Báo động đỏ tình trạng giải cứu nông sản

ĐB Hoàng Đức Thắng khẳng định, ông thống nhất đánh giá bổ sung của Chính phủ và các ý kiến của đại biểu Quốc hội đã phát biểu trước về kinh tế - xã hội năm 2017 và những tháng đầu năm 2018 với nhiều kết quả tích cực, tạo niềm tin tưởng và lạc quan trong xã hội. Tuy nhiên, vẫn còn đó nhiều trăn trở về hạn chế, yếu kém, khuyết điểm cần phải nỗ lực, khắc phục.

ĐB đoàn Quảng Trị bày tỏ vui mừng: Năm qua, ngành nông nghiệp phục hồi mạnh mẽ, sau những mất mát to lớn do thiên tai, biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, phục hồi đáng kể sau sự cố môi trường biển ở miền Trung gây ra. Ngày càng thấy rõ quyết tâm và kết quả đạt được trong chuyển đổi cơ cấu sản phẩm trong nội bộ ngành theo hướng đầu tư vào sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao.

Đồng thời, việc áp dụng tiến bộ khoa học, công nghệ và sản xuất gắn với chuỗi giá trị, gắn kết tốt hơn với thị trường, nhiều sản phẩm giá trị có mặt ở những thị trường khó tính trên thế giới đã mở ra triển vọng tươi sáng cho nền nông nghiệp nước nhà. Các địa phương đã bước đầu trả lời được câu hỏi lớn, trồng cây gì, nuôi con gì và đã xác định được giống cây con chủ lực phù hợp phát huy lợi thế của mỗi địa phương, tạo ra sản phẩm nông nghiệp mang lại giá trị hàng hóa cao.

Vui là vậy, song ĐB cũng bày tỏ không ít băn khoăn về những chuyện buồn: Được mùa mất giá, sản phẩm nông nghiệp mất an toàn vệ sinh, sản xuất thiếu kế hoạch, cung vượt cầu, báo động đỏ tình trạng giải cứu nông sản chưa có dấu hiệt kết thúc.

ĐB nhấn mạnh: “Chúng ta đã đặt kỳ vọng lớn về mối quan hệ 5 nhà: nhà nước, nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà băng. Song trong thực tế không đạt được kết quả như mong đợi, vai trò nhạc trưởng của nhà nước chưa rõ nét trong dẫn dắt, tạo dựng, kết nối, gắn kết mối quan hệ này”.

Do đó, ĐB Hoàng Đức Thắng đề nghị Chính phủ, ngành nông nghiệp cần phân tích, đánh giá thực chất về vấn đề này để có giải pháp chỉ đạo, cụ thể hóa nội dung, phương thức, cơ chế, trách nhiệm của các bên liên quan trong mối quan hệ liên kết để đủ sức giải bài toán khó hiện nay của nền nông nghiệp.

“Sẽ không công bằng khi chúng ta cứ mãi đổ lỗi cho người nông dân là vì lợi ích trước mắt và đầu tư sản xuất tự phát, thiếu kế hoạch dẫn đến sản phẩm dư thừa, cung vượt cầu, sản xuất không gắn với thị trường; mà nên có một thái độ tích cực hơn. Chính phủ, chính quyền các cấp, ngành nông nghiệp cần phải thấy rõ và nhận lãnh trách nhiệm của mình trước nhân dân, là trung tâm định hướng, kết nối, hành động, dẫn dắt, hỗ trợ thiết thực cho người dân trong làm ăn kinh tế, không để mặc cho người nông dân tự bươn chải vô định trong vòng luẩn quẩn này”, ĐB nói.

ĐB đoàn Quảng Trị cho biết, cử tri nông dân mong muốn toàn ngành nông nghiệp cần chủ động vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt và gần dân hơn nữa, xem việc của dân chính là việc của mình. Từ đó, tập trung xây dựng hệ thống chính sách quy định, hướng dẫn, tổ chức cho nông dân khi tham gia chuỗi giá trị, tư vấn pháp lý và tăng cường quản lý nhà nước, xây dựng các chế tài đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động.

Về vấn đề năng suất lao động, ĐB dẫn số liệu báo cáo của Chính phủ cho biết: Năng suất lao động xã hội năm 2017 đạt 93,2 triệu đồng/lao động, tăng 6% so với năm 2016, bình quân giai đoạn 2011 - 2017 tăng 4,7%/năm. Mặc dù năng suất lao động Việt Nam có cải thiện đáng kể theo hướng tăng dần của từng năm. Tuy nhiên, tính theo sức mua tương đương năm 2011 năng suất lao động của Việt Nam năm 2017 chỉ bằng 7,2% của Singapo, 18,4% của Malaysia, 36,2% của Thái Lan, 43% của Indonexia, 55% của Philippin và 93,2% của Lào”.

ĐB phân tích: Nguyên nhân quan trọng nhất để năng suất lao động của Việt Nam rất thấp so với các nước ngay trong khu vực ASEAN là tăng trưởng chủ yếu dựa vào chiều rộng, tăng vốn đầu tư và tăng lao động, trong khi đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp TFP còn rất thấp, năm 2017 đạt 45,19%”.

ĐB đặt câu hỏi: “Vậy, lao động Việt Nam đang ở đâu trong thế giới 4.0 này? Sẽ là quá muộn cho một sân chơi kinh tế mà ở đó luật chơi không dành cho những ai không chuẩn bị đầy đủ cho mình tâm thế của người trong cuộc và vào cuộc với tất cả phẩm chất cần có. Chất lượng lao động phản ánh trình độ chuyên môn, tay nghề, kỹ năng và kỷ luật lao động”.

Do đó, ĐB đề nghị Chính phủ cần có cuộc điều tra, khảo sát, đánh giá, nhận diện đầy đủ về tình hình chất lượng năng suất lao động của Việt Nam hiện nay đang khó, thiếu, yếu điểm nào để từ đó khẩn trương xây dựng chiến lược hệ thống chính sách, giải pháp mạnh để nâng cao chất lượng năng suất lao động nếu không muốn tụt hậu ngày càng xa hơn.