"Đặc biệt đó là thay đổi rất nhanh, rất phức tạp, rất khó lường và vượt xa các dự báo." - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.
Bộ sẽ cùng các địa phương đẩy nhanh Chương trình phục hồi KT-XH
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã điểm lại các kết quả nổi bật của nền kinh tế trong năm 2022, phân tích nguyên nhân của thành công này. Bên cạnh kết quả đạt được, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, nền kinh tế còn nổi lên một số tồn tại, hạn chế, bất cập. Đó là chất lượng tăng trưởng kinh tế, năng suất lao động, chính sách tài khóa, tiền tệ, quản lý điều hành xăng dầu, thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, nhất là 3 Chương trình mục tiêu quốc gia…
Cùng với giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong ngắn hạn là những vấn đề trong trung, dài hạn như tiếp tục cơ cấu lại nền kinh tế, hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh…
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: "Những khó khăn, thách thức trong thời gian tới là rất lớn với nhiều yếu tố bất định hơn, phức tạp hơn, tác động nhanh hơn, mạnh hơn, toàn diện hơn. Vì vậy, chúng ta tuyệt đối không được thỏa mãn, chủ quan lơ là, đặc biệt là những yếu tố tác động trực tiếp đến kinh tế vĩ mô, lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn…"
Tiếp thu, ghi nhận các ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, về phần Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan liên quan để tiếp tục theo dõi chặt chẽ, nghiên cứu kịp thời, đề xuất các giải pháp trong cái thời gian tới.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng giải trình thêm về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, trong đó khẳng định đây là nội dung quan trọng, then chốt để thúc đẩy tăng trưởng, phục hồi, phát triển kinh tế và được các đại biểu và cử tri cả nước quan tâm. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành rất nhiều nghị quyết, công điện, văn bản để đôn đốc, chỉ đạo, triển khai, tổ chức 3 hội trực tuyến, 6 tổ công tác. Kết quả tuy có thấp hơn khoảng 1 điểm phần trăm nhưng về giá trị tuyệt đối thì đã thực hiện cao hơn 40.000 tỷ đồng, tức là tăng 16%.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng đã báo cáo nguyên nhân khiến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt như mong muốn, trong đó 76,5% vốn ngân sách nhà nước là do địa phương quản lý và tổ chức thực hiện.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị, nâng cao vai trò của HĐND và các đại biểu Quốc hội trong việc giám sát từ khâu lựa chọn dự án, chuẩn bị đầu tư đến giải phóng mặt bằng và tổ chức thi công.
Đối với công tác giải phóng mặt bằng, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng kiến nghị nghiên cứu sửa ngay trong Luật Đất đai theo hướng cho thực hiện một số hành động trước như: kiểm đếm, đo đạc, khảo sát khi chúng ta đã có quy hoạch và có chủ trương đầu tư, như vậy sẽ giảm được 6 đến 8 tháng về tiến độ triển khai.
Về Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định: "Đây là chương trình rất lớn và lần đầu tiên thực hiện quy mô lớn đòi hỏi phải tiết kiệm, hiệu quả và chống thất thoát, lãng phí và trục lợi vì vậy phải ban hành nhiều chính sách để quản lý. Thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng với các bộ, ngành, địa phương sẽ tiếp tục đẩy nhanh hơn triển khai chương trình này…"
Doanh nghiệp đang thực sự khát vốn
Phát biểu tại phiên thảo luận chiều 28/10, đại biểu Quốc hội Nguyễn Mạnh Hùng (Đoàn TP Cần Thơ) đề cập đến vấn đề, tại Nghị quyết số 06 ngày 24/1/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, quản lý, phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 có đưa yêu cầu các chỉ tiêu phát triển nhà ở, trong đó có chỉ tiêu bắt buộc phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội 5 năm và hàng năm của cả nước và từng tỉnh thành phố. Do đó, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng đề nghị nghiên cứu bổ sung chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2023 và cả nhiệm kỳ năm 2021 và 2025.
Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng cũng đề cập đến việc khơi thông dòng vốn giúp cho phục hồi và phát triển kinh tế. Trong đó có việc triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội về phục hồi, phát triển kinh tế xã hội khoảng 350 nghìn tỷ đồng. Cùng với đó, Quốc hội cũng cho phép tăng bội chi ngân sách Nhà nước trong 2022 -2023 ở mức 1-1,2% và tối đa là 240 nghìn tỷ đồng. Riêng năm 2022 là 1,1% tương đương với 102, 8 nghìn tỷ. Đấy là một khoản tiền rất lớn và đưa vào nền kinh tế.
Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng cũng phân tích các yếu tố tác động đến nguồn vốn như mức tăng trưởng tín dụng... và cho rằng, các nhà đầu tư đã rất kỳ vọng dòng vốn trên thị trường sẽ dồi dào hơn, doanh nghiệp dễ tiếp cận hơn và các dự án đầu tư có đủ vốn để triển khai nhanh hơn.
Tuy nhiên, theo đại biểu, trên thực tế, doanh nghiệp đang thực sự khát vốn, nhiều dự án đang bị đình trệ vì không thể tiếp cận nguồn vốn từ các ngân hàng trong bối cảnh thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện đang đối mặt với rất nhiều khó khăn sau hai sự cố của FLC và Tân Hoàng Minh.
Theo đại biểu, trong bối cảnh có rất nhiều thách thức đặt ra hiện nay, làm thế nào để giải bài toán thiếu vốn cho nền kinh tế và không làm đứt gãy đà tăng trưởng đang được duy trì khá tốt từ đầu năm đến nay, cần tập trung vào 5 giải pháp. Cụ thể, tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu, cung ứng đầy đủ nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế nhưng không được chủ quan do lạm phát.
Bên cạnh đó, có cơ chế điều chỉnh dòng vốn đi vào các lĩnh vực sản xuất hiệu quả, ổn định, bền vững. Các dự án cần được rà soát kỹ, có tính khả thi cao, tránh cung tiền vào các lĩnh vực rủi ro cao, gây hệ lụy tiềm ẩn như nợ xấu, kéo tỷ giá, lãi suất tăng cao, tạo bất ổn cho nền kinh tế.
Đồng thời, trong bối cảnh lãi suất huy động tiếp tục tăng lên, các tổ chức tín dụng cần chia sẻ khó khăn chung của nền kinh tế, chấp nhận thu hẹp biên lãi ròng bằng cách nâng cao năng lực quản trị tài chính, đẩy mạnh đầu tư để cắt giảm chỉ phí và đảm bảo ổn định lãi suất cho vay. Đồng thời giảm lãi suất ở một số các lĩnh vực, như ở lĩnh vực xăng dầu.
Đại biểu cũng đề xuất triển khai hiệu quả hơn các cái gói hỗ trợ phục hồi theo Nghị quyết 43. Có giải pháp phục hồi, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường chứng khoán. "Chúng ta cần có động thái để lấy lại lòng tin của nhà đầu tư đã bị mất trong thời gian vừa qua, sớm khôi phục lại thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp nhằm cung ứng vốn chung và dài hạn cho nền kinh tế"- Đại biểu nêu.
