AI sẽ là mũi nhọn cho cách mạng 4.0 của Việt Nam

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại sự kiện.

Chính phủ đã xây dựng chiến lược quốc gia về công nghiệp 4.0 với việc ưu tiên phát triển ngành AI thông qua nhiều nhóm chính sách. Trong đó, nguồn nhân lực được ưu tiên, như đào tạo trong bậc đại học, hỗ trợ khu doanh nghiệp ứng dụng AI, ưu tiên đầu tư thông qua các quỹ, trung tâm đổi mới sáng tạo.

Đây là thời điểm mang tính lịch sử, cần hành động theo tinh thần bây giờ hoặc không bao giờ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.

Người đứng đầu Bộ KH&ĐT cũng chia sẻ đơn vị mình đã có nhiều hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó có AI. Cụ thể như khơi thông nguồn vốn cho AI qua các quỹ đầu tư trong nước quốc tế, như sự kiện Vietnam Venture Summit tháng 6 vừa qua, 18 quỹ đầu tư quốc tế và trong nước cam kết đầu tư 425 triệu USD cho startup Việt trong 3 năm tới.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực. Năm 2018 đánh dấu sự kiện thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam, quy tụ các chuyên gia công nghệ và cộng đồng AI. Trong thời gian tới, Bộ sẽ mở rộng và phát triển mạng lưới tri thức AI người Việt tại một số quốc gia khác, cũng như thành lập quỹ global fund nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đưa đưa tri thức của người Việt đi ra thế giới.

Ngoài ra, hoàn chỉnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, được coi là mục tiêu quyết liệt với việc thành lập trung tâm khởi mới sáng tạo quốc gia, đang trình thủ tướng Chính phủ, xây dựng theo mô quốc tế với thể chế cạnh tranh vượt trội, dự kiến sẽ khởi công tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc vào cuối năm.

AI là tương lai của Việt Nam

Tiến sĩ Kyoo Sung Noh

Chia sẻ về kinh nghiệm phát triển AI của Hàn Quốc, Tiến sĩ Kyoo Sung Noh, Chủ tịch, kiêm Tổng Giám đốc Trung tâm Năng suất Hàn Quốc cho rằng có thể coi AI là tương lai của Việt Nam. Tương tự như Hàn Quốc, nếu tận dụng tốt AI, Việt Nam có thể tiến một bước dài, bỏ qua giai đoạn phát triển mà những cường quốc từng trải qua. Đây cũng chính là cơ hội mà cuộc cách mạng công nghệ 4.0 mang lại.

Tại Hàn Quốc, AI đã thay đổi cơ cấu toàn xã hội, việc làm, ngành nghề và cả con người. Chính phủ xây dựng các chính sách phát triển AI, trong đó tập trung cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng, đủ sức phục vụ phát triển công nghiệp trong nước. Hàn Quốc nghiên cứu và xây dựng cơ sở hạ tầng cho nguồn dữ liệu lớn. AI cũng tác động đến việc thay đổi các công việc tuyển dụng và phân loại chất lượng nhân lực ở Hàn Quốc.

Từ kinh nghiệm vận dụng AI tại Hàn Quốc, Tiến sĩ Kyoo Sung Noh đề xuất các ý tưởng hợp tác trong lĩnh vực AI giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Có thể kể đến như xây dựng Smartcity (thành phố thông minh), điều mà Hàn Quốc đã thực hiện từ năm 2000 với tổng vốn đầu tư 200 tỷ USD. Hay Smartfactory (nhà máy thông minh), Smartfarm (trang trại thông minh) hoặc Smarttalent nhằm đào tạo nhân lực AI.

Ông Peter Vesterbacka

Trong chia sẻ của mình tại sự kiện, đồng sáng lập Fun Academy và Rovio (Phần Lan) và cũng là cha đẻ của trò chơi nổi tiếng Angry Birds, ông Peter Vesterbacka nhấn mạnh con người chính là nguồn nhân lực quan trọng nhất để phát triển AI.

Chúng ta phải chuẩn bị cho tương lai. Nhiều người lo ngại AI phát triển sẽ gây ra tình trạng thất nghiệp. Nhưng sẽ có nhiều công việc mới nảy sinh, điều quan trọng là cần tăng cường nhận thức cho giới trẻ. Đất nước Phần Lan của chúng tôi là một nước nhỏ, chỉ khoảng 5 triệu dân, gần như không có tài nguyên thiên nhiên, nhưng chúng tôi giành độc lập cách đây hàng trăm năm. Ngay sau đó, chúng tôi đã đặt câu hỏi nguồn tài nguyên quan trọng của đất nước là gì? Và chúng tôi thấy con người là nguồn tài nguyên quý giá nhất, ông Peter Vesterbacka nói.

Theo vị chuyên gia, dù đất nước lớn hay nhỏ con người đều là tài nguyên, cần được phát triển. Con người ngày càng thích thú với những khái niệm mới, chúng ta cần chuẩn bị để theo kịp sự phát triển, xác định con người là trung tâm là nguồn lực trong quá trình phát triển AI. Con người không cạnh tranh với máy móc mà cần kết hợp với máy móc. Điều chúng ta cần làm là chuẩn bị kỹ năng để tiếp nhận những công việc sẽ có trong tương lai.

Giáo dục đào tạo phải hướng đến AI và trang bị kỹ năng cần thiết cho giới trẻ. Chúng ta cần trang bị kỹ năng cho 5 tỷ người trên thế giới, cần ứng dụng AI và công nghệ, cần có quy trình. Quy trình ở đây chính là hệ thống giáo dục, là yếu tố để nâng cao kỹ năng, trang bị cho giới trẻ những kiến thức để họ theo kịp những thay đổi trong tương lai.

