Ngày Thi rời B.K cũng là một ngày mưa. Rả rích, da diết. Môi Thi mấp máy, rồi im lặng nhìn tấm lưng anh rộng lớn như những vòng xoay, cảm giác đi hoài không hết. Muốn dừng lại nhưng không thể, đành cứ đi tiếp, đi tiếp, đi tiếp như một giấc mơ kéo dài.
Làng Kon Mahar, nơi Thi đang ở sau một tuần mưa tầm tã thì bị cô lập với thế giới bên ngoài. Không điện, không sóng điện thoại, đường sạt lở, lầy lội, thức ăn thiếu thốn nhưng điều đó không khiến cho người dân trong bản lo âu mà ngược lại họ lại thấy vui khi mặt trời lên. Có lẽ họ đã quen cuộc sống như vậy. Tia nắng đầu tiên chiếu xuống mặt đất, giống như ánh điện được bật trong đêm tối. Một cảm giác thật khô ráo, dễ chịu đã quay về. Thi đem giặt tất cả quần áo bẩn. Công việc như một buổi tập thể dục lấy lại tinh thần sau một tuần dài mưa, lê thê uể oải. Những bong bóng xà phòng đầy màu sắc, bay lượn, như đang xóa mờ không gian xám xịt cả tuần nay bao trùm lấy ngôi làng. Mơ hồ nụ cười anh hiền như nắng. Thi thích anh cười. Nhìn những bong bóng xà phòng bay trong không trung, Thi lại nhớ đến nụ cười của anh.
Minh họa : Hoài Văn
Nhận được quyết định về vùng ba, thuộc vùng khó khăn của huyện, Thi nửa cảm thấy vui, vui vì cuối cùng mình cũng đã có công việc, cuối cùng mình đã tự lập. Nửa cảm thấy buồn và lo lắng vì sự khó khăn sắp tới và khoảng cách của anh với Thi sẽ ngày càng lớn hơn. Ngày đi học, nghe nhỏ Loan nói, ai cũng sợ chết khiếp khi miệng nhỏ Loan chu lên diễn tả những cơn mưa không ngớt, đất đỏ nhão nhoét, sình lầy lún hơn nửa bánh xe, ngồi đó mà chờ người đến giúp, lũ thì có thể tràn về bất cứ lúc nào, mùa nắng thì bụi mù, mặc cái áo trắng mà có xe đi qua thì chỉ có mà bỏ luôn cái áo ấy. Lương thực thiếu thốn, mì tôm cũng chẳng có mà ăn, xung quanh là rừng, đầy thú dữ... Đứa nào nghe cũng rùng mình. Có đứa còn bĩu môi: "Thà thất nghiệp còn hơn là đi dạy ở đấy". Thi cũng như bao bạn khác trong lớp, cũng lo sợ. Cũng nghĩ rằng mình thà thất nghiệp còn hơn. Thi còn nghĩ cả chuyện nếu mình nhận được quyết định về vùng khó khăn thì chắc chắn không đi làm mà sẽ đi học tiếp. Tuổi mình còn trẻ tại sao phải chôn vùi tương lai vào nơi khỉ ho cò gáy ấy. Vành môi cong cong của nhỏ Loan như vẫn còn đang lanh lảnh từng tiếng vào tai Thi. Giờ cầm tờ quyết định trên tay, Thi không hề có ý định bỏ mà quyết định đi và sẽ đi tới cùng. Làng Kon Mahar cách trung tâm huyện bảy mươi cây số. Chị đi cùng chuyến xe nghe Thi nói nhận công tác dạy ở làng, thì tặc lưỡi: "Cũng có mấy cô giáo như em về làng, dạy không quá hai tháng là bỏ, có cô mới đi tới nơi là xách đồ về luôn. Khó khăn, hiu quạnh, buồn lắm!". Thi nghe chị nói, âm thanh như được kéo dài ra để diễn tả sự khó khăn, vất vả trong khi chiếc xe đò ì ạch bò từng chút một, qua những con dốc, những ngọn đèo quanh co, một bên là núi một bên là vực. Con đường đi xuyên qua rừng già, những cây gỗ bị đốn ngã, những mảnh đồi còn đang cháy nham nhở, như một người bị nấm tóc, cạo trọc cũng không đành mà để cũng không xong. Những con đường đất đỏ nối tiếp nhau, vòng vèo cùng với cái nắng gay gắt của buổi trưa khiến cho một người đi xe nhiều như Thi cũng không tránh được xây xẩm mặt mày. Mấy lần Thi sắp nôn nhưng rồi lại cố gắng cho cơn nôn đó qua đi bằng cách nhắm mắt ngủ. "May mà trời nắng, mưa thì có mà nằm luôn ở trong này", chú tài xế vừa nói vừa cười. Thi nhìn con đường bao quanh là núi non, là rừng, là đất đỏ. Mường tượng ra sự khó khăn trước mắt, cảnh xe bị lầy, điện thoại thì không có lấy một cột sóng, cả tháng chỉ ăn một món ăn,... cũng thấy run, nao núng trong lòng.
