Việc phẫu thuật thành công đã mang đến cuộc đời mới tươi sáng hơn cho các em nhỏ cũng như giúp các phụ huynh trút được nỗi buồn đau vì con mình trót sinh ra trong một hình hài “khác người”.
Đó là trường hợp bệnh nhi T. P, 17 tháng tuổi. Bé bị dính khớp trán, não úng thuỷ, thoát vị não chẩm. Bệnh nhi được phẫu thuật đặt dẫn lưu não thất, ổ bụng do não úng thủy sau sinh 2 tuần và mổ cắt khối thoát vị não chẩm lúc 6 tháng tuổi. Ê kíp phẫu thuật của Khoa Ngoại Thần kinh, BV Nhi Đồng 2 đã mổ tạo hình trán, ổ mắt để chỉnh hình dị tật dính khớp sọ trán. Hiện tại, tình trạng sưng ở vùng đầu bệnh nhi đã giảm dần sau 2 tuần phẫu thuật tạo hình. Bệnh nhi hiện đang hồi phục tốt, nhận thức và sinh hoạt bình thường.
Bệnh nhi thứ 2 là bé G.K, 13 tháng tuổi. Bé bị dính toàn bộ khớp sọ, não úng thuỷ. Đã được phẫu thuật đặt dẫn lưu não thất, ổ bụng do não úng thủy lúc 3 tháng tuổi và phẫu thuật mở rộng sọ chẩm lúc 9 tháng tuổi. Lần này bé được tạo hình, mở rộng trán ổ mắt. Hiện bé đang trong giai đoạn hậu phẫu, còn sưng vùng mặt nhưng đã bớt đau nhiều.
Th.BS Phạm Ngọc Thạch, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng 2 cho biết: “hiện nay, không có nhiều cơ sở y tế tại VN thực hiện điều trị bệnh lý này vì tính chất phức tạp cũng như điều kiện phẫu thuật. Khoảng 5 năm trước đây, nhiều gia đình phải đưa con ra nước ngoài như Mỹ, Singapore để được điều trị với chi phí hàng tỷ đồng và phải đi lại nhiều lần. Nhiều bố mẹ không có điều kiện điều trị đành phải đưa con về và bất lực nhìn con chết dần mòn trong đau đớn.
Trong những năm gần đây, với sự hỗ trợ từ các đồng nghiệp nước ngoài cũng như tâm huyết và khát vọng mang lại sự bình thường cho các cháu, Ths.Bs Đặng Đỗ Thanh Cần, trưởng khoa ngoại thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 2 cùng ekip đã từng bước tiến hành phẫu thuật tạo hình cho bệnh nhi dị dạng sọ mặt. Bắt đầu bằng những buổi hội chẩn tại bệnh viện, những buổi sinh hoạt chuyên đề cùng các ca mổ với sự hỗ trợ trực tiếp từ các bác sĩ nước ngoài. Đến nay, Khoa Ngoại thần kinh bệnh viện Nhi Đồng 2 đã chủ động tiến hành hầu hết các phẫu thuật chỉnh hình biến dạng hộp sọ. Hiện bảo hiểm y tế cũng đã đồng ý chi trả một phần cho những thiết bị dùng trong phẫu thuật này”.
Theo Ths.BS Đặng Đỗ Thanh Cần, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh, BV Nhi Đồng 2: Dính khớp sọ là một bệnh lý gây ảnh hưởng rất lớn đến chức năng thẩm mỹ, thần kinh, vận động và khả năng sống ở trẻ. Đây là dị tật tương đối ít gặp ở trẻ em, tần suất 6/10.000 trẻ, nguyên nhân do dính sớm các khớp sọ trong thời kì bào thai. Dính khớp sọ làm biến dạng hộp sọ ở trẻ. Tùy khớp nào bị dính thì hộp sọ sẽ phát triển bù trừ theo hướng song song với đường khớp đó. Kết quả đầu trẻ sẽ không đều mà bị méo mó, dị dạng theo một hướng nào đó. Thường gặp là nhất là dính khớp dọc giữa làm cho đầu trẻ dài ra theo chiều trước sau, gọi là tật đầu hình thuyền. Khi dính khớp vành một bên hoặc 2 bên sẽ gây đầu bị méo về một bên hoặc bị dẹt sang hai bên. Một số loại dính khớp sọ ít gặp hơn như dính khớp trán gây tật đầu hình tam giác hay dính khớp lambda gây tật đầu dẹt ở phía sau…
Dị tật này đôi khi kèm với nhiều dị tật khác ở vùng hàm mặt, đường hô hấp trên, ở các chi tạo thành những hội chứng bệnh rất phức tạp. Đặc biệt, dính khớp sọ thể phức tạp có thể đi kèm với tật não úng thủy trong 30-50% trường hợp, càng kéo dài thời gian điều trị, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thần kinh và có thể gây tử vong cho trẻ nếu không điều trị kịp thời. Dính khớp sọ gây biến dạng hộp sọ là dạng bệnh lý đặc biệt nghiêm trọng, gây mất thẩm mỹ nặng nề, ảnh hưởng tâm lý của bệnh nhân và gia đình, làm tăng áp lực nội sọ sớm, ảnh hưởng thị lực, gây chậm phát triển tâm thần – vận động. Nguy hiểm hơn, có thể khiến bệnh nhân ngưng thở khi ngủ, suy hô hấp tiến triển, tử vong…
Điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt bỏ các đường khớp bị dính, tạo hình lại một phần hay toàn bộ hộp sọ, giải phóng sự chèn ép tạo không gian để não bộ phát triển, cải thiện thẩm mỹ cho trẻ sớm, giúp trẻ hòa nhập cuộc sống tốt hơn. Về mặt chức năng, phẫu thuật giúp cải thiện phát triển tâm thần – vận động theo lứa tuổi, tránh tổn thương thị giác không phục hồi. Cứu sống những trẻ bị dính khớp sọ nặng, phức tạp gây tăng áp lực nội sọ sớm. Những trường hợp dính khớp sọ đơn thuần, chỉ cần 1 lần mổ tạo hình là có thể mang lại hiệu quả tốt. Trong những trường hợp dính khớp phức tạp, thường cần can thiệp nhiều giai đoạn, bắt đầu từ 3 tháng tuổi cho đến 10 tuổi. Mỗi ca phẫu thuật tạo hình thường kéo dài từ 5-8 giờ.
