Cách khắc phục ho có đờm khi nhiễm Covid-19?
Sốt, mệt mỏi và ho khan là các triệu chứng phổ biến nhất của Covid-19, bạn cũng có thể bị ho ra đờm nếu nhiễm SARS-CoV-2. Ho khan là một triệu chứng Covid-19 phổ biến, nhưng khoảng một phần ba bệnh nhân Covid-19 ho ra đờm đặc và bị tắc nghẽn phổi. Điều này có thể biểu hiện như tức ngực hoặc nặng ở ngực, âm thanh hoặc cảm giác râm ran khi thở và có đờm. Ho khan, ho có đờm là cách cơ thể đang cố gắng loại bỏ chất nhầy thừa này ra khỏi đường hô hấp.
Đờm là gì?
Đờm hay chất nhầy là chất đặc dính được sản xuất ra từ đường hô hấp để giữ đường hô hấp luôn ẩm và sạch sẽ. Chất nhầy cũng được coi là một loại hàng rào bảo vệ, giúp vi khuẩn không thể xâm nhập vào cơ thể được, đồng thời giúp các cơ quan trong cơ thể hoạt động bình thường. Màng nhầy được tìm thấy ở nhiều vị trí trong cơ thể, bao gồm niêm mạc đường hô hấp (như mũi, họng, phổi) và niêm mạc đường tiêu hóa (miệng, thực quản, dạ dày, ruột non); Màng nhầy cũng có mặt ở hệ sinh sản của nữ và nhãn cầu.
Màng nhầy dính nên có thể giữ bụi, chất gây dị ứng và loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể. Khi khỏe mạnh, đờm thường sẽ rất trong. Khi bị ốm, đờm có thể đặc và trở nên dễ nhận thấy hơn vì nó giữ lại các chất lạ này. Đờm là một phần lành mạnh của hệ hô hấp, nhưng nếu nó khiến cơ thể khó chịu, có thể tìm cách làm loãng hoặc loại bỏ nó ra khỏi cơ thể.
Covid-19 tác động đến phổi như thế nào?
Covid-19 là căn bệnh do virus SARS-CoV-2 gây ra, virus xâm nhập vào các tế bào niêm mạc đường thở, đặc biệt là màng nhầy. Covid-19 làm viêm các mô phổi, bao gồm các mô nơi oxy và carbon dioxide đi qua giữa máu và không khí. Khi các mô này phồng lên và chứa đầy chất lỏng khiến bạn khó thở hơn, phổi sẽ gặp khó khăn hơn trong việc hô hấp— đưa oxy đến cơ thể và loại bỏ chất thải. Các triệu chứng phổ biến nhất của Covid-19 bao gồm:
Sốt hoặc ớn lạnh, đổ mồ hôi ban đêm, ho khan, khó thở; Đau và nhức, bao gồm đau đầu và đau họng; Mất vị giác và khứu giác; Chảy nước mũi; Các vấn đề về tiêu hóa, bao gồm tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa.
Khi nhiễm Covid-19 trở nên nghiêm trọng, phổi sẽ sưng lên và chứa đầy chất lỏng, một tình trạng được gọi là viêm phổi. Đây thường là nguyên nhân gây khó thở trong trường hợp nhiễm Covid-19 và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể phải điều trị tại bệnh viện với oxy hoặc máy thở. Khi viêm phổi nặng có thể gây tổn thương phổi và các triệu chứng kéo dài có thể mất vài tháng hoặc thậm chí lên đến một năm để hồi phục. Nhiễm trùng và viêm các mô phổi, bao gồm cả đường hô hấp, có thể gây sản xuất chất nhầy quá mức dẫn đến ho có đờm. Ho khan là một triệu chứng phổ biến của Covid-19. Có khoảng từ 50% đến 70% bệnh nhân mắc Covid-19 bị ho khan.
Cách điều trị ho ra đờm khi bị Covid-19
Việc loại bỏ chất nhầy ra ngoài sẽ không làm cho tình trạng nhiễm trùng biến mất, nhưng nó có thể giúp thở tốt hơn và tăng chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số cách để xử lý chất nhầy dư thừa trong phổi .
Thuốc theo toa
Nếu trường hợp gặp khó khăn với chất nhầy và ho khan khi bị nhiễm Covid-19, bác sĩ có thể kê thuốc làm loãng đờm và N-acetylcysteine. Những chất này làm loãng chất nhầy trong phổi. Bromhexine cũng có thể được sử dụng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng nó có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng ở bệnh nhân Covid-19. Cả hai loại thuốc này đều làm loãng chất nhầy nhưng hoạt động thông qua các cơ chế khác với thuốc long đờm không kê đơn có chứa guaifenesin, vì vậy chúng có thể hữu ích nếu thuốc không kê đơn không hoạt động. Nếu cơn ho liên quan đến Covid-19 kéo dài hoặc tình trạng nghẹt thở ở ngực gây ra các vấn đề về hô hấp, có thể cần đến vật lý trị liệu để cải thiện sức khỏe và sức mạnh của phổi.
