Thực hiện Đề án nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp (theo Quyết định số 1822/QĐ-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương), Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã chủ trì phối hợp với các địa phương triển khai hàng hoạt biện pháp quản lý nhằm chấn chỉnh hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp trong những năm vừa qua đã được triển khai một cách hiệu quả, đồng bộ từ trung ương đến địa phương.
Bộ Công Thương đã chủ trì xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 12/2021. Các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động bán hàng đa cấp tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng được sửa đổi song song nhằm đảm bảo tính đồng bộ.
Năm 2020, Bộ Công Thương đã triển khai công tác thanh tra chuyên ngành về chấp hành pháp luật về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp và xử phạt 3 doanh nghiệp, với tổng số tiền phạt 1 tỷ 460 triệu đồng về các vi phạm hành chính trong hoạt động bán hàng đa cấp. Tại các địa phương, số tiền phạt vi phạm hành chính liên quan đến hoạt động bán hàng đa cấp chỉ hơn 400 triệu đồng, giảm nhiều so với thời gian trước.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hoạt động bán hàng đa cấp được chú trong và đẩy mạnh trong các năm vừa qua. Bộ Công Thương đã xây dựng, vận hành trang thông tin điện tử quản lý bán hàng đa cấp www.bhdc.vcca.gov.vn, vận hành ứng dụng iMLM trên điện thoại di động nhằm cung cấp thông tin về quản lý bán hàng đa cấp, vận hàng trang facebook về quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp. Bộ Công Thương cũng đã triển khai thực hiện thủ tục hành chính bằng phương thức điện tử đối với các thủ tục hành chính trong hoạt động bán hàng đa cấp.
Tổng doanh thu bán hàng đa cấp năm 2020 của các DN đạt khoảng 15.538 tỷ đồng, tăng hơn 2.863 tỷ đồng (tăng 22.8%) so với năm 2019. Trong 06 tháng đầu năm 2021, tổng doanh thu bán hàng đa cấp đạt khoảng 9.300 tỷ đồng, tăng 37% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, các DN dành khoảng 36-37% để chi trả hoa hồng, tiền thưởng cho người tham gia.
Doanh thu bán hàng đa cấp chủ yếu là từ các sản phẩm thực phẩm chức năng (trên 80%) và mỹ phẩm (khoảng 15 %). Tổng số lượng người tham gia bán hàng đa cấp năm 2020 là 832.385 người, giảm 25% so với cuối năm 2019. Đến hết tháng 6 năm 2021, số lượng người tham gia bán hàng đa cấp giảm 8,5% xuống còn 761.502 người. Tổng số thuế các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã nộp ngân sách nhà nước năm 2020 đạt hơn 1.837 tỷ đồng, trong 6 tháng đầu năm 2021 là hơn 1.338 tỷ đồng.
Về cơ bản, các doanh nghiệp đều có website cập nhật thông tin thường xuyên, minh bạch, duy trì hệ thống thông tin liên lạc để tiếp nhận, giải quyết các phản ánh, khiếu nại, và có hệ thống quản lý người tham gia đáp ứng quy định.
