, kéo theo sự giảm điểm của VN-Index.Tính toàn thị trường, nhờ lực mua ròng trên HNX, tổng giá trị bán ròng thu hẹp về 948 tỷ đồng, trong đó có 111 tỷ đồng thực hiện qua kênh khớp lệnh.
Đặc biệt, phiên tâm lý 21/11 là một phiên giao dịch rất khác biệt và bất ngờ với áp lực bán mạnh trong đợt khớp ATC không xuất phát từ việc cơ cấu lại danh mục của quỹ ETF như vẫn thường xảy ra. VN-Index có phiên giảm mạnh nhất trong tháng mất 1,27%. Tâm lý thận trọng cũng bắt đầu phản ánh vào diễn biến của thị trường trong các ngày sau đó.Khoảng 1-2 tuần trước khi hợp đồng tương lai VN30F1911 đáo hạn ngày 21/11, áp lực bán tập trung vào trong phiên này khiến VN30-Index và VN-Index giảm mạnh. Thống kê giao dịch khối tự doanh chứng khoán cho thấy giá trị bán ròng 807 tỷ đồng trong ngày 21/11, vượt trội so với biên độ mua/bán ròng trong các phiên còn lại của tháng.
| Khối ngoại vẫn đang bán ròng sang cả đầu tháng 12, gây áp lực lên thị trường cổ phiếu Việt Nam. |
Tuy nhiên, khó khăn mà 2 bên vấp phải đó là, sau khi Mỹ thông qua Luật biểu tình Hong Kong, phía Trung Quốc cũng đã bắt đầu có những hành động phản ứng theo hướng ngày một gay gắt, tạo ra các căng thẳng khó lường cho đàm phán thương mại.Quỹ Van Eck ETF và DB FTSE thực hiện đợt tái cơ cấu vào ngày 20/12, một ngày sau khi đáo hạn hợp đồng tương lai (19/12). Sự cộng hưởng của 2 yếu tố này sẽ khiến nhà đầu tư trong nước trở nên vô cùng thận trọng.Xu hướng dòng vốn trên toàn cầu cũng đang tích cực hơn với cổ phiếu và thị trường mới nổi do lãi suất giảm và dự báo tăng trưởng kinh tế 2020 sẽ có chút khởi sắc nhờ các biện pháp kích thích kinh tế của Chính phủ các nước. Điều này sẽ làm thị trường tích cực nhờ sự đóng góp của dòng tiền mới, đặc biệt là dòng tiền nước ngoài; nếu ngược lại nhà đầu tư ngoại vẫn bán ròng thì thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chịu áp lực.Sau nhịp giảm mạnh kể từ tháng 11 sang đầu tháng 12, chỉ số VN-Index hiện đang vận động ở mức thấp nhất kể từ tháng 2/2019. Nền giá thấp sẽ thúc đẩy dòng tiền giải ngân, đặc biệt hướng tới nhóm cổ phiếu được dự báo có kết quả kinh doanh quý 4 và 2020 tích cực. Tuy nhiên, những yếu tố tác động trái chiều đã liệt kê ở trên trong đó có vẫn đề thương mại Mỹ - Trung, bất ổn tại Hong Kong sẽ khiến các nhịp giằng co tích lũy có thể xuất hiện trong quá trình hồi phục của chỉ số. Đặc biết chú ý khi Mỹ áp thuế bổ sung lên các hàng hoá của Trung Quốc thì chỉ số VN-Index có thể có những phiên lao dốc.
