Phát biểu tại buổi lễ, ông Trần Thiện Thanh - Phó Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Sầu riêng Trường Phát, TP Cần Thơ cho biết: HTX có diện tích 20 ha, với 20 hộ tham gia, tuổi cây trung bình từ 5 - 15 năm, giống sầu riêng Ri 6, ngoài ra còn trồng mới thêm khoảng 10 ha. Sau khi được phía Trung Quốc kiểm tra thực tế sản xuất, HTX được đánh giá đạt tiêu chuẩn xuất khẩu và được cấp 2 mã vùng trồng xuất sang thị trường này. HTX Trường Phát đã thỏa thuận và ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm lâu dài với Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Ngọc Minh Lạng Sơn với giá thu mua từ bằng đến cao hơn giá thị trường trong suốt vụ.
Theo ông Trần Thái Nghiêm - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, sầu riêng là một trong những sản phẩm có giá trị kinh tế cao, trong những năm gần đây lợi nhuận hàng năm đạt hàng trăm triệu đồng/ héc ta. Do đó, tại Cần Thơ, trong những năm gần đây, cây sầu riêng cũng đang được phát triển và đầu tư với diện tích tăng từ 537 ha (năm 2015) tăng lên gần 3000 ha (năm 2022) tập trung chủ yếu tại Phong Điền (1.731 ha), Thới Lai (333 ha) và Ô Môn (233 ha).
Hiện nay có gần 90% giống sầu riêng là giống Ri 6. Trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ trồng từ đất lúa kém hiệu quả, từ vườn tạp, sầu riêng vần là cây trồng được bà con ưu tiên lựa chọn.
Theo ông Nghiêm, mặc dù diện tích cây ăn trái trên địa bàn trên địa bàn gần 26.000 ha nhưng đến nay chỉ chỉ có 47 vùng trồng liên kết với doanh nghiệp xuất khẩu với diện tích chưa đến 1000 ha, chỉ khoảng 4% diện tích cây ăn trái; riêng sầu riêng có 42 vùng trồng được liên kết với quy mô 850 ha, đạt khoảng 30% diện tích. Việc liên kết doanh nghiệp hiện nay còn hạn những chế nhất định.
Hiện nay sản phẩm trái cây nhiệt đới vùng miệt vườn đồng bằng sông Cửu Long thơm ngon nức tiếng được thị trường rất ưa chuộng, dư địa xuất khẩu còn nhiều. Tuy nhiên, do cách sản xuất truyền thống, manh múa, nhỏ lẻ, thiếu liên kết, không đảm bảo lượng hàng cung cấp, không chứng nhận được chất lượng... nên việc liên kết xuất khẩu rất khó khăn. Mặt khác, một bộ phận nông dân trồng theo phong trào còn phổ biến nên một số loại nhanh chóng xảy ra hiện tượng vượt cung.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ đánh giá, sự kiện hôm nay là kết quả của sự nỗ lực, phấn đấu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong đàm phán để ký nghị định thư với Tổng cục hải quan Trung Quốc để trái Sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Đây còn là sự nỗ lực của doanh nghiệp trong việc tìm hợp đồng để được xuất khẩu, hỗ trợ bà con nông dân thực hiện đăng ký mã vùng trồng, hướng dẫn kỹ thuật, thực hiện hợp đồng thu mua với bà con nông dân.
Đồng thời, đánh dấu sự chuyển mình của ngành nông nghiệp TP Cần Thơ trước yêu cầu của thị trường, của doanh nghiệp, chuyển từ phương thức sản xuất manh mún, tự phát, thiếu liên kết sang phương thức sản xuất theo hướng liên kết chặt chẽ theo chuỗi giá trị với doanh nghiệp, liên kết để hình thành các vùng trồng chuyên canh tập trung đủ điều kiện được cấp mã quản lý, thực hiện quy trình kỹ thuật sