Cẩn thận với "trúng gió"

KTĐT - Bác sĩ chẩn đoán anh Trung bị méo miệng do liệt dây thần kinh số 7, do "trúng gió", Tây y còn gọi là cảm, còn Đông y gọi là nhóm bệnh “thời khí”.

Trời lạnh, sáng ngủ dậy, anh Phan Tiến Trung (Gia Lâm, Hà Nội) ra mở cửa sổ cho phòng thoáng thì đột nhiên thấy mặt tối sầm lại, một bên miệng giật giật liên hồi. Khi người nhà phát hiện, miệng anh đã bị méo sang một bên.

Bác sĩ chẩn đoán anh Trung bị méo miệng do liệt dây thần kinh số 7, do "trúng gió", Tây y còn gọi là cảm, còn Đông y gọi là nhóm bệnh “thời khí”.

Theo Giáo sư Nguyễn Tài Thu - Chuyên gia châm cứu hàng đầu Việt Nam (nguyên Giám đốc Bệnh viện Châm cứu trung ương), bệnh liệt dây thần kinh số 7 không nguy hiểm và chỉ cần điều trị bằng châm cứu 4-6 tuần là có thể khỏi. Tuy nhiên, có trường hợp phải điều trị 2-3 đợt, rất hiếm trường hợp điều trị không khỏi nhưng tốt nhất là nên điều trị sớm trong 3 ngày đầu.

Có trường hợp nặng hơn bị trúng gió méo miệng, mắt chỉ còn lộ lòng trắng (do liệt cơ khép vòng mi khiến nhãn cầu bị đẩy lên), không nhắm được mắt, miệng và nhân trung méo xệch, chảy nước miếng, nước mắt, nói cười khó khăn...

Giáo sư Tài Thu cho biết mùa lạnh năm nào bệnh viện cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị méo mồm do liệt dây thần kinh số 7, bị vẹo cổ cấp, đau thắt lưng cấp... Trường hợp này thường phát hiện đột ngột sau một đêm ngủ dậy. Đó là do các yếu tố thời tiết nắng, mưa, gió, lạnh, sương giá… tác động vào cơ thể một cách đột ngột khiến tà khí xâm nhập vào cơ thể qua lỗ chân lông và đường hô hấp.

Bác sĩ Trần Văn Bản - Phó Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cho biết rõ hơn về triệu chứng của trúng gió: Ớn lạnh ở gáy, sống lưng, tay, chân, nhức đầu, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy. Trường hợp nặng có thể bị hôn mê, tai biến mạch máu não.

Bất cứ ai cũng có thể bị trúng gió, nhất là những người có sức đề kháng yếu, trẻ nhỏ và người già. Những người có tiền sử hạ đường huyết, hạ huyết áp cũng rất dễ mắc phải.

Trúng gió cũng có thể gặp phải khi đi từ phòng điều hòa ấm ra trời lạnh. Chị Lan Anh (trú tại đường Trần Huy Liệu, Hà Nội) cho hay, đợt gió mùa vừa qua chị để nhiệt độ điều hòa trong phòng khá ấm nên một hôm khi vừa bước chân ra khỏi nhà, sự chênh lệch nhiệt độ khiến chị bỗng thấy xa xẩm mặt mày, ngã và ngất ngay trước cổng nhà. Rất may, có người hàng xóm phát hiện kịp thời nên đưa chị vào nhà xoa dầu, cho uống nước gừng… Một lát sau chị tỉnh lại và thấy toàn thân ê ẩm.

Còn anh Trần Chí Dũng (Kim Mã, Hà Nội), sau một đêm ngủ dậy thấy cổ bị đau nhức, không thể quay đầu sang bên trái. Sau 2 - 3 ngày xoa bóp dầu, cổ anh Dũng mới cử động bình thường được.

Các chuyên gia cũng cho biết "trúng gió" nhẹ có thể tự chữa tại nhà, còn nặng thì phải nhập viện ngay, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Tây y chữa chứng bệnh này bằng cách uống thuốc trị cảm, vitamin C để tăng sức đề kháng, đồng thời làm nóng vùng nhiễm lạnh và làm giãn tĩnh mạch.

Đông y chữa trúng gió bằng cách cạo gió, đánh gió bằng dầu nóng. Dùng đồ bạc có cạnh tròn và nhẵn để cạo vào cổ, lưng, bụng, chân, tay để cạo cho đến khi đồ bạc xám lại tức là đã phát tán chướng khí, thông khí huyết. Sau đó, cho người bệnh uống nước gừng và nước đường gừng nóng, sữa, nước cam, ăn cháo hành, tía tô để giữ ấm cho cơ thể... là khỏi.

Tuy nhiên, bác sĩ Trần Văn Bản khuyến cáo, không được cạo gió lên phần bụng của phụ nữ có thai, người bị cao huyết áp.

"Trúng gió" cần được điều trị triệt để bởi bệnh dễ để lại di chứng tiềm tàng cho phong thấp, tê thấp, mất khả năng đề kháng sau này.

Cách phòng tránh trúng gió ngày lạnh

- Cần giữ ấm tai, cổ, bàn chân - những chỗ dễ bị nhiễm lạnh nhất.

- Khi đang ở môi trường ấm (nằm trong chăn, ở trong nhà…) mà đột ngột tiếp xúc với môi trường lạnh (mở cửa sổ, đi từ trong nhà ra ngoài trời…) thì cần phải mặc quần áo thật ấm.

- Không uống rượu chống lạnh vì cồn làm cơ thể nóng lên nhưng khi giã rượu sẽ bị lạnh.

- Tắm cần tránh nơi có gió lùa, lau người khô nhanh để không bị mất nhiều nhiệt và nhiễm lạnh.