Núi Y Sơn (còn có tên gọi là núi IA) thuộc xã Hòa Sơn, huyện Hiệp Hòa, có diện tích khoảng 100 ha. Dưới chân núi có trường tiểu học, THCS, nghĩa trang liệt sĩ và Nhân dân 2 thôn Thù Sơn và Sơn Chung đang sinh sống, với 814 hộ, 3.837 nhân khẩu. Trên núi là khu di tích lịch sử Đền Y Sơn. Trong lòng núi là công trình quân sự do Lữ đoàn Công binh 299/Bộ tư lệnh Quân đoàn 12 quản lý, sử dụng.
Từ năm 2018 đến năm 2020, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, dòng chảy, núi Y Sơn đã xảy ra sự cố sụt lún, nứt, có nguy cơ mất an toàn nhưng chưa được xử lý khắc phục, ảnh hưởng đến an toàn các công trình hạ tầng trong khu vực, gây nguy hiểm, đe dọa tới đời sống và tình hình sản xuất của Nhân dân.
Trước tình hình đó, UBND tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo UBND huyện Hiệp Hòa thực hiện di dời, xây dựng mới khẩn cấp Trường Tiểu học xã Hòa Sơn sang vị trí mới với tổng kinh phí 42 tỷ đồng.
Do ảnh hưởng của cơn bão số 3 và mưa lũ sau bão, ngày 13/9/2024, kiểm tra lại phát hiện tại vị trí khu vực núi Y Sơn (cạnh vị trí sạt lở năm 2018) tiếp tục xảy ra sạt trượt với cung trượt dài khoảng 100m và nhiều vị trí quanh khu vực xuất hiện các vết nứt. Sự cố sạt, trượt nêu trên tiếp tục có diễn biến phức tạp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và đời sống của một số hộ dân gần vị trí sạt trượt (khoảng 10 hộ, 42 nhân khẩu) và công trình Trường THCS Hòa Sơn.
UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu thực hiện ngay các biện pháp khẩn cấp để ứng phó và khắc phục hậu quả nhằm ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai hoặc sự cố công trình gây ra.
Cụ thể, giao UBND huyện Hiệp Hoà tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến sự cố; rà soát đánh giá nhanh các hộ dân lân cận để chủ động phòng tránh, đảm bảo an toàn; xây dựng bổ sung phương án ứng phó với sạt lở đất trong phương án ứng phó thiên tai năm 2024 của huyện.
Chủ động rà soát ngay phương án di dân khẩn cấp phòng chống sạt lở đất trên địa bàn huyện; sắp xếp di dời dân cư ngoài việc đảm bảo sinh kế cần đảm bảo các yêu cầu an toàn trước thiên tai theo quy định tại Điều 19 Luật Phòng chống thiên tai.
Tổ chức chặt cây, phát quang, cắm tiêu, cắm biển khu vực sạt trượt nguy hiểm, mốc để quan trắc khe nứt, cung sạt, trượt; hạn chế không để nước mưa chảy vào khe nứt. Cử lực lượng tiếp tục theo dõi sự cố 24/24 giờ, cập nhật diễn biến thường xuyên báo cáo về Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh (Chi cục Thủy lợi tỉnh Bắc Giang).
Chủ động phối hợp với Lữ đoàn Công binh 299/Bộ tư lệnh Quân đoàn 12 tổ chức khảo sát, đánh giá, lập ngay phương án khẩn cấp, cấp bách sự cố công trình, ban hành lệnh xử lý khẩn cấp công trình theo phương châm “4 tại chỗ”, chỉ đạo tổ chức thực hiện theo quy định.
Thời điểm kết thúc, xử lý ứng phó tình huống là khi thực hiện hoàn thành các biện pháp xử lý sạt trượt đảm bảo an toàn; UBND huyện Hiệp Hoà phải chịu trách nhiệm báo cáo và đề nghị UBND tỉnh xem xét, công bố kết thúc tình huống khẩn cấp nêu trên.
UBND tỉnh cũng giao Sở NN&PTNT (Cơ quan thường trực Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh thường xuyên cập nhật báo cáo tình hình sự cố; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn UBND huyện Hiệp Hoà trong quá trình tổ chức thực hiện xử lý sự cố.
Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh phối hợp với UBND huyện Hiệp Hoà, Lữ đoàn Công binh 299/Bộ tư lệnh Quân đoàn 12 tổ chức khảo sát xây dựng phương án xử lý sự cố sạt lở núi Y Sơn liên quan đến công trình quốc phòng.
Đài Phát thanh và Truyền hình, Báo Bắc Giang thông tin, cảnh báo về tình huống khẩn cấp trên để Nhân dân biết chủ động phòng tránh.
