Bảo tồn, lan tỏa nét đẹp áo dài Việt Nam

Khi áo dài xuống phố

Ngày hội “Bách hoa bộ hành” diễn ra tại TP Hồ Chí Minh hôm cuối tuần qua vừa khép lại nhưng vẫn để lại nhiều dư âm đẹp trong lòng người dân và du khách. Với sự tham gia của hơn 1.000 người dân ở nhiều lứa tuổi trong các loại Việt phục như áo tấc, áo ngũ thân, áo giao lĩnh... diễu hành qua các tuyến phố trung tâm TP Hồ Chí Minh như Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Tôn Đức Thắng, Đồng Khởi… đã mang đến một ngày hội nhiều màu sắc.

Theo đánh giá của các chuyên gia, ngày hội “Bách hoa bộ hành” tiếp tục khẳng định sức sống mạnh mẽ của Việt phục, quảng bá nét đẹp áo dài ngũ thân, trang phục truyền thống, góp phần đưa tà áo người Việt đến gần hơn với công chúng trong và ngoài nước. Sự kiện này không chỉ là một hoạt động văn hóa đơn thuần, mà còn là minh chứng cho nỗ lực bảo tồn, phát huy vẻ đẹp truyền thống trong thời đại mới.

Trước đó, trong khuôn khổ chương trình “Tết Việt – Tết phố 2025” tổ chức tại Hà Nội dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, đoàn rước hơn 400 thành viên mặc trang phục truyền thống đi qua các điểm di tích lịch sử quanh hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội cũng để lại ấn tượng sâu đậm với du khách. Khối "Bách hoa bộ hành" được ví như một rừng hoa rực rỡ với hàng trăm bộ trang phục từ các triều đại như Lý, Trần, Lê, Nguyễn... 

Đại diện Câu lạc bộ Đình làng Việt - đơn vị phối hợp thực hiện chương trình cho biết, đoàn rước năm nay có quy mô lớn hơn, với sự tham gia của nhiều bạn trẻ cho thấy sự lan tỏa, sức hút mạnh mẽ của văn hóa truyền thống. Qua đó gửi đi thông điệp bảo tồn, phát huy giá trị của cổ phục Việt - một biểu tượng của sự tinh tế, sáng tạo và tài hoa.

Không chỉ ở các hoạt động diễu hành, tại nhiều sự kiện văn hóa ở địa phương, áo dài cũng xuất hiện tương đối phổ biến. Đơn cử, tại Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đình Đại Phùng, xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng tổ chức vào giữa tháng 2 vừa qua, cùng với đoàn diễu hành áo dài đến từ Câu lạc bộ Đình Làng Việt, hàng trăm người dân địa phương, từ các nam thanh nữ tú đến các bậc trung niên, người cao tuổi cũng diện áo dài đón khách, tạo ra một không gian văn hóa đầy màu sắc.

Nguyễn Nam, thành viên tham gia đoàn diễu hành của Câu lạc bộ Đình Làng Việt chia sẻ: “Tôi mặc một bộ áo giao lĩnh với cổ chéo mềm mại và hai tà khép kín. Một chiếc áo giản dị, không xẻ tà, không chiết eo nhưng chứa đựng cả câu chuyện về sự dung hòa giữa truyền thống và đổi thay. Những tà áo xưa được khoác lên bởi những người trẻ, trong niềm tự hào, thích thú, như một cách để kết nối giữa quá khứ và hiện tại”.

Gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống

Áo dài đại diện cho nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam, trường tồn như một phần của dòng chảy lịch sử. Cùng với những biến động của thời gian, áo dài được cách tân, biến tấu nhưng luôn có sự hòa hợp giữa cái cũ và cái mới, như một cách để giá trị văn hóa không bao giờ nhạt phai.

