Theo đó, Nghị quyết số 18-NQ/TW được xây dựng trên cơ sở tổng kết gần 10 năm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa XI, năm 2012, về "tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020, nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại".

Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị quyết 18 đó là xác định “bỏ khung giá đất”, nhưng tiếp tục sử dụng cơ chế “bảng giá đất”, được thực hiện trên cơ sở xây dựng cơ chế, phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. T.Ư xây dựng tiêu chí và quy trình kiểm tra, giám sát các địa phương trong việc xây dựng bảng giá đất; HĐND cấp tỉnh quyết định và kiểm tra, giám sát việc thực hiện giá đất.

Quy định nêu trên nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng công tác định giá đất, bảo đảm tính độc lập của hội đồng thẩm định giá đất, năng lực của tổ chức tư vấn xác định giá đất, năng lực và đạo đức của định giá viên; Bổ sung, hoàn thiện các quy định bảo đảm công khai, minh bạch, như: Công khai giá đất, bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch, thanh toán qua ngân hàng…

Bên canh đó, Nghị quyết 18 cũng xác định công tác bồi thường, tái định cư phải đi trước một bước, trên cơ sở kế thừa Nghị quyết 19 ban hành 10 năm trước. Theo đó, chỉ thực hiện thu hồi đất sau khi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt. Với trường hợp phải tái định cư thì phải hoàn thành công tác bố trí tái định cư trước khi thu hồi đất. Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải đi trước một bước, bảo đảm hài hòa lợi ích các bên liên quan.

Tiếp tục nhấn mạnh người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở, bảo đảm cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, nhưng yêu cầu phải có quy định cụ thể để nguyên tắc này vận hành trên thực tế. Trong các trường hợp thu hồi đất, tiếp tục khẳng định thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đô thị, nhà ở thương mại.

Đối với dự án phát triển kinh tế - xã hội phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì cần sớm xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách để tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quyền sử dụng đất tham gia dự án dưới hình thức chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.