Phát biểu điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, sáng 2/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận về bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022; về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng và việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cho biết, ngày hôm qua (1/6), tại hội trường đã có 50 lượt ý kiến phát biểu, các Bộ trưởng đã phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề các đại biểu quan tâm.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị các đại biểu tiếp tục phát biểu về các vấn đề trọng tâm trong các báo cáo và các vấn đề các đại biểu quan tâm.
Triển khai Nghị quyết 43: Cần định lượng về khối lượng công việc hoàn thành
Là người phát biểu thảo luận đầu tiên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn tỉnh Hải Dương) đề cập đến sự chậm trễ đáng kể trong việc triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội về gói hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.
Theo đại biểu, mặc dù ngay sau khi Nghị quyết số 43 được ban hành, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị quyết số 11 vào ngày 30/1/2022 về chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, triển khi Nghị quyết số 43. Nghĩa là chỉ sau 19 ngày Nghị quyết 43 được ban hành. Nghị quyết 11 cũng xác định rõ tính khẩn trương của các chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội khi đề ra các nhiệm vụ theo các lộ trình, thời hạn cụ thể. Tuy nhiên, đến nay đã sang tháng 6/2022, theo báo cáo của Chính phủ còn nhiều nội dung công việc vẫn dừng ở mức sẽ ban hành văn bản. Gần nửa năm trôi qua mà các văn bản vẫn chưa được ban hành.
Theo đại biểu Việt Nga, trong báo cáo Chính phủ đưa ra 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, có tới 5 Nghị định của các bộ, ngành dự kiến ban hành trong tháng 5/2022 nghĩa là chưa ban hành, tính đến thời điểm 20/5/2022. Nghị quyết 43 của Quốc hội có hiệu lực thi hành trong 2 năm là 2022-2023, và tính thời điểm của nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng, nếu chậm trễ trong triển khai thì chúng ta sẽ bỏ lỡ “thời điểm vàng” của các chính sách tài khóa, tiền tệ, hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, phát huy hiệu quả cao nhất. Điều này đã được đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (đoàn Hà Nội) phân tích vô cùng sâu sắc.
“Có thể nói đến thời điểm này, khi các bộ, ngành đang loay hoay rà soát về dự thảo văn bản, có những chính sách mất đi ít nhiều ý nghĩa. Ví dụ như chương trình “Sóng và máy tính cho em” – Một trong những nhiệm vụ của chương trình là kịp thời trang bị máy tính cho học sinh để có điều kiện học trực tuyến, đến nay tất cả học sinh đã đến trường học tập trung, mới có 1 tỉnh trao được máy tính đến cho học sinh” – đại biểu Việt Nga đưa ra dẫn chứng.
Đại biểu Việt Nga đề nghị có chỉ tiêu định lượng về khối lượng công việc cần hoàn thành để làm cơ sở đánh giá chứ chúng ta không thể nêu chung chung là nhanh, đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả hơn nữa.
Đồng thời đề nghị đưa chỉ tiêu 2022 phải hoàn thành ít nhất 50% khối lượng công việc đề ra tại Nghị quyết số 43 của Quốc hội và Nghị quyết số 11 của Chính phủ. Bởi chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội của chúng ta chỉ thực hiện trong hai năm. Có như vậy, mới có căn cứ đánh giá một cách chính xác trong Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV vào cuối năm 2022.
Ngoài ra, đại biểu Việt Nga cũng nêu vấn đề cử tri cho rằng việc tăng giá sách giáo khoa trong thời điểm này là không hợp lý, nhất là gia đình vùng sâu, vùng xa và hộ nghèo. Đại biểu Việt Nga tán thành các biện pháp Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đưa ra hôm qua khá khả thi, nên đại biểu đề nghị Chính phủ, Bộ GD&ĐT tiếp tục quan tâm xem xét các vấn đề. Trong đó, Chính phủ sớm có biện pháp quản lý hữu hiệu giá sách giáo khoa – một mặt hàng đặc biệt, thiết yếu, tránh tăng giá tùy tiện tác động tiêu cực đến người dân, tác động không tốt.
