Đề thi đã trích một đoạn trong “Bức thư gửi em bé có mẹ bị nhiễm Covid-19” của em Đào Anh Thư, lớp 8A2, trường THCS Nguyễn Huy Tưởng, huyện Đông Anh, Hà Nội- bức thư đoạt giải Nhất cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 50 (2021) tại Việt Nam.
Phần “đọc hiểu” (3 điểm) yêu cầu thí sinh đọc đoạn trích: “Em sinh ra trong sự nâng niu, đón chờ của những người thân và nhiều hơn thế nữa. Tiếng khóc chào đời của em đã thắp thêm niềm hy vọng, niềm tin chiến thắng đại dịch cho những chiến sĩ áo trắng nơi đây. Dù cho ngoài kia, cả thế giới đang chao đảo vì cơn bão tử thần Covid-19, thì em ơi, cứ ngủ thật ngon lành bởi trong này bình yên lắm. Em được chở che trong vòng tay ấm êm của những con người thầm lặng. Đó là những bác sĩ không quản ngày đêm hy sinh bản thân mình, hết lòng vì người bệnh. Tấm chắn giọt bắn lúc nào cũng đầy hơi nước vì không có cơ hội được bỏ ra, lưng áo ướt đẫm mồ hôi cho dù là đang giữa những ngày đông tháng giá. Đó là những người tự nguyện ở luôn trong bệnh viện, cả cái Tết đoàn viên cũng chẳng về nhà. Đó là cô y tá sẵn sàng gửi con nhỏ mới lên ba cho ông bà chăm sóc, và từng đêm, khi em quấy khóc, cô lại bế bồng và hát ru em câu hát “À ơi, con cò bay lả bay la... Thế giới có những anh hùng thầm lặng, sẵn sàng cho đi mà không đòi hỏi bất cử điều gì. Nơi đây đã cho chị biết hạnh phúc không phải chỉ là được ăn ngon, mặc đẹp, được thỏa sức vui chơi mà là được sống trong niềm tin và tình yêu thương của con người”.
3 câu hỏi được đặt ra là: Từ “cơn bão” trong đoạn trích được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Theo tác giả, “tiếng khóc chào đời của em bé” đã mang lại điều gì cho các chiến sỹ áo trắng? Xác định và nêu một phép tu từ được sử dụng trong đoạn trích?
Theo nhiều giáo viên dạy môn Ngữ văn, đề thi Ngữ văn năm nay tại Đồng Nai có thể xem là xuất sắc, không chỉ giàu tính thời sự mà còn rất giàu cảm xúc, nhân văn. “Phần đọc hiểu với đoạn trích đã nói lên được sức mạnh của tình yêu cuộc sống giữa con người với con người trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19. Học sinh quan tâm đến tình hình thời sự của đại dịch Covid-19, đặc biệt là sự hy sinh của các chiến sĩ áo trắng có thể làm rất tốt phần đọc hiểu”- Cô Nguyễn Thị Mai- giáo viên dạy Ngữ văn cho biết.
Còn em Nguyễn Thị Phương Thảo (TP Biên Hòa) chia sẻ: “Đọc đề văn, em rất xúc động vì tình người trong đại dịch Covid-19; đặc biệt là nơi cô bé được sinh ra, nơi có những bác sĩ đã hết lòng chăm sóc bệnh nhân, quyết tâm dành chiến thắng trong cuộc chiến với dịch bệnh…”.