Làng nằm trên một mảnh đất bằng phẳng hơn so với bốn làng còn lại trong xã. Những ngôi nhà sàn nằm san sát bên nhau, trung tâm làng là một nhà thờ rất lớn, cổng nhà thờ được trang trí bằng những cành lá đan xen. Hình như dân làng vừa tổ chức một ngày lễ lớn nào đó thì phải. Những đứa trẻ thấy Thi thì đưa đôi mắt to tròn lạ lẫm nhìn, những đứa nhỏ hơn thì nép bên cạnh mẹ, nhưng lại tò mò lâu lâu lại len lén nhìn Thi rồi lại núp sau lưng mẹ. Thi hỏi thăm trường học, trường ở đâu thì chúng nhanh nhảu dắt Thi đi. Thi đi đằng trước thì có hơn chục đứa nhỏ đi theo sau, cứ bước chầm chậm theo Thi, không có đứa trẻ nào bước nhanh hơn, Thi ngoảnh đầu nhìn lại phía sau thì chúng dừng lại với nụ cười rất trẻ thơ, nhưng cũng đầy hoang dã. Những cái bóng trải dài như những bóng cây đổ màu trên con đường mòn đỏ. Thầy hiệu trưởng đón Thi bằng nụ cười thân thiện: "Trẻ như cô mà chịu về vùng này thì quả là gan dạ!", "Cũng có mấy cô về làng nhưng không chịu nổi quá hai tháng rồi lại đi. Đã về đây thì biết là khó khăn rồi. Cố gắng em nhé!", Thi lắng nghe thầy hiệu trưởng nói và lâu lâu mỉm cười để góp thêm sự đồng tình cho câu chuyện của thầy. Ngôi trường của Thi bao quanh là rừng cao su, với một dãy năm phòng học, mười lớp và một lớp ghép. Trường gồm mười hai giáo viên kiêm nhiệm đủ thứ cộng thêm một hiệu trưởng, một hiệu phó. Khu tập thể giáo viên ngay cạnh trường, bốn phòng, hai phòng gia đình và hai phòng độc thân trong đó có Thi.
Học sinh của trường tất thảy đều là con em đồng bào dân tộc. Ngày đầu tiên đứng lớp sau bao năm ngồi ghế nhà trường, cảm giác của Thi rất lạ. Hoàn toàn không giống như Thi đã học, đã tưởng tượng. Những đứa trẻ nói tiếng Kinh chưa rành, ngồi tập đếm từ một đến mười. Mái tóc vàng cháy và bết lại. Ngón tay đầy đất được đưa lên nhẩm đếm, số đếm nhiều hơn mười, có em còn đưa cả chân lên bàn khiến Thi phải phì cười. Thời gian rảnh, Thi tập trung mấy em lại gội đầu và thắt tóc cho các em gái, còn những em trai thì Thi lại cắt tóc cho gọn gàng. Lần đầu Thi mới thấy chấy nhiều như thế, có con bò trên tay Thi, cảm giác nhờn nhợn, nổi da gà khắp người, nhưng Thi cũng quen dần và thôi không nổi da gà nữa. Những đôi mắt nhìn Thi sợ sệt giờ đã thân thiện và gần gũi hơn rất nhiều.
Thi vốn đơn độc trong cuộc sống, suốt ngày chỉ quanh quẩn bên bà. Bố mẹ Thi mất trong một tai nạn giao thông khi Thi mới bốn tuổi, nên sâu thẳm trong tâm trí Thi rất muốn có anh chị em. Cũng chính vì điều đó mà Thi rất yêu trẻ con. Nhà anh ở cạnh nhà Thi, anh là con một, nên không biết từ lúc nào hai anh em rất thân nhau. Chuyện lớn nhỏ Thi chỉ tâm sự với anh. Anh là người hiểu Thi nhất, thông cảm với Thi nhất, chiều Thi nhất. Cuộc sống Thi không đầy đủ, nhưng có anh bên cạnh như một niềm an ủi lớn. Và khi về làng, Thi đã có cái nhìn rất khác về cuộc sống, nó không đơn thuần là phải có, phải hơn người khác mà chỉ cần và chỉ mong là đủ là hạnh phúc lắm rồi. Những cái áo của các em đang mặc trên người không biết đã qua bao nhiêu năm, sờn rách, lỗ hổng giữa áo cũng đã bằng lòng bàn tay, quần thì rách đáy thật to, nhưng các em vẫn cứ vô tư ngồi học. Còn những đứa nhỏ hơn thì cả ngày cứ ở truồng không có áo quần mặc. Thi đã vá lại những chỗ rách, nhưng không được bao lâu vì những chiếc áo, chiếc quần kia đã mặc quá lâu rồi. Bố mẹ các em thì suốt ngày ở trên rẫy, tối mịt mới về. Tới mùa thu hoạch thì lên lớp không có học sinh, các em đã theo bố mẹ vào rẫy. Tiền kiếm được chỉ đủ mua đổi những nhu yếu phẩm hàng ngày ở một cửa hàng tạp hóa của người Kinh ngay đầu làng. Rất nhiều lần Thi đã đến nhà vận động các em đi học cho đều, chúng lại nhoẻn miệng cười và nói rất vô tư, cái chữ nó vẫn còn đó không chạy mất được, hôm nay em không học ngày mai học tiếp, chứ em mà không đi thu hoạch thì cái bụng nó đói, đói thì đi học không được, cái chữ nó không vào đầu đâu cô! Tự nhiên, Thi cảm thấy xót xa trong lòng.
