Tai nạn chực chờ
Một tay lái xe máy, một tay dùng điện thoại di động là hình ảnh không khó bắt gặp trên nhiều tuyến đường tại Hà Nội. Từ các bạn trẻ, tài xế công nghệ, người giao hàng đến cả một số người có học thức… đều có hành vi này.
Có trường hợp người sử dụng phương tiện không đội mũ bảo hiểm, vô tư dùng điện thoại khi tham gia giao thông, thậm chí đang chở cả con nhỏ trên xe.
Một tài xế công nghệ cho biết, điện thoại là vật bất ly thân trong công việc nên luôn phải dùng điện thoại để dò đường, nhận đơn. Một người khác thì cho rằng sử dụng điện thoại khi đi đường để xử lý công việc gấp, nhưng cũng có người do thói quen lướt mạng hoặc dùng để nhắn tin, xem giờ…
Muôn vàn lý do được nhiều người sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông đưa ra cho thấy hành vi nguy hiểm này đang thực sự bị xem nhẹ.
Thực tế, đã có nhiều trường hợp xảy ra va chạm giao thông vì sử dụng điện thoại như: ngày 8/1/2022, camera hành trình của một ô tô ghi lại cảnh một nam thanh niên đi xe máy dùng một tay điều khiển xe, một tay dùng điện thoại nên không phát hiện 1 ô tô đang dừng đỗ ở phía trước. Khi đến gần ô tô người này đã giật mình không xử lý kịp nên đâm vào đuôi chiếc xe và ngã văng xuống đường.
Ngày 17/2/2022, một video đăng tải trên mạng xã hội ghi lại cảnh một người phụ nữ lái xe máy chỉ điều khiển phương tiện bằng một tay, tay còn lại sử dụng điện thoại nên không để ý ở sát vỉa hè bên phải đường đang có một ô tô dừng đỗ sai quy định. Hậu quả người phụ nữ đâm sầm vào chiếc ô tô, rất may chỉ bị thương ngoài da.
Một vụ tai nạn khác xảy ra ngày 15/5/2023 tại khu công nghiệp Mỹ Phước 2, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương, một người phụ nữ vừa đi bộ vừa chăm chú xem điện thoại đã không chú ý một chiếc xe tải đi lùi nên bị tông trúng và cuốn vào gầm xe. Rất may sau đó, nạn nhân vẫn có thể ngồi dậy.
Ngày 1/5/2024 trên đường Tôn Thất Thuyết, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội, camera hành trình từ một ô tô đã ghi lại cảnh một thanh niên mặc áo tài xế công nghệ vừa lái xe máy vừa sử dụng điện thoại đã đâm vào đuôi xe ô tô đi cùng chiều.
Theo thống kê của các nhà nghiên cứu, có khoảng 80% vụ tai nạn giao thông xảy ra do lái xe mất tập trung (khoảng 3 giây) và do bấm điện thoại di dộng (khoảng 5 giây).
Chính vì thế, pháp luật đã quy định người đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông không được nghe điện thoại. Trong trường hợp khẩn cấp thì phải tấp xe vào lề đường, dừng xe rồi mới nghe điện thoại. Nhưng thực tế việc tuân thủ của người tham gia giao thông vẫn còn hạn chế.
Tăng chế tài răn đe
Theo chuyên gia giao thông, thạc sỹ Đỗ Cao Phan, sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông sẽ làm người lái xe mất tập trung, khó giữ được khoảng cách an toàn với các phương tiện khác. Lúc này phản xạ và cảm nhận xung quanh của tài xế giảm đi đáng kể.
Nhiều trường hợp do mất tập trung đã không thể phản ứng kịp khi xảy ra tình huống bất ngờ, gây va chạm, thậm chí xảy ra tai nạn giao thông nghiêm trọng. Đặc biệt, khi xe lưu thông trên quốc lộ, đường cao tốc, nếu xử lý tình huống không kịp thời khi đang chạy tốc độ cao sẽ gây hậu quả khó lường.
Bộ Công an đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ.
Đáng chú ý tại dự thảo Nghị định, Bộ Công an đề xuất mức xử phạt 2 - 3 triệu đồng đối với hành vi “Dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Mức xử phạt này đã cao hơn so với Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 1 - 2 triệu đồng với hành vi dùng tay sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển xe chạy trên đường.
Ngoài việc phải chịu mức phạt tiền như trên, khi người điều khiển xe mô tô hay xe gắn máy (kể cả xe máy điện) hay các loại xe tương tự như xe mô tô, xe gắn máy vi phạm lỗi trên còn có thể bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 - 04 tháng nếu người lái xe thực hiện hành vi vi phạm và gây ra tai nạn giao thông.
Quy định như trên cơ bản đã tăng tính răn đe, nhưng các chuyên gia cho rằng, để đảm bảo an toàn giao thông thì phải thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó cần ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe, để người dân nhận thức được sự nguy hiểm.
Trước đây, việc xử lý hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe bị xem nhẹ do vi phạm diễn ra trong thời gian ngắn, người sử dụng phương tiện thường chối cãi do không có bằng chứng.
Sắp tới khi việc tăng cường phạt nguội thông qua camera giám sát và sử dụng hình ảnh vi phạm do người dân cung cấp để xử phạt được lực lượng chức năng thực hiện sâu rộng sẽ góp phần hạn chế vi phạm nêu trên.
Người tham gia giao thông cần nhớ, đừng thờ ơ với sinh mạng của chính mình và người khác khi lái xe, tuyệt đối không sử dụng điện thoại di động khi đang tham gia giao thông dưới bất kì hình thức nào để đảm bảo an toàn giao thông.