Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Bám sát "cẩm nang" giám sát, thực hiện tròn vai đại biểu dân cử:

Bài 1: Lắng nghe ý kiến cử tri để lựa chọn vấn đề chất vấn "đúng" và "trúng"

Thịnh An
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi-Từ nhiệm kỳ 2021-2026, cùng với Luật giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015, hoạt động của HĐND các cấp đã sâu sát hơn với Nghị quyết 594/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nghị quyết đã trở thành "cẩm nang" cho hoạt động giám sát của đại biểu dân cử và cơ quan dân cử.

Quang cảnh Kỳ họp thứ 18, HĐND TP Hà Nội
Quang cảnh Kỳ họp thứ 18, HĐND TP Hà Nội

Cơ sở để theo dõi sát tiến độ thực hiện lời hứa, cam kết

Ngày 12/9/2022, Ủy ban Thường vụ ban hành Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH về "Hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND, tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND", trong đó đã hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức thực hiện; báo cáo kết quả thực hiện chương trình giám sát và xem xét việc thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND và Đại biểu HĐND.

Nghị quyết cũng hướng dẫn về hoạt động chất vấn tại kỳ họp HĐND và chất vấn, giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND; giám sát chuyên đề của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND; hoạt động giám sát của Tổ đại biểu HĐND và giám sát của đại biểu HĐND.

Ngay sau khi nghị quyết ban hành, tháng 10/2022, Thường trực HĐND TP Hà Nội đã triển khai Nghị quyết 594/NQ-UBTVQH15 tới thường trực HĐND các cấp trên địa bàn. Với sự vào cuộc nhanh chóng, Hà Nội trở thành địa phương sớm nhất trong cả nước đưa nghị quyết vào cuộc sống.

Theo Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên, hiện nay việc thực hiện và theo dõi thực hiện các kiến nghị giám là khâu yếu của HĐND các cấp. Nghị quyết đã quy định về trình tự, thủ tục để thực hiện các quy định trong Luật để làm rõ hơn quy trình thực hiện. Vì vậy, các đơn vị cần lưu ý việc tổ chức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát.

 Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên tại buổi triển khai Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 của Thường trực HĐND TP Hà Nội
 Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên tại buổi triển khai Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 của Thường trực HĐND TP Hà Nội

Nghị quyết 594/NQ-UBTVQH15 được HĐND các cấp coi là "cẩm nang" để hướng dẫn hoạt động giám sát hiệu quả;  hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp của HĐND TP Hà Nội tiếp tục đổi mới. Bám vào "cẩm nang" này, riêng trong 9 tháng đầu năm 2024, HĐND TP đã tổ chức 4 kỳ họp (trong đó có 3 kỳ họp chuyên đề và kỳ họp thường lệ giữa năm 2024) để kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng, cấp thiết theo thẩm quyền. Sau phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thường lệ giữa năm và cuối năm, HĐND TP đều ban hành nghị quyết phiên chất vấn, trong đó nêu rõ nội dung công việc, tiến độ thực hiện để các đại biểu HĐND có căn cứ theo dõi, đôn đốc...

Đặc biệt, sau phiên chất vấn và trả lời chất vấn, HĐND TP ban hành nghị quyết về hoạt động chất vấn tại kỳ họp, trong đó nêu rõ nội dung cam kết, thời gian hoàn thành, người cam kết thực hiện "lời hứa" với các đại biểu HĐND, cử tri và Nhân dân.