B.K với những bức tường màu trắng, ngoằn ngoèo những dây thằn lằn bò chằng chịt lên tường, tạo cho thành phố một vẻ cổ kính, trầm mặc. Thi nhiều lần thắc mắc, tại sao thành phố này lại có thêm một tên gọi khác là Bụi Hồng mà chẳng thấy một cây hoa hồng nào được trồng bên đường? Tại sao đi đâu cũng bụi đỏ mù đường vậy mà các bức tường lại sơn màu trắng, có mâu thuẫn lắm không? Tại sao thành phố lại làm ra những vòng xoay lớn thế kia để đi hoài chẳng hết? Anh cười: "Em muốn biết lắm phải không?", Thi gật đầu: "Vậy thì em tự tìm hiểu đi!" Anh lại cười mặc cho Thi đang hờn dỗi. Những câu chuyện không đầu không cuối, tự dưng hiện ra trong đầu Thi "Thành phố có tên Bụi Hồng bởi mùa nắng đất đỏ bụi mịt mù. Người đầu tiên lên đây khai hoang đặt tên cho như vậy chứ không phải bụi hoa hồng đâu, ngốc xít!", "Thế còn dây leo và tường trắng?", "Thì cho đẹp chứ làm gì! Ngốc thế!" Anh gõ đầu Thi và cười. Mưa vẫn cứ rơi. "Thành phố có tất cả bao nhiêu vòng xoay hả anh?", "Anh không biết, em đếm thử xem". Nhưng Thi chưa bao giờ đếm hết thành phố có bao nhiêu vòng xoay. Có lẽ Thi không muốn đếm hay Thi sợ đếm xong rồi thì anh cũng không còn ở bên cạnh Thi nữa. Một giọt nước mắt của Thi tràn ra khóe mắt, Thi lau vội như sợ ai nhìn thấy, sao Thi lại rơi nước mắt nhỉ? Thành phố Bụi Hồng đâu phải là chỗ dành cho Thi, tình yêu cũng đâu phải dành cho Thi. Ký ức như một bức tranh chưa hoàn chỉnh còn thiếu mảnh ghép, cần Thi ghép, để cho bức tranh dù xấu dù đẹp vẫn hoàn thiện. Ngoài trời mưa vẫn chưa dứt. Kon Mahar quả là mưa dai dẳng và ngang ngạnh. Thích thì nắng, thích thì mưa. Người hiểu nhất Kon Mahar chắc cũng không thể biết được lúc nào thì nắng mà lúc nào sẽ mưa. Kon Mahar như con gái, dễ hờn dễ giận. Nơi đây đất cũng đỏ mù như Bụi Hồng nhưng không có những bức tường trắng với dây leo thằn thằn, cũng không có những vòng xoay rất lớn, cũng không có anh. Chỉ có những rừng cà phê, rừng cao su bạt ngàn, những con đường đất đỏ dài hun hút. Mùa nắng thì bụi, mùa mưa thì lầy lội và những cặp mắt nâu sáng, da đen nhẻm và mái tóc vàng cháy, mưa cũng như nắng lọt tọt tới trường để lấy cái chữ.
Ngày Thi đi, anh không hề biết. Thi quyết tâm đi xa khỏi Bụi Hồng nơi chứa đựng tình yêu của Thi lớn dần như những vòng xoay, còn anh thì mãi im lặng. Sự im lặng của anh làm cho Thi bật khóc. Thi muốn về B.K, muốn về Bụi Hồng nhưng đôi chân cứ nặng trĩu, níu Thi lại, bùn đỏ nhầy nhụa níu Thi lại, những đôi mắt trẻ thơ nói tiếng Kinh chưa rành níu Thi lại. Nhưng tất cả những điều đó chỉ là lý do để Thi không quay về Bụi Hồng vì Thi sợ mình chưa đủ can đảm đối mặt.