Điều trị không kê đơn
Thuốc long đờm (có hoạt chất guaifenesin) làm loãng chất nhầy. Điều này sẽ không làm cho bạn bớt ho nhưng sẽ làm cho những cơn ho có đờm nhiều hơn và giúp thông đường thở dễ dàng hơn. Những loại thuốc này hoạt động tốt nhất để giúp giảm ho do tắc nghẽn ngực. Thuốc thông mũi có pseudoephedrine làm co mạch máu trong màng nhầy, đặc biệt là trong xoang, làm chậm quá trình sản xuất chất nhầy. Chúng có tác dụng tốt nhất đối với chứng nghẹt mũi. Bạn không nên sử dụng thuốc giảm ho khi ho khan. Ho là yếu tố cần thiết để đẩy chất nhầy ra khỏi phổi, nơi nó cản trở quá trình hô hấp. Dùng thuốc giảm ho khi ho khan có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi, vì nó giữ chất nhầy bẩn trong phổi và đường thở của bạn.
Các biện pháp khắc phục tại nhà
Ngoài dùng thuốc, có những biện pháp khắc phục tại nhà khác mà bạn có thể thử để giải quyết tình trạng này:
Uống đủ nước. Chất nhầy có 90% là nước và có thể đặc hơn khi bạn mất nước.
Sử dụng máy tạo độ ẩm, máy xông
Làm dịu da mặt bằng một chiếc khăn ấm
Thử hít thở sâu và các bài tập.
Thử rửa xoang bằng dụng cụ rửa mũi hoặc thuốc xịt mũi.
Nâng người lên khi ngủ hoặc nằm.
Các bài tập hít thở hỗ trợ chức năng phổi sau khi nhiễm Covid-19
Kỹ thuật tập thở sâu
Hít thở sâu là một kỹ thuật đơn giản để mở rộng phổi và giúp làm sạch đờm. Bạn có thể thực hiện động tác này nhiều lần trong ngày ở bất kỳ nơi nào. Đảm bảo bạn cảm thấy thoải mái, ngực và vai được thả lỏng.
Ngồi hoặc nằm ở một tư thế thoải mái.
Đặt một tay lên bụng ngay dưới xương sườn và tay kia đặt trên ngực.
Hít sâu bằng mũi đưa không khí xuống bụng – bụng phình ra.
Thở ra bằng miệng (môi chúm giống như đang huýt sáo) – Bụng hóp lại.
Thực hiện động tác này từ 3 đến 5 lần. Hãy dành thời gian của bạn với mỗi hơi thở.
Kỹ thuật xếp chồng hơi thở
Xếp chồng hơi thở là một kỹ thuật có thể được sử dụng để:
Giúp mở rộng phổi.
Giữ cho các cơ linh hoạt.
Giúp bạn ho mạnh hơn để làm sạch dịch tiết.
Chờ một giờ sau khi ăn hoặc uống trước khi bạn thực hiện các bài tập này. Nếu bạn bị đau ngực trong khi tập, hãy dừng bài tập lại.
Kỹ thuật thở như sau:
Ngồi thoải mái.
Nới lỏng quần áo.
Thở ra (đẩy hết không khí ra ngoài).
Hít vào bằng miệng, mũi hoặc cả hai và giữ lại hơi thở.
Hít một hơi nhỏ thứ hai và giữ lại.
Hít một hơi thứ ba cho đến khi không khí đầy phổi.
Giữ hơi thở từ 2 đến 5 giây.
Thở mạnh ra bằng miệng để đẩy hết không khí ra khỏi phổi.
Nghỉ ngơi khoảng một phút trước khi lặp lại. Thực hiện 5 nhịp thở /lần. 4 lần một ngày.
Làm sạch đờm khỏi phổi (dẫn lưu tư thế)
Phổi có 5 thùy và đờm có thể ở bất kỳ thùy nào trong số này. Các bài tập định vị bằng cách sử dụng trọng lực để giúp làm sạch đờm tích tụ trong thùy phổi. Hiệu quả của chúng sẽ phụ thuộc vào độ đặc hay dính của đờm. Đối với đờm đặc có thể sẽ khó làm sạch hơn. Vì thế, những bài tập này có thể không hiệu quả nếu đờm rất đặc và dính. Chờ ít nhất 1 giờ sau bữa ăn trước khi bắt đầu các bài tập này. Dừng bài tập này nếu bạn bị ợ chua hoặc cảm thấy buồn nôn trong thời gian đó.
Bài tập định vị 1
Nằm ngửa, đầu phẳng và co gối.
Đặt gối dưới hông sao cho hông cao hơn ngực.
Giữ nguyên tư thế này trong ít nhất 5 phút và hít thở sâu.
Bài tập định vị 2
Nằm nghiêng về một bên, có thể kê tay ở dưới đầu
Đặt một chiếc gối dưới hông để nâng hông cao hơn ngực. Có thể đặt tay dưới đầu để tạo sự thoải mái.
Giữ nguyên tư thế này trong 5 đến 10 phút và cố gắng hít thở sâu.
Lặp lại điều này bằng cách nghiêng sang bên còn lại.
Tóm lại, chất nhầy được tạo ra bởi màng nhầy trong đường hô hấp và các nơi khác. Những người bị Covid-19 và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có thể bị ho khan và ho ra đờm. Bác sĩ có thể đề nghị các biện pháp tự điều trị không kê đơn, tại nhà hoặc thuốc kê đơn để giúp bạn thoải mái hơn và giúp bạn làm sạch phổi. Các bài tập thở cũng có thể hữu ích.