Đại biểu cũng cho rằng, nên rà soát tinh giản sách giáo khoa theo hướng thống kê danh mục sách giáo khoa bắt buộc đối với từng lớp học, cấp học, ngoài sách giáo khoa cần có, những sách còn lại, học sinh có thể tham khảo tùy vào điều kiện cụ thể, tùy vào nhu cầu để có thể chọn lựa mua và không mua. Hiện nay, số lượng đầu sách giáo khoa cho học sinh quá nhiều, trong đó có những cuốn chỉ mang tính chất tham khảo, nhưng không có sự hướng dẫn nên phụ huynh hoàn toàn không biết là nên mua cuốn nào, không mua cuốn nào.
Cùng với đó, Chính phủ quan tâm hỗ trợ thư viện sách giáo khoa dùng chung cho học sinh các trường vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Với thư viện ấy, học sinh có thể mượn sách giáo khoa miễn phí hàng năm và trả lại nhà trường khi năm học kết thúc.
Tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chưa hoàn thành mục tiêu đề ra
Phân tích về tình hình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn tỉnh Đồng Tháp) nhận định, điều đáng mừng là có trên 30.000 doanh nghiệp đăng ký hoạt động tăng GDP hơn 5%, thu ngân sách cao hơn cùng kỳ, nợ công ở mức thấp, kim ngạch xuất khẩu tăng cao. Nông nghiệp tiếp tục là trụ đỡ cho nền kinh tế....
Thời gian tới để đạt được mục tiêu đã đề ra, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm thu ngân sách vượt dự toán, nhưng dự báo là thiếu bền vững, thời gian qua thu nhiều dầu thô nên tăng thu lại. Theo đại biểu, mặt trái của tăng thu từ dầu thô là giá xăng dầu trong nước không ngừng tăng, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, đời sống và sản xuất kinh doanh, làm xáo trộn không nhỏ đến sinh hoạt của người lao động. Đại biểu cho rằng việc bình ổn giá xăng dầu trong nước ở mức cho phép là điều cần thiết cho việc phát triển sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống sinh hoạt của người dân.
Đại biểu cũng nêu quan điểm, Nghị quyết của Quốc hội sắp xếp, cổ phần hóa, khoán bán, thoái vốn Nhà nước, doanh nghiệp tại các doanh nghiệp đã nhiều năm nay nhưng thực hiện rất chậm, chưa hoàn thành được mục tiêu đề ra. Đề nghị Chính phủ có đánh giá cụ thể để thời gian tới quyết liệt đẩy nhanh cổ phần hóa đạt tiến độ, ổn định tư tưởng, việc làm cho người lao động tại các doanh nghiệp có phương án cổ phần hóa, tăng phần nào nguồn thu cho ngân sách và phát triển sản xuất kinh doanh tại các doanh nghiệp này.
Cũng tại phiên họp, đại biểu Phạm Văn Hòa góp ý kiến góp phần quản lý tốt hơn nền kinh tế vĩ mô; xuất khẩu hàng hóa; thu ngân sách; quản lý, giám sát chặt chẽ thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp…
Khiếu nại, tố cáo về đất đai còn nhiều và phức tạp
Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (đoàn tỉnh Bạc Liêu) đề cập về lĩnh vực đất đai. Đại biểu cho rằng, hiện nay việc sử dụng đất tại một số nơi còn sai phạm, lãng phí và hiệu quả thấp. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc lĩnh vực đất đai còn nhiều và phức tạp.
Để tập trung tháo gỡ những vấn đề bất cập trước mắt cũng như về lâu dài, đại biểu đề nghị, Chính phủ cần quan tâm và có biện pháp xử lý phù hợp, sớm khắc phục những vướng mắc, bất cập, sai phạm trong lĩnh vực đất đai, những vụ việc tồn đọng về khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, nhất là việc giao đất không qua đấu giá làm thất thu ngân sách nhà nước.
Đại biểu cũng góp ý, những vấn đề này cần được quan tâm đúng mức và có biện pháp chấn chỉnh ngay những nơi buông lỏng trong quản lý, đã phát sinh nhiều sai phạm trong thời gian qua, để nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước cũng như ý thức chấp hành pháp luật.
