Tình hình Kazakhstan: Thử thách đầu tiên

Nguyên Sa
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Diễn biến tình hình chính trị xã hội nội bộ ở Kazakhstan đã leo thang mức độ gay cấn đến mức Tổng thống nước này yêu cầu Tổ chức Hiệp ước về an ninh tập thể can thiệp quân sự nhằm vãn hồi an ninh và ổn định. Kazakhstan vì thế đưa lại cơ hội cho tổ chức này thể hiện năng lực và đồng thời cũng là thử thách đầu tiên của tổ chức kể từ khi thành lập.

Binh sĩ Kazakhstan đứng gác gần một chiếc xe tải bị cháy trên đường phố thành phố Almaty, Kazakhstan,ngày 8/1. Ảnh: Reuters.  
Binh sĩ Kazakhstan đứng gác gần một chiếc xe tải bị cháy trên đường phố thành phố Almaty, Kazakhstan,ngày 8/1. Ảnh: Reuters.  

Tổ chức này chính thức ra đời năm 2002 từ tiền thân là Hiệp ước an ninh tập thể ký kết năm 1992. NATO nhìn nhận nó là nỗ lực của Nga gây dựng liên minh quân sự ở phía đông đối phó Nato. Sáu thành viên hiện tại của tổ chức là Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kirgyzstan, Nga và Tadzikistan. Azerbaijan, Grudia và Uzbekizstan tham gia rồi về sau rời khỏi tổ chức. Belarus vừa rồi xảy ra bạo loạn chính trị xã hội nội bộ như Kazakhstan hiện tại nhưng không cầu viện tổ chức này mà chỉ đề nghị Nga trợ giúp.

Đương nhiên, Nga là trụ cột chính của tổ chức và cũng đảm trách vai trò chính trong hoạt động quân sự hiện tại ở Kazakhstan. Nga có lợi ích chiến lược to lớn và thiết thực trên nhiều phương diện ở Kazakhstan và những lợi ích này có phần khác biệt cơ bản so với ở Belarus hay ở các thành viên khác của tổ chức. Vì thế, can thiệp quân sự vào Kazakhstan với danh nghĩa chính thức và lực lượng quân đội chung của tổ chức giúp Nga giảm thiểu được tối đa rủi ro về chính trị thế giới và pháp lý quốc tế cũng như quân sự và an ninh ở Kazakhstan.

Hơn nữa, Kazakhstan hiện là cơ hội thuận lợi xưa nay chưa từng có cho tổ chức này thể hiện là đã thật sự trưởng thành, đã rời văn bản để đi vào thực tế. Ở Kazakhstan, cơ hội cho tổ chức này thành công khá cao trong khi nguy cơ bị thất bại thấp mà những bài học có thể rút ra được từ đó lại vô cùng quý giá đối với định hướng hoạt động của tổ chức trong tương lai. Để trở thành đối trọng với NATO, tổ chức này còn phải đi chặng đường rất xa, nhưng biết đâu đấy, để có được vai trò chính trị an ninh khu vực thì Kazakhstan lại rất có thể là bước đi thực tế đầu tiên.