Mưa làm cho giao thông bị đứt đoạn. Thi nghe nói có một số gia đình ở làng dưới bị lũ cuốn trôi. Dân làng chỉ bất lực đứng nhìn dòng nước chảy xiết mà không tài nào cứu được người, chỉ còn đứa trẻ sáu tuổi đang khóc thét trong mưa. Giống như Thi đã từng khóc thét trong mưa, từng gục trong tay anh mà khóc khi nghe tin bà qua đời. Giờ ôm bé Rúp trong tay, Thi thấy xót xa quá, sao nhiều cuộc đời nó cứ lặp lại giống nhau dù nơi ở khác nhau, dù tiếng nói khác nhau, dù hoàn cảnh khác nhau, dù cuộc sống khác nhau. Bé Rúp, người còn sống duy nhất trong gia đình sáu người bị lũ cuốn trôi đang nằm cạnh Thi, đôi mắt cứ mở thao láo nhìn trần nhà, với những con nhện đang giăng tơ, không màng đến chuyện mưa nắng. Lâu lâu lại khóc gọi mẹ. Thi ôm chặt cô bé vào lòng vỗ về, như một niềm an ủi. Mưa đúng một tuần mới dứt hẳn.
Bé Rúp được gia đình già Han nhận nuôi nhưng bé thường qua ở với Thi. Có lẽ những mất mát trong cuộc đời khiến Thi hiểu tâm trạng bé Rúp nhiều hơn. Có bé Rúp, những ngày mưa, Thi cũng đỡ buồn hơn. Mấy chị trong khu tập thể cứ bảo Thi như có con mọn, lo mà về phố cưới chồng chứ ở đây rồi lại chết già. Thi chưa thể quay lại thành phố. Lòng Thi rối bời. Thi định thổ lộ tình cảm của mình với anh. Thì anh lại kéo Thi đi gặp mặt bạn gái của anh, người mà anh nói anh sẽ cưới làm vợ. Một cô gái đẹp theo đúng nghĩa của nó. Thi nhìn anh đang say sưa kể về cô ấy. Khuôn mặt anh chưa bao giờ hạnh phúc như thế. Tình cảm của Thi dành cho anh, đành tự mình chôn chặt xuống, thật sâu, thật sâu tận đáy lòng và Thi sẽ cố gắng không xới nó lên nữa, nhưng nỗi nhớ anh, nó khiến tim Thi đau. Ngày anh cưới cũng là ngày Thi về làng Kon Mahar nộp quyết định. Anh đã gọi rất nhiều cho Thi, đã nhắn rất nhiều tin cho Thi. Thi biết anh buồn nhưng Thi còn buồn hơn và không dám đối mặt với sự thật là anh chỉ coi Thi như một cô em gái bé nhỏ, hay khóc nhè và hay vòi vĩnh. Thi chỉ biết nhắn tin xin lỗi anh mà không dám gọi điện, Thi sợ mình sẽ khóc.
Thi đã ở trong làng được gần hai năm. Tập thể giáo viên như một gia đình lớn, cùng nấu cơm chung, ăn chung. Có dịp mưa lâu, xe đưa thức ăn vào làng không được, chỉ có trứng và măng ăn đi ăn lại trong cả tháng, nhìn là không muốn ăn nhưng ai cũng động viên nhau, giúp đỡ nhau, rồi cũng qua hết. Người dân trong làng ai cũng yêu thương, coi Thi như con cháu trong gia đình. Chính Thi cũng không ngờ mình trụ lại lâu như vậy. Giờ làng Kon MaHar như ngôi nhà của Thi, Thi không thể dễ dàng bỏ nó đi được.
Khuyên gọi điện, luyên thuyên đủ thứ chuyện trên đời. Khuyên lại gầm lên mày mà không về đây thì đừng nhìn mặt tao, tao nhớ mày quá, mày lo mà về dự đám cưới tao nữa. Rồi Khuyên lại nhắc đến anh, nói vợ anh mới sinh em bé được hơn một tháng. Khuyên nhắc tới anh rồi một thoáng im lặng, cắt ngang câu chuyện cả hai. Thi cười, có lẽ vì yêu anh, Thi sợ đối mặt với anh nên Thi đang trốn chạy? Thi cũng không biết. Gần hai năm qua lòng Thi đã thôi không dậy sóng. Thi cũng thôi không hờn trách anh vô tâm nữa, người vô tâm là Thi chứ không phải là anh. Nhìn ra ngoài sân trường, một vài cánh hoa phượng nở sớm đang điểm thêm sắc đỏ cho ngôi làng bình yên này. Hè này Thi sẽ tạm xa làng Kon Mahar hai tháng, về thăm Bụi Hồng, thăm gia đình anh và cháu, và sẽ đếm hết thành phố có bao nhiêu vòng xoay…
