Giao đất không qua đấu giá
Theo đó, các bị can bị đề nghị truy tố gồm: Quách Văn Đức - nguyên Chủ tịch HĐQT; Phan Thanh Vĩnh Toàn - nguyên Tổng giám đốc; Đỗ Tấn Điểm và Nguyễn Văn Hồng - cùng nguyên Thành viên HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch.
Theo điều tra ban đầu, Tổng Công ty Tín Nghĩa, Công ty Cổ phần Cao su Công nghiệp, Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch, đều là doanh nghiệp nhà nước, trực thuộc Tỉnh ủy Đồng Nai.
Năm 2003, Công ty Tín Nghĩa có văn bản gửi Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai xin chủ trương đầu tư khu dân cư trên đất trồng cao su tại huyện Nhơn Trạch và được UBND tỉnh Đồng Nai đã cho phép thành lập Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch vốn điều lệ 100 tỷ đồng.
Vốn góp của các công ty thành viên vào Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch gồm: Công ty Tín Nghĩa, Công ty Cao su Công nghiệp và nhiều cán bộ công nhân viên khác. Trong đó ông Quách Văn Đức được đề cử làm Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Ngày 14/9/2004, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Đồng Nai cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch vốn điều lệ 100 tỷ và được giới thiệu địa điểm lập thủ tục đầu tư khu dân cư (KDC) theo quy hoạch tại xã Long Tân và xã Phú Thạnh (huyện Nhơn Trạch). Đại diện theo pháp luật của Công ty là Quách Văn Đức - Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Ngày 23/2/2005, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Đồng Nai có văn bản gửi UBND tỉnh Đồng Nai nêu rõ trường hợp sử dụng đất của Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch thuộc diện đấu giá quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, ngày 14/3/2005, ông Nguyễn Phú Cường - Giám đốc Sở Tài chính có văn bản gửi Thường trực UBND tỉnh Đồng Nai, với nội dung “Để đảm bảo quyền lợi đối với doanh nghiệp đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương trước 16/11/2004 (ngày Nghị định 181/2004 có hiệu lực thi hành), theo quan điểm của Sở Tài chính những dự án trên không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất và đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai xem xét cho Công ty thực hiện dự án không qua đấu giá quyền sử dụng đất.
Do đó UBND tỉnh Đồng Nai ký văn bản chấp thuận chủ trương giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất với dự án đầu tư xây dựng KDC Long Tân - Phú Thạnh (huyện Nhơn Trạch).
Sau đó, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành thu hồi diện tích đất khoảng 752 ha để thực hiện dự án.
Gây thiệt hại gần 279 tỷ đồng
Đến năm 2017, dự án chậm triển khai thực hiện, tình hình kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch vướng vào nợ nần. Lúc này, chưa xin chủ trương của tỉnh nhưng ông Đức vẫn họp Hội đồng quản trị và cùng với ông Toàn, Điểm, Hồng bàn kế hoạch hợp tác với Công ty VNIC 2 PTE.LTD (trụ sở tại Singapore).
Hình thức góp vốn bằng quyền sử dụng đất trên diện tích 341.252 m2, thuê Công ty Cổ phần thông tin và thẩm định giá Miền Nam, thẩm định diện tích đất trên với giá trên 380 tỷ đồng.
Ông Đức thống nhất góp vốn với tổng giá trị đất thẩm định là 43,5 USD/m2 và góp toàn bộ diện tích hơn 1 triệu m2 tại phân khu 1A, 1B của KDC Phú Thạnh – Long Tân vào Công ty VNIC 2 PTE.LTD để xây dựng thành khu dân cư mang tên “Thành phố Thiên Nga”.
UBND tỉnh Đồng Nai sau đó đã quyết định chấp thuận cho cho Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch góp vốn 20% bằng giá trị quyền sử dụng đất số tiền trên 113 tỷ đồng. Tháng 11/2017, ông Đức ký kết liên doanh với Công ty VNIC 2 PTE.LTD để thống nhất thành lập Công ty TNHH thành phố Công nghiệp mới Nhơn Trạch, góp vốn bằng diện tích đất hơn 1 triệu m2 tại phân khu 1A, 1B với giá trị đất tương đương 43,5 USD/m2.
Sau vụ này, Công ty VNIC 2 PTE.LTD thanh toán tiền chênh lệch cho Công ty TNHH TP công nghiệp mới Nhơn Trạch số tiền 932 tỷ đồng. Nhận được số tiền này, Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch tự ý dùng để trả nợ các khoản trước đó mà không báo cáo xin ý kiến của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Đồng Nai.
Cơ quan điều tra xác định, các bị can thực hiện không đúng các quyết định của UBND tỉnh Đồng Nai, tự họp HĐQT thống nhất chủ trương góp trên 1 triệu m2 đất (thực tế là chuyển nhượng) nhưng chỉ có 341.252 m2 được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đồng thời, ông Quách Văn Đức căn cứ trên chứng thư thẩm định giá đã hết hiệu lực, tự ý thương lượng góp vốn xác định diện tích trên 1 triệu m2 có giá trị hơn 1.045 tỷ đồng (giá trị định giá thời điểm năm 2017 gần 1999 tỷ đồng và năm 2022 là 2.258 tỷ đồng).
Cơ quan điều tra cho rằng, tại thời điểm trên, phần vốn nhà nước tại Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch chiếm 29,54%. Do đó, lấy giá trị định giá thời điểm 2017 (gần 1.999 tỷ đồng), khấu trừ các giá trị thỏa thuận với đối tác (1.045 tỷ đồng), tổng số tiền nhà nước bị thiệt hại gần 279 tỷ đồng. Hành vi của bị can Đức chịu trách nhiệm chính, chủ mưu cầm đầu, các bị can khác là đồng phạm giúp sức.
Đối với một số lãnh đạo và các sở, ngành, UBND tỉnh Đồng Nai và các cá nhân có sai phạm trong việc thành lập Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch, giao đất, xác định giá đất, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án, kiểm tra, thẩm định, ký duyệt biến động 65 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại phân khu 1A, 1B, cơ quan cảnh sát điều tra tiếp tục xác minh làm rõ, xử lý theo quy định.
