Chiều 26/10, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia thông tin đến báo chí về diễn biến bão số 9 và những rủi ro do bão gây ra. Phóng viên Kinh tế & Đô thị đã có cuộc trao đổi với ông Trần Quang Năng - Trưởng phòng Dự báo thời tiết (Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia) về diễn biến tình hình của cơn bão số 9.
Bão số 8 vừa suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, bão số 9 lại đang hình thành trên Biển Đông. Ông có thể cho biết về diễn biến, cường độ cũng như phạm vi ảnh hưởng của cơn bão này?
- Theo các phân tích, dự báo hiện nay của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cho thấy, cường độ bão số 9 khi vào gần bờ có thể so sánh với bão Damrey năm 2017, Ketsana năm 2009 và Xangsane năm 2006.
Hệ quả của bão trên biển vùng ven biển là gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng. Bão số 9 với cường độ rất mạnh cấp 12 - 13 sẽ gây những đợt sóng cao tới 10m trên Biển Đông. Không chỉ cơ quan dự báo của Việt Nam mà cả những cơ quan dự báo trên thế giới đều cho kết quả dự đoán sóng cao.
Khi bão đi sâu vào vùng biển Trung Bộ, độ cao sóng ít suy giảm vì là khu vực biển thoáng, không bị che chắn, độ sâu lớn, và dốc nên mức độ làm giảm sóng do ma sát ít. Ven biển các tỉnh từ Quảng Bình - Phú Yên sóng có thể cao 4 - 7m, vùng gần tâm bão (Đà Nẵng tới Bình Định), bao gồm các đảo Lý Sơn, Cù Lao Chàm sóng cao 6 - 8m, gió tại Lý Sơn có thể đạt cấp 11 - 12.
Mặc dù nhiều khu vực không bị ảnh hưởng trực tiếp nhưng do hoàn lưu bão lớn, khu vực ven biển các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Bình Định cần đề phòng nước dâng do bão từ 0,5 - 1,5m. Nguy cơ ngập úng cao tại khu vực trũng, cửa sông, đầm phá tại các tỉnh từ Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng Ngãi.
Về mưa lớn, từ đêm 27/10 đến ngày 29/10, chúng tôi dự báo ở khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Phú Yên có mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến 200 - 400mm/đợt; Bắc Tây Nguyên 100 - 200mm/đợt. Từ 28 - 31/10, ở khu vực từ Quảng Trị đến Nghệ An có mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến 200 - 400mm/đợt; riêng Nam Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình có mưa đặc biệt to với tổng lượng mưa phổ biến 500 - 700mm/đợt.
Do mưa lớn nên các sông từ Nghệ An đến Phú Yên và Gia Lai, Kon Tum sẽ xuất hiện một đợt lũ mới. Mực nước trên nhiều sông có khả năng lên BĐ2 - BĐ3, có sông vượt BĐ3. Nguy cơ cao xảy ra ngập lụt diện rộng trở lại.
Ngoài ra, nguy cơ rất cao xảy ra sạt lở đất, lũ quét vùng núi các tỉnh từ Nghệ An đến Phú Yên và khu vực Tây Nguyên; nguy cơ xảy ra sự cố các công trình thủy điện, thủy lợi nhỏ xung yếu trong đợt lũ này.
Chỉ hơn 1 tháng, miền Trung chịu tác động dồn dập của 5 cơn bão, áp thấp nhiệt đới. Vậy hiện tượng bão chồng bão, áp thấp nối đuôi áp thấp như vậy nguy hiểm như thế nào, thưa ông?
- Các khả năng tác động của mưa dông, gió giật và sóng lớn do bão số 9 tới các lĩnh vực khác là rất lớn. Vùng ven biển các tỉnh từ Thanh Hóa đến Phú Yên rủi ro cao đến lồng bè, khu nuôi trồng thủy sản, chòi canh, các khu du lịch ven biển do gió mạnh và sóng lớn. Gió mạnh và sóng lớn có nguy cơ cao phá hủy, gây sạt lở các đê, kè, các công trình ven biển và các đê cửa sông đang thi công trên toàn tuyến từ khu vực Hà Tĩnh - Phú Yên.
Với khu vực trũng ven biển như Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế thì lưu ý ngập do nước biển dâng kèm theo sóng lớn. Riêng khu vực đầm phá thuộc Thừa Thiên Huế nước biển dâng có thể đi sâu trong đất liền hàng cây số.
Bão số 9 có thể gây gió ở cấp bão rất mạnh (cấp 11 - 12) vùng biển ven bờ và đất liền ven biển có khả năng cấp 11 - 12, giật 14. Tốc độ gió này có thể gây nguy hiểm đối với các công trình đang xây dựng, nhà cấp 4, nhà không kiên cố, cơ sở hạ tầng ven biển… ở các tỉnh Trung Bộ, đặc biệt là từ Đà Nẵng đến Phú Yên.
Tình trạng ngập lụt sâu ở vùng trũng thấp, các khu đô thị tại các tỉnh từ Thanh Hóa đến Phú Yên xảy ra trên diện rộng. Nguy cơ cao đến rất cao xảy ra ở vùng núi các tỉnh Trung Bộ, Bắc Tây Nguyên các tỉnh lộ, quốc lộ đi qua những địa phương nói trên. Đặc biệt lưu ý khu vực huyện Tây Giang (Quảng Nam), khu vực đường Hồ Chí Minh đi qua địa phận Quảng Trị đến Quảng Ngãi, Kon Tum.
Nguy cơ cao mất an toàn các hồ chứa vừa và nhỏ. Đặc biệt với các hồ chứa đã đầy nước, hồ chứa xung yếu, hồ chứa đang xây dựng. Cần lưu ý 4 mỏ khai thác than, khai thác vàng, titan ở Quảng Nam, Quảng Ngãi; các mỏ khai thác Bauxit khu vực Kon Tum, Đắc Nông, Lâm Đồng.
Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia có những cảnh báo, khuyến nghị gì tới người dân để hạn chế những rủi ro, thiệt hại do cơn bão sắp tới gây ra?
- Để hạn chế nhất những rủi ro, thiệt hại do cơn bão gây ra cần lưu ý công tác di dân, tránh trú phải xong trước ngày 27/10, đặc biệt là đề phòng nguy cơ, sạt lở đất…
Xin cảm ơn ông!
