Bộ trưởng Bộ Công an: tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu vẫn diễn biến phức tạp

Sáng 26/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội nghe báo cáo về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2024.

Số vụ phạm tội về tham nhũng, chức vụ được phát hiện, xử lý nhiều hơn 20,55%

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, tình hình tội phạm về trật tự xã hội tiếp tục diễn biến phức tạp, số vụ phạm tội tăng 12,53%. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ phạm tội về trật tự xã hội, đạt 83,48% (cao hơn 8,48% so với chỉ tiêu Quốc hội giao); trong đó án rất nghiêm trọng đạt 95,15%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt 97,08%

Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy, tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu tiếp tục diễn biến phức tạp trên nhiều lĩnh vực ở hầu hết các địa phương. Số vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ được phát hiện, điều tra, xử lý nhiều hơn 20,55%, số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế ít hơn 2,4%, số vụ buôn lậu nhiều hơn 8,25%.

Tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm xảy ra trên nhiều lĩnh vực, địa bàn. Số vụ phạm tội về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm được phát hiện, xử lý ít hơn 53,46%.

Tội phạm sử dụng công nghệ cao tiếp tục gia tăng với nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới. Lực lượng chức năng đã ngăn chặn truy cập trên 23.500 trang mạng, tài khoản mạng xã hội có hành vi vi phạm pháp luật; khởi tố 1.521 vụ, 658 đối tượng phạm tội.

Tình hình tội phạm và tệ nạn về ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp. Lực lượng chức năng đã triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn, xuyên quốc gia, các tụ điểm ma túy; chuyển hóa các địa bàn phức tạp về ma túy tại cơ sở; số vụ phạm tội về ma túy được phát hiện, xử lý nhiều hơn 2,49%.

Về công tác quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự, theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, công tác quản lý xuất nhập cảnh tiếp tục được duy trì, bảo đảm. Đẩy mạnh phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo; quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự. Tập trung chỉ đạo triển khai các giải pháp duy trì, bảo đảm dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”; đẩy mạnh nghiên cứu và triển khai các tiện ích trên VneID. Tăng cường thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trật tự, an toàn giao thông. Chủ động tuyên truyền, kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy đối với khu dân cư, hộ gia đình, nhà ở có kết hợp sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, tình hình tai nạn giao thông, cháy nổ tiếp tục gia tăng; xảy ra một số vụ đặc biệt nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người.

Trật tự an toàn xã hội còn phức tạp

Theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố được thực hiện đúng quy định của pháp luật; tỷ lệ giải quyết đạt 86,05%. Cơ quan điều tra các cấp đã thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong công tác điều tra, xử lý tội phạm, công tác bắt, giam, giữ; các yêu cầu, nhiệm vụ về công tác điều tra, xử lý tội phạm; góp phần phòng ngừa sai phạm, tiêu cực trong hoạt động điều tra.

Cùng với đó, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế trong công tác điều tra tội phạm. Công tác quản lý, giải quyết các vụ án, vụ việc tạm đình chỉ còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, số vụ việc, vụ án tạm đình chỉ tính đến cuối kỳ thống kê vẫn còn ở mức cao. Các cơ sở giam, giữ thường xuyên quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về tạm giữ, tạm giam. Tuy nhiên, số đối tượng giam giữ mới và hiện hành tiếp tục gia tăng, ở mức cao, nhất là các đối tượng bị kết án tử hình. 

Các vụ việc vi phạm hành chính cơ bản được lực lượng chức năng phát hiện và xử lý kịp thời, bảo đảm đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật, số vụ xử phạt vi phạm hành chính tăng 2,12%.

Đánh giá tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn còn diễn biến phức tạp, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho hay, công tác phòng ngừa tội phạm chưa mang lại hiệu quả cao. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Vi phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam tuy giảm nhưng còn một số vi phạm phải xử lý hình sự. Trật tự an toàn xã hội còn phức tạp, số vụ tai nạn giao thông, cháy, nổ tăng, xảy ra một số vụ làm nhiều người chết, bị thương. Vi phạm hành chính còn diễn ra trên nhiều lĩnh vực.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu là do điều kiện phát sinh tội phạm và vi phạm pháp luật tiếp tục gia tăng; vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức, đơn vị chưa đề cao. Các nguồn lực cho công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật vẫn chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn; năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn…

Xảy ra một số vụ giết người với tính chất man rợ, liều lĩnh

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu rõ, về công tác phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, năm 2024, Chính phủ có nhiều nỗ lực và đề ra nhiều giải pháp đấu tranh có hiệu quả đối với tội phạm và vi phạm pháp luật. Lực lượng công an đã triển khai nhiều biện pháp để xử lý nhanh chóng những điểm nóng, nhóm tội phạm có tổ chức; phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp. Công tác bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, chống khủng bố được triển khai đồng bộ, toàn diện.

Tuy nhiên, tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội vẫn tăng cả về số vụ và số người bị thương. Một số loại tội phạm tăng mạnh, như: tội phạm có tổ chức tăng 46,08%, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 83,36%, tham ô tài sản tăng 45,61%, đánh bạc trên mạng internet tăng 105,22%. Xảy ra một số vụ giết người với tính chất man rợ, liều lĩnh, gây tâm lý phẫn nộ, lo lắng, bất an trong Nhân dân.

Ngoài ra, công tác phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm đã đạt được nhiều kết quả, tội phạm về tham nhũng, chức vụ phát hiện 956 vụ, tăng 20,55%. Tuy nhiên, kết quả phát hiện vi phạm pháp luật và tội phạm trên một số lĩnh vực vẫn còn có mặt cần lưu ý.