Cha đẻ Angry Birds nêu ra mô hình 3 chữ E (entertainment - education và enterpreneurship) được ứng dụng tại Phần Lan và cho thấy hiệu quả. Cụ thể, hệ thống giáo dục cần có tính sáng tạo để thúc đẩy sự phát triển. Tinh thần kinh doanh cũng cần được đẩy mạnh trong giới trẻ để bắt kịp sự vận động của thế giới. Trong đó, cha đẻ Angry Birds nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục, sáng tạo. Theo vị này, trong thời đại 4.0 và trí tuệ nhân tạo, cần đầu tư vào cái gốc là giáo dục để đi xa hơn, nhanh hơn.

Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT Lê Hồng Việt

Về phần doanh nghiệp trong nước, khi nói về việc ứng dụng AI, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT Lê Hồng Việt ví von "mùa xuân đang đến". Hiện tại, FPT đang tập trung vào 3 mảng chính: nền tảng ứng dụng cho các doanh nghiệp; tích hợp sản phẩm và xây dựng nguồn nhân lực dồi dào.

Trong tháng 10 này mọi người có thể trải nghiệm một phần của chiến xe tự hành của FPT. Ngoài ra, FPT đã xây dựng AI dựa trên giác quan con người. Ứng dụng trợ lý ảo FPT hiện có 5 triệu yêu cầu AI mỗi tháng, 500.000 người dùng cuối trên hệ thống, 27.000 lập trình viên sử dụng.

Đáng chú ý, về công cụ dịch tự động, theo ông Việt, Google đã làm rất tốt mảng dịch ngôn ngữ song trong một số mảng chuyển sâu Google chưa vươn tới. FPT đã hỗ trợ người dùng dịch tốt hơn trong mảng công nghệ thông tin, người dùng phản đánh giá cao, và ứng dụng dịch thành công 100 triệu từ. "Thế giới làm tốt rồi chúng ta có thể làm tốt hơn trong lĩnh vực của Việt Nam, liên quan đến Việt Nam", chuyên gia của FPT nói.

Việt Nam phải tận dụng được thời cơ mà AI mang lại

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam

Phát biểu chỉ đạo tại sự kiện, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: AI không còn là câu chuyện khoa học mà là vấn đề kinh tế xã hội để đưa Việt Nam phát triển. Theo đó, khoa học công nghệ nói chung đã phát triển vượt bậc. Thế giới đã thay đổi, minh bạch hơn, kết nối hơn với mối liên kết giữa con người, máy móc, chính phủ, doanh nghiệp, trường học... , cùng nguồn lực dữ liệu lớn sẽ thúc đẩy AI phát triển.

Nhìn nhận Việt Nam có xuất phát điểm thấp hơn so với các nước, Phó thủ tướng cho rằng, Việt Nam không có sự lựa chọn nào khác là phải đi nhanh hơn, bền vững hơn. Muốn vượt lên, công nghệ thông tin, khoa học, AI là công cụ mang lại thời cơ lớn, nhưng nếu không tận dụng có thể qua đi.

Bản chất của AI vẫn là phát triển một xã hội an toàn, văn minh. Những dự án đang ứng dụng như thành phố thông minh, hỗ trợ di chuyển, kiểm soát an ninh, bảo mật thông tin đều phục vụ một đất nước hùng cường.

Phó Thủ tướng kêu gọi những người trẻ, những doanh nghiệp cùng chung tay vào giải bài toán ngày một lớn hơn của công nghệ trong nước. "Dù sao thì chúng ta vẫn đang trong quá trình phát triển, không thể so với những nước như Phần Lan. Nhưng Việt Nam không có sự lựa chọn nào khác bởi xuất phát điểm quá thấp. AI là thời cơ lớn phải tận dụng không sẽ trôi qua mất", Phó Thủ tướng phân tích.

Với vấn đề dữ liệu lớn, Việt Nam phải chia sẻ nhiều hơn cho cộng đồng, thậm chí là các quốc gia khác. Dữ liệu không nên chỉ đem ra nói trong phòng kín mà cần ở một mặt phẳng chung. Ông cũng đồng tình với yêu cầu đổi mới giáo dục mà nhiều cá nhân đã đề xuất tại sự kiện. Nói về Tiến sĩ, Giáo sư trí tuệ nhân tạo đang xa vời với Việt Nam. Thay vào đó, Việt Nam có thể đào tạo theo tầng lớp, có thể chưa cần học hàm cao mà hãy lan toả kiến thức cần thiết trước mắt.

"Vì Việt Nam là nước đi sau nên, tôi và các bạn, chúng ta phải nỗ lực hơn để không bị bỏ quá xa với bạn bè thế giới", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Được biết, tại AI4VN Summit 2019 sẽ diễn ra các phiên hội thảo chuyên đề về nghiên cứu, phát triển, và ứng dụng AI trong các lĩnh vực Y tế, Giáo dục, Du lịch, Ngân hàng… cũng như các thảo luận chuyên sâu về nhu cầu phát triển nguồn nhân lực, nhu cầu hình thành hệ sinh thái hỗ trợ sự phát triển của tại Việt Nam. Bên cạnh đó là chuỗi các hoạt động đa dạng, bao gồm: Tutorials (bài giảng đại chúng), Techshow (giới thiệu và demo công nghệ AI trong và ngoài nước), 48h-Hackathon, Startup Pitching...