3 cường quốc EU bác đề xuất kích hoạt cơ chế tái trừng phạt Iran của Mỹ

Bộ Ngoại giao Đức hôm 10/9 cho biết nhóm Troika đến từ Liên minh châu Âu (EU), gồm Anh, Đức và Pháp, vừa bác yêu cầu từ chính phủ Mỹ nhằm kích hoạt các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp quốc (LHQ) đối với Tehran và quyết tâm duy trì Thỏa thuận Hạt nhân Iran, còn được gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).

"3 cường quốc EU thống nhất không chấp nhận đề nghị kích hoạt quy trình đảo ngược của Mỹ để tái áp đặt lệnh trừng phạt chống Iran và vẫn cam kết duy trì thỏa thuận hạt nhân, song đề nghị Iran cần ngay lập tức quay trở lại tuân thủ đầy đủ các cam kết trong JCPOA", Bộ Ngoại giao Đức thông báo trên trang Twitter sau cuộc họp trực tuyến giữa Ngoại trưởng Heiko Maas với những người đồng cấp Anh và Pháp gồm ông Dominic Raab và Jean-Yves Le Drian.

Theo Bộ Ngoại giao Đức, ngoại trưởng 3 nước châu Âu còn lại trong JCPOA đã tổ chức cuộc họp trực tuyến trong ngày 10/9 để thảo luận các bước tiếp theo nhằm duy trì thỏa thuận hạt nhân đa phương. Phó Chủ tịch EU Josep Borrell cũng đã tham gia cuộc thảo luận này.

Ngoại trưởng nước này Mike Pompeo, ngày 20/8, đã tới trụ sở LHQ để chính thức kích hoạt “quy trình đảo ngược” nhằm tái áp đặt các lệnh trừng phạt của LHQ đối với Iran, một bước đi có thể phá hủy hoàn toàn thỏa thuận hạt nhân 2015.

Quy trình đảo ngược này cho phép bất kỳ nước nào trong nhóm P5+1 tham gia ký thỏa thuận hạt nhân 2015 với Iran có quyền đề xuất áp lại các lệnh trừng phạt của LHQ đối với Tehran nếu như nước này không tuân thủ các điều khoản đã nhất trí trong thỏa thuận.

Sau khi nhận được đề nghị chính thức của Mỹ, các nước thành viên còn lại trong Hội đồng Bảo an HĐBA sẽ có 10 ngày để đưa ra quyết định có chấp thuận hay không. Trong trường hợp các bên không nhất trí được, các lệnh trừng phạt Iran sẽ tự động được kích hoạt sau 30 ngày kể từ khi Mỹ chính thức đưa ra đề nghị.

Trước đó, vào tháng 5/2018, Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran nhưng Chính quyền của Tổng thống Donald Trump vẫn cho rằng họ có quyền khởi động cơ chế này.

Mỹ quyết định tiến hành bước đi trên sau khi không được HĐBA thông qua nghị quyết kéo dài lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran trong cuộc họp hôm 14/8 vừa qua. Lệnh cấm vận này sẽ hết hạn vào ngày 18/10 tới.