Ngày 11/6, Bộ LĐTB&XH tổ chức Hội thảo chia sẻ về công tác cai nghiện ma túy với sự chủ trì của Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhận định, tệ nạn ma túy nói chung, liên quan sử dụng trái phép chất ma túy cho đến buôn bán, tàng trữ... có diễn biến rất phức tạp và khó kiểm soát. Thực trạng các vụ buôn bán ma túy phức tạp hơn, những vụ việc bị phát hiện có số lượng cũng lớn hơn; hình thức buôn bán, tàng trữ ma túy tinh vi hơn.
Người nghiện ma túy cũng gia tăng, với 10.000 người/năm; và số lượng người sử dụng ma túy cũng có xu hướng trẻ hóa. Cá biệt có cháu học cuối cấp 2 đã sử dụng ma túy.
Thông tin từ Cục Phòng chống tệ nạn xã hội, Bộ LĐTB&XH, tính đến tháng 4/2020 cả nước có 95 cơ sở cai nghiện nghiện ma túy công lập và 16 cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện do các tổ chức, cá nhân thành lập được cấp phép hoạt động. Số học viên đang được quản lý tại các cơ sở cai nghiện là 34.892 người.
Hiện cả nước có 13 tỉnh, TP tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng. Trong 4 tháng đầu năm 2020 đã cai nghiện cho 1.711 người nghiện.
Đến nay, 17 tỉnh, TP tổ chức điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế cho 3.162 người. các địa phương tổ chức quản lý 100% người nghiện sau cai về cộng đồng, với 23.462 người.
Sau vài năm theo dõi về công tác cai nghiện ở các cơ sở, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà đánh giá có hiệu quả rõ rệt. Do việc tổ chức, bồi dưỡng, tập huấn, đào tạo đội ngũ cán bộ cơ sở cai nghiện tốt nên ứng xử của các cán bộ với học viên tốt hơn. Số học viện cai nghiện bỏ học, không bằng lòng với cán bộ liên quan đến ứng xử giảm thiểu rõ rệt.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cũng chỉ ra những khó khăn trong công tác cai nghiện ma túy. Cụ thể như liên quan đến các văn bản quy phạm pháp luật chưa đồng bộ. Ví dụ, theo Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định cơ quan xử lý hành chính phải chứng minh được hành vi; tức là phải xác định được tình trạng nghiện nhưng thực tế rất khó làm được việc đó. Người nghiện ma túy tổng hợp không có nơi cư trú ổn định phải áp dụng đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng thực tế rất khó khăn.
Cai nghiện ma túy tại cộng đồng do UBND cấp xã tổ chức nhưng lại thiếu cán bộ y tế, bác sĩ nên hiệu quả không cao. Việc quản lý sau cai cũng rất hình thức.
Vấn đề thẩm quyền ra quyến định cai nghiện đối với người 12 đến 18 tuổi chưa thống nhất giữa Luật Phòng, chống ma túy với Luật Xử lý vi phạm hành chính. Vì thế khi các địa phương thực hiện cũng có cản trở.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cũng cho rằng, các vụ tử tử, giết người liên quan đến tội phạm ma túy, đã gây bức xúc, bất ổn trong trật tự an toàn xã hội ở các địa phương.
Riêng về vụ việc học viên cai nghiện ở Tiền Giang bỏ trốn, bà Hà đặt ra vấn đề về cơ sở vật chất, tổ chức các hoạt động cai, sau cai.
Vì thế nhân Tháng hành động Phòng, chống ma túy năm 2020 và Ngày toàn dân phòng chống ma túy (26/6), bà Hà mong muốn các đại biểu đi sâu vào đánh giá công tác cai nghiện để đưa ra những giải pháp, kiến nghị đề xuất phù hợp trong tình hình tới.
