Loạt bài đoạt giải có tiêu đề: “Đất đai, công trình xây dựng bỏ hoang: Làm sao tránh lãng phí?” của nhóm tác giả Vũ Thị Cúc (Vũ Cúc), Nguyễn Cao Cường (Thuần Hưng), Nguyễn Doãn Thành (Doãn Thành), Vũ Công Trình (Vân Nhi).  

Loạt bài được thực hiện tại thời điểm giữa năm 2021, sau khi HĐND TP Hà Nội thực hiện cuộc tái giám sát về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai từ năm 2018 trên địa bàn thành phố và đưa ra những con số đáng báo động.

Từ đó, Báo đã tiến hành khảo sát tại nhiều dự án trên địa bàn nhiều quận, huyện của TP Hà Nội để làm rõ hơn về thực trạng lãng phí nguồn lực đất đai đang diễn ra ngày một nhiều. Từ việc tìm hiểu của Báo cho thấy tình trạng bỏ hoang, lãng phí đang diễn ra ở cả dự án vốn đầu tư ngoài ngân sách đến dự án đầu tư công; từ dự án dân sinh đến loạt công trình, dự án khu đô thị lớn.... Không chỉ nằm ở những quận trung tâm, nơi “tấc đất, tấc vàng” mà thực trạng dự án treo, đất đai bỏ hoang còn tràn lan ở các vùng ngoại thành trên các khu vực đất nông nghiệp.

Tình trạng này đã diễn từ nhiều năm qua, gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân sống trong khu vực dự án mà còn gây áp lực không nhỏ trong quản lý đô thị của chính quyền địa phương. Nhất là tạo bộ mặt đô thị nhếch nhác, kém văn minh khi Hà Nội đang nỗ lực xây dựng TP xanh, văn hiến, văn minh, hiện đại.

Từ ý kiến của người dân, doanh nghiệp chủ dự án và đặc biệt là phân tích của các chuyên gia, loạt bài đã nêu lên được các nguyên nhân của tình trạng lãng phí đất đai hiện nay. Đó là do sự phát triển nóng của quá trình đô thị hóa nhanh; thiếu chặt chẽ trong việc quy trách nhiệm cho tổ chức, cá nhân để dự án treo; chủ đầu tư yếu kém về năng lực. Nhất là nguyên nhân từ quy định pháp luật về quản lý đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng còn chồng chéo, chưa đồng bộ và chậm được tháo gỡ.

Qua những nguyên nhân được nêu, loạt bài đã tập trung vào phân tích các giải pháp, trong đó nhấn mạnh đến kiến giải của các chuyên gia đầu ngành cho vấn đề này. Rất nhiều giải pháp về quản lý, thủ tục hành chính, quy hoạch, thanh tra, giám sát… đã được nêu rất cụ thể. Đặc biệt, bài cuối trong loạt bài đã thực hiện thể loại phỏng vấn nhằm phân tích sâu một giải pháp có thể triệt tiêu sự lãng phí đất đai, đó là công cụ thuế bất động sản.

Loạt bài của Báo Kinh tế & Đô thị đã góp một tiếng nói khá đầy đủ, toàn diện về tình trạng lãng phí nguồn lực đất đai đang diễn ra trên địa bàn Thủ đô và những kiến giải chính sách cần thay đổi để giải quyết triệt để tình trạng trên. Từ đó, chính quyền, cơ quan chức năng có thể xem xét xử lý dứt điểm vấn đề được coi là nhức nhối trong quá trình quản lý đô thị, xây dựng phát triển Thủ đô.

Qua 16 năm tổ chức, đến nay, Giải báo chí Quốc gia tiếp tục nhận được sự tham gia chủ động, tích cực, hào hứng của 18 Liên Chi hội và 35 Chi hội trực thuộc. Đây cũng là năm thứ 5 liên tiếp Giải có sự góp mặt của đầy đủ 63 Hội Nhà báo tỉnh, TP. Điều này cho thấy các cấp Hội và hội viên trong cả nước đã ngày càng thật sự quan tâm đến Giải báo chí quốc gia.

Mặc dù đại dịch Covid – 19 tác động không nhỏ đến quá trình tác nghiệp báo chí, nhưng số lượng tác phẩm gửi về dự Giải là 1.911 tác phẩm, ở mức cao thứ hai trong các mùa Giải báo chí Quốc gia. Trong đó, có 1.761 tác phẩm đủ điều kiện dự vòng Sơ khảo. Trong số 152 tác phẩm vào Chung khảo, Hội đồng đã thảo luận, thẩm định và bỏ phiếu lựa chọn được 10 Giải A, 22 giải B, 48 giải C, 35 giải Khuyến khích để trao Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVI – năm 2021.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, giải thưởng này để tôn vinh những đóng góp chất lượng, hiệu quả, bền bỉ của người làm báo đã tích cực đưa chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước vào cuộc sống, nhất là việc tuyên truyền thúc đẩy thể chế hóa, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Nhiều tác phẩm năm nay đã góp phần chuyển tải những chính sách lớn về tái cấu trúc nền kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, chuyển đổi số, chống biến đổi khí hậu, phát triển xanh…

“Đặc biệt, nhiều tác phẩm đã tích cực tham gia vào công cuộc phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí của Đảng và Nhà nước, phát hiện và phản ánh những sai phạm trong sử dụng đất đai, ngân sách Nhà nước, đầu tư công… Đồng thời, quảng bá những mô hình kinh doanh, sáng tạo, hiệu quả, tôn vinh, lan tỏa những hình ảnh nghĩa cử cao đẹp, những tấm gương nhân ái trong phòng chống dịch và trong khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội” – Thủ tướng ghi nhận.