Hàng năm, mỗi dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế phụ nữ (8/3) T.Ư Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đều phát động Tuần lễ áo dài trên phạm vi toàn quốc nhằm khơi dậy trách nhiệm gìn giữ, phát huy di sản văn hóa Việt Nam. Theo đó, các hội viên phụ nữ, nữ công chức, viên chức tại địa phương, cơ quan, đơn vị hưởng ứng Tuần lễ áo dài bằng các hoạt động sáng tạo, thiết thực như mặc áo dài trong ngày làm việc phù hợp với điều kiện và đặc thù nghề nghiệp từ 1 - 8/3, đồng loạt vào ngày 8/3.

Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hà Nội Lê Kim Anh cho biết, Hội đã có văn bản chỉ đạo các cấp Hội Phụ nữ trên địa bàn TP tổ chức tốt các hoạt động hưởng ứng Tuần lễ Áo dài năm 2025. Đồng thời tổ chức truyền thông về áo dài, quảng bá nét đẹp của phụ nữ với trang phục áo dài. Các cấp Hội Phụ nữ Hà Nội cũng vận động quyên góp để trao tặng áo dài cho phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn nhằm khẳng định giá trị, vị thế của áo dài trong đời sống xã hội. Đồng thời khơi dậy niềm tự hào, trách nhiệm giữ gìn và phát huy giá trị của áo dài trong mỗi người phụ nữ, người dân Thủ đô.

Nhằm gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa của áo dài trong đời sống đương đại, thời gian qua, các cấp, ngành, đơn vị, cá nhân đã tích cực chung tay vào cuộc. Họa sĩ Nguyễn Đức Bình – Chủ nhiệm Câu lạc bộ Đình Làng Việt cho biết, khi tổ chức các đoàn rước, diễu hành cổ phục, Ban Tổ chức mong muốn, các bạn trẻ mặc trang phục đó hiểu được giá trị truyền thống và hội nhập quốc tế trên bệ đỡ truyền thống đó. “Đồng thời qua các hoạt động này, chúng tôi muốn thể hiện, quảng bá bản sắc văn hóa Việt Nam với bạn bè quốc tế” – họa sĩ Nguyễn Đức Bình chia sẻ.

Đáng mừng là năm 2024, tri thức dân gian may, mặc áo dài Huế, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây chính là thành quả của công tác triển khai Đề án "Huế - Kinh đô áo dài Việt Nam" với mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị tri thức may, mặc áo dài Huế. Đây là tiền đề để triển khai có hiệu quả hoạt động quảng bá, tôn vinh áo dài Huế, thúc đẩy kinh tế, du lịch phát triển, khẳng định áo dài Huế trong cộng đồng quốc tế.

Đặc biệt, đầu tháng 3/2025, Ban vận động Hiệp hội Văn hóa áo dài Việt Nam đã chính thức ra mắt, tiếp nối và nhân lên tình yêu cùng những hoạt động thiết thực đối với trang phục mang ý nghĩa biểu tượng của di sản văn hóa Việt Nam.

TS Đặng Thị Bích Liên - nguyên Thứ trưởng Bộ VHTT&DL, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Phụ nữ với di sản văn hóa, Chủ tịch danh dự Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam khẳng định, chiếc áo dài không chỉ tôn vinh nét duyên dáng, thanh tao của người phụ nữ mà còn thể hiện hồn cốt, bản sắc tinh hoa của văn hóa Việt Nam. "Mặc áo dài không đơn thuần là sự lựa chọn trang phục mà còn thể hiện tình yêu và lòng trân trọng đối với văn hóa truyền thống, đặc biệt trong những dịp trọng đại, sự kiện lớn của gia đình, cộng đồng và đất nước” – TS Đặng Thị Bích Liên chia sẻ.

TS Đặng Thị Bích Liên đề nghị Ban vận động, Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam tiếp tục phối hợp các cơ quan liên quan triển khai các hoạt động thời gian tới với quyết tâm cao trong Kỷ nguyên mới, góp phần bảo tồn và lan tỏa các giá trị văn hóa của áo dài Việt Nam.