Nghị quyết này cũng chính là cơ sở để HĐND, Thường trực và các Ban HĐND, Tổ đại biểu, đại biểu HĐND TP có sự so sánh, đối chiếu, theo dõi tiến độ, kết quả thực hiện của các cơ quan, đơn vị được chất vấn. Sự lượng hóa, đong, đếm được cụ thể từng vụ việc đã thực sự mang lại hiệu quả rõ nét trong hoạt động giám sát của cơ quan dân cử cũng như đại biểu dân cử trong thời gian qua.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn - Trưởng Ban Chỉ đạo Chương trình 03-CTr/TU của Thành ủy tham dự lễ khánh thành công trình cải tạo vườn hoa Diên Hồng (vườn hoa Con Cóc) trên địa bàn quận Hoàn Kiếm
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn - Trưởng Ban Chỉ đạo Chương trình 03-CTr/TU của Thành ủy tham dự lễ khánh thành công trình cải tạo vườn hoa Diên Hồng (vườn hoa Con Cóc) trên địa bàn quận Hoàn Kiếm

Tạo tiền đề thay đổi diện mạo đô thị

Dựa trên ý kiến, kiến nghị của cử tri liên quan đến những vấn đề dân sinh, bức xúc và trên cơ sở giám sát, HĐND TP đã lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn "đúng" và "trúng", được cử tri và Nhân dân quan tâm. Có thể kể đến hiệu quả rõ nét vai trò giám sát của HĐND và các đại biểu HĐND TP Hà Nội thông qua hoạt động tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn thời gian qua là tình trạng nhiều công viên, vườn hoa bị xuống cấp, bỏ hoang gây mất mĩ quan đô thị; đại biểu HĐND TP đã chất vấn đề trách nhiệm của các đơn vị liên quan.

Thông qua hoạt động chất vấn, tái chất vấn, đại biểu HĐND TP đã "truy" đến cùng trách nhiệm cũng như yêu cầu đơn vị được chất vấn nêu rõ tiến độ hoàn thành. Từ đó, một số dự án cải tạo công viên, vườn hoa trên địa bàn đã có nhiều chuyển biến, mang lại hiệu quả trong việc tạo không gian sinh hoạt công cộng cho người dân trên địa bàn; góp phần tạo diện mạo mới cho đô thị theo tinh thần Chương trình 03/CTr-TU của Thành ủy Hà Nội ngày 17/3/2021 về chỉnh trang đô thị, phát triển đô thị và kinh tế đô thị TP Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025.

Nói về quá trình triển khai hoạt động giám sát, chất vấn nhóm vấn đề này, Trưởng Ban Đô thị HĐND TP Hà Nội Đàm Văn Huân cho biết, trong nhiệm kỳ này, HĐND TP đổi mới cách thức thực hiện chất vấn theo Nghị quyết 594/NQ-UBTVQH15 và theo Đề án 15 -ĐA/TU của Ban thường vụ Thành ủy Hà Nội về "Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp TP Hà Nội giai đoạn 2021-2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại TP Hà Nội” bằng việc ban hành nghị quyết phiên chất vấn.

Trưởng Ban Đô thị, HĐND TP Hà Nội Đàm Văn Huân
Trưởng Ban Đô thị, HĐND TP Hà Nội Đàm Văn Huân

Thực hiện đúng tinh thần đổi mới của HĐND, vừa qua HĐND TP đã tổ chức giám sát nhiều nội dung như: vấn đề xử lý rác thải, ô nhiễm không khí, ùn tắc giao thông, quản lý tài sản công, dự án chậm tiến độ, dự án xử lý nước thải, trật tự xây dựng, việc quy hoạch và quản lý trật tự xây dựng đất ngoài bãi...

"Đáng chú ý, nội dung giám sát thành công trong thời gian qua là giám sát vườn hoa, công viên trên địa bàn TP từ khâu đầu tư đến quản lý, đặc biệt là sử dụng có hiệu quả các công viên" - Trưởng Ban Đô thị, HĐND TP nói.

Sau giám sát HĐND TP đã chỉ ra rất nhiều nội dung liên quan đến việc chậm trễ trong đầu tư. Những nội dung liên quan đến khai thác, các đơn vị của TP - nhất là các quận, huyện đều cam kết đẩy nhanh tiến độ các nội dung liên quan đến các công viên này.

(còn nữa)