Chuyển biến mạnh mẽ
Nhằm cụ thể hóa Pháp lệnh 34 vào tình hình địa phương, quận Cầu Giấy cho in toàn bộ nội dung pháp lệnh dưới dạng tờ gấp, gửi đến từng hộ gia đình. Thông qua việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh cán bộ chủ chốt cấp phường đã có hơn 99.000 lượt đại diện hộ dân đóng góp hơn 2.000 ý kiến về thực hiện chức trách, nhiệm vụ; cách thức để tháo gỡ những vướng mắc trong GPMB, giải quyết vấn đề dân sinh bức xúc. Tính riêng việc làm điểm "Giám sát cán bộ, công chức, đảng viên ở khu dân cư" tại 3 phường Nghĩa Tân, Trung Hòa, Quan Hoa đã phát hiện, kiến nghị 164 vụ việc, trong đó 151 vụ việc đã được cấp có thẩm quyền giải quyết, góp phần chấn chỉnh lại tác phong, lề lối làm việc của cán bộ, giảm hiện tượng sách nhiễu.
Theo Bí thư Đảng ủy phường Hạ Đình (Thanh Xuân) Nguyễn Hào Quảng, việc thực hiện Pháp lệnh 34 còn mang lại không khí dân chủ cởi mở, sự đồng thuận cao sau khi dân được bàn, quyết định các vấn đề liên quan đến cuộc sống của họ. Vì vậy, với cả hai dự án đường Vành đai 3, dự án Thoát nước sông Tô Lịch giai đoạn 2, phường đã GPMB diện tích đất hơn 430 hộ dân đang sử dụng mà không phải cưỡng chế.
Việc thực hiện Pháp lệnh gắn với Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới" đã có kết quả tốt. Ở một số xã huyện Đan Phượng, người dân đã quyên góp trên 7 tỷ đồng xây dựng 3km đường làng và 21 km đường ngõ, xóm. Nhân dân huyện Thanh Trì đóng góp trên 48 tỷ đồng, hiến 1.136m2 đất và hàng ngàn ngày công xây dựng 52 công trình công cộng; Nhân dân xã Đông Sơn, thị xã Sơn Tây đóng góp gần 1 tỷ đồng, hiến 6.000m2 đất và hàng trăm ngày công xây dựng đường làng, công trình văn hóa…
Đánh giá 5 năm thực hiện Pháp lệnh của Thành ủy cho thấy, Pháp lệnh 34 đã góp phần làm chuyển biến nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, công chức và nhân dân về thực hiện dân chủ ở cơ sở. Quyền làm chủ của nhân dân ngày càng được tôn trọng. Sức mạnh về vật chất và tinh thần của nhân dân được phát huy mạnh mẽ, hiệu quả hơn trong các phong trào thi đua yêu nước, xóa đói giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng đời sống văn hóa, nếp sống văn minh, giữ gìn an ninh trật tự, vệ sinh môi trường.
Phó Bí thư Thành ủy Tưởng Phi Chiến trao Bằng khen cho tập thể thực hiện tốt Pháp lệnh 34. Ảnh: Lâm Phương
Nâng cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy
Mặc dù kết quả mang lại sau 5 năm thực hiện Pháp lệnh 34 là rất lớn, nhưng qua kiểm tra, theo Phó Bí thư Thành ủy Tưởng Phi Chiến, vẫn còn tình trạng không ít cấp ủy, chính quyền chưa coi trọng việc này: Biểu hiện là thiếu công khai, minh bạch các lĩnh vực đầu tư xây dựng, quản lý đất đai; hoạt động của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư ở cộng đồng còn chồng chéo, kém hiệu quả. Một số quy chế, hương ước, quy ước thực hiện dân chủ ở cơ sở còn dài dòng, có nội dung chưa sát với thực tế, khó nhớ, khó thực hiện, chưa được rà soát, điều chỉnh, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương…
Để phát huy và nhân rộng những cách làm hay, có hiệu quả, đồng chí Tưởng Phi Chiến cho rằng, cấp ủy, chính quyền các cấp phải thực sự vào cuộc, tăng cường sự lãnh đạo, tổ chức thực hiện Pháp lệnh 34 và Quy chế dân chủ cơ sở; Các sở, ngành phối hợp chỉ đạo, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn cho các địa phương còn lúng túng trong xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở nói chung, Pháp lệnh 34 nói riêng; Gắn thực hiện Pháp lệnh 34 với triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI), các nhiệm vụ chính trị và các phong trào thi đua yêu nước ở địa phương, trọng tâm là Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới". Mục tiêu trước mắt, thành phố phấn đấu đến tháng 6/2013 các xã, phường, thị trấn xây dựng xong các quy chế thực hiện dân chủ, quy ước, hương ước theo yêu cầu.