Bảo vệ động vật hoang dã mùa nắng nóng

Giảm nhiệt cho thú rừng
Để chăm sóc, bảo vệ tốt cho từng loài động vật, nhất là trong mùa nắng nóng, công tác chăm sóc luôn được cán bộ, nhân viên Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội đặc biệt quan tâm. Theo Phó Giám đốc Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội Nguyễn Đức Minh, nắng nóng không chỉ khiến động vật mệt mỏi, bỏ ăn, mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho động vật như say nắng, mất nước, sốc nhiệt, thậm chí tử vong, nếu không được xử lý kịp thời.

Do đó, khi vào mùa nắng nóng (từ tháng 5 đến tháng 8), trung tâm lắp thêm hệ thống phun sương, lắp mái che cho chuồng trại, tăng cường tưới nước nền chuồng 3 - 4 lần mỗi ngày để giảm nhiệt. Một số loài đặc biệt nhạy cảm như hổ, gấu, rái cá… được bố trí thêm bể tắm hoặc tấm làm mát trong chuồng. Riêng rùa đầu to còn được bố trí trong phòng có điều hòa nhiệt độ để luôn giữ cho môi trường sống của chúng dưới 28 độ C.

Bác sĩ thú y Trịnh Thị Thu Hằng chia sẻ: Những đợt nắng gay gắt liên tục kéo dài, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe động vật, đặc biệt là các cá thể từng bị nuôi nhốt, buôn bán trái phép, vốn thể trạng đã yếu. Các kỹ thuật viên phải theo dõi nhiệt độ, độ ẩm trong chuồng nuôi từng giờ để kịp thời điều chỉnh cho phù hợp môi trường sống.

Chẳng hạn như với gấu, kỹ thuật viên phụ trách phải điều chỉnh lịch cho gấu ra ngoài vào sáng sớm hoặc chiều muộn, tránh khung giờ nắng cao điểm. Các khu vực chuồng nuôi cũng được bổ sung cây xanh để tạo không gian mát tự nhiên, các ô chuồng đều có quạt công suất lớn và bể nước sạch để gấu có thể ngâm mình. Ngoài ra, lớp đệm chuồng cũng được thay bằng vật liệu hút ẩm tốt hơn, tránh tình trạng ẩm thấp dẫn đến sinh bệnh.

Đối với các loài chim, bò sát hay linh trưởng dễ bị mất nước, giảm cân nhanh chóng và dễ mắc bệnh do vi khuẩn, nấm mốc phát triển mạnh trong điều kiện nắng nóng cũng được trung tâm cắt cử cán bộ, nhân viên chăm sóc chu đáo. Việc này tuy nhỏ nhưng giúp tăng đáng kể mức độ thoải mái và giảm tình trạng căng thẳng cho các động vật.

Chú trọng tăng sức đề kháng và phòng bệnh
Để chăm sóc tốt động vật trong mùa nắng nóng, một trong những giải pháp quan trọng là thay đổi khẩu phần ăn. Theo các chuyên gia, trong điều kiện nhiệt độ cao, cơ thể động vật thường tiêu hóa chậm, dễ sinh mệt mỏi, rối loạn chuyển hóa. Vì vậy, việc cho ăn vào sáng sớm hoặc chiều muộn, giảm lượng đạm, tăng các loại thức ăn mát như rau xanh, hoa quả nhiều nước để bù lại lượng dịch cơ thể bị mất do nắng nóng.

Chẳng hạn như mỗi ngày, các cá thể gấu được cung cấp tới 6 - 8kg thức ăn, trong đó tỷ lệ rau xanh, củ, quả chiếm 70%, còn lại là cháo ngũ cốc và mật ong để giúp gấu duy trì sức đề kháng. Bên cạnh đó, chế độ theo dõi sức khỏe cho động vật cũng được trung tâm tăng cường thực hiện, trong đó, các bác sĩ thú y tổ chức kiểm tra định kỳ 2 lần/ngày.

Với các loài nhạy cảm như culi, mèo rừng… bác sĩ thú y trực tiếp kiểm tra nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và theo dõi hành vi ăn uống, vận động. Cá thể nào có biểu hiện bất thường sẽ được chuyển sang khu cách ly có điều hòa, camera giám sát liên tục để thuận tiện chăm sóc, điều trị.

Thời tiết nắng nóng kéo dài cũng tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển mạnh. Cụ thể, từ tháng 5 đến tháng 8 hằng năm, tỷ lệ mắc các bệnh đường ruột, bệnh ngoài da và ký sinh trùng ở động vật hoang dã tăng 20 - 30% so với các tháng khác. Nguyên nhân chính là do chất thải trong chuồng nóng lên nhanh, độ ẩm cao khiến ruồi, muỗi, nấm mốc phát triển, trong khi nhiều cá thể động vật có vết thương cũ rất dễ nhiễm trùng. Cán bộ, kỹ thuật viên của trung tâm phải sát trùng chuồng trại 2 lần/ngày bằng dung dịch chuyên dụng, đồng thời tăng tần suất phun thuốc diệt côn trùng để ngăn dịch bệnh bùng phát.

Bên cạnh đó, công tác phòng dịch không chỉ dừng ở vệ sinh, sát trùng chuồng trại, cán bộ, nhân viên chăm sóc động vật hoang dã đều phải tuân thủ nghiêm quy trình an toàn sinh học như mặc đồ bảo hộ, sát khuẩn trước và sau khi vào khu nuôi, không tiếp xúc trực tiếp với động vật bằng tay trần. Những biện pháp này giúp hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm chéo giữa người và động vật và chăm sóc tốt cho các cá thể động vật hoang dã đang được cứu hộ, bảo vệ và chăm sóc tại trung tâm trong mùa nắng nóng.