Tuần trước, Ủy ban châu Âu (EU) đã đề xuất cấm sử dụng than của Nga như một phần của lệnh trừng phạt mới nhắm vào Moscow xung đột Nga – Ukraine.
Tuy nhiên, theo dữ liệu từ công ty tư vấn hàng hóa Kpler, nhập khẩu than của Ấn Độ từ Nga trong tháng 3 đã tăng vọt lên mức cao chưa từng thấy trong hơn hai năm qua. Ấn Độ đã nhập khẩu 1,04 triệu tấn than từ Nga, đạt mức cao nhất kể từ 1/2020. Khoảng 2/3 khối lượng hàng hóa tháng 3 đến từ các cảng ở vùng Viễn Đông của Nga.
Tuần trước, Ấn Độ cho biết đang có kế hoạch tăng gấp đôi lượng nhập khẩu than cốc của Nga, nhằm sản xuất thép. Công ty kinh doanh và nghiên cứu năng lượng của Na Uy, Rystad Energy cho biết lệnh cấm của EU đối với nhập khẩu than của Nga được đưa ra vào thời điểm thị trường than quốc tế đang bị thắt chặt, giá tăng cao. Cũng theo công ty này, nhu cầu than ở châu Á đang tăng vọt, các quốc gia đang cố gắng giảm thiểu nhập khẩu khí đốt tự nhiên đắt đỏ, khiến giá than tăng nhanh trong năm qua.
Theo báo cáo về triển vọng năng lượng Ấn Độ năm 2021 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), than đá chiếm khoảng 70% sản lượng điện của Ấn Độ. Nước này là nước tiêu thụ và nhập khẩu than lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc.
Trong khi đó, Nga là nước sản xuất than lớn thứ 6 trên thế giới. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA), năm 2020, 54% lượng than xuất khẩu của nước này là đến châu Á, trong khi khoảng 31% là xuất sang các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế ở châu Âu (OECD).
Ông Samir N. Kapadia, người đứng đầu bộ phận thương mại của công ty tư vấn quan hệ chính phủ Vogel Group nói rằng bất chấp những cảnh báo từ phương Tây, Ấn Độ tiếp tục tham gia vào chuỗi cung ứng dầu và than với Nga. Ông Kapadia cũng cho biết Ấn Độ sẽ dựa vào một thỏa thuận hoán đổi tiền tệ để vượt qua một số thách thức về tài chính trên thị trường.
Được biết, hoán đổi tiền tệ là một thỏa thuận giữa hai ngân hàng trung ương để trao đổi tiền tệ, thiết lập nhằm cải thiện điều kiện thanh khoản và cung cấp vốn ngoại tệ cho các ngân hàng trong nước trong thời kỳ thị trường căng thẳng.
Với cơ chế như vậy, Ấn Độ có thể mua năng lượng xuất khẩu và các hàng hóa khác của Nga, ngay cả khi phương Tây đang áp đặt các lệnh trừng phạt lên cơ chế thanh toán quốc tế.
Cũng theo ông Kapadia, Hoa Kỳ có thể đang xem xét các biện pháp trừng phạt đối với Ấn Độ nếu nước này không cắt giảm việc nhập khẩu dầu và than từ Nga.
Ấn Độ hiện phụ thuộc 85% vào than cốc nhập khẩu. Đầu tháng 4 này, Ấn Độ vừa ký thỏa thuận thương mại lớn với Australia nhằm tăng nhập khẩu than cốc, tuy nhiên Australia có thể sẽ không có đủ than để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của Ấn Độ do nhu cầu sử dụng điện của nước này ngày càng lớn.
Ấn Độ hy vọng xuất khẩu than cốc của Australia rời khỏi các thị trường khác để nước này có thể chiếm thị phần lớn hơn, tuy nhiên điều này rất khó có thể xảy ra do các quốc gia trên thế giới đang “xa lánh” nguồn than đá từ Nga và tìm kiếm nguồn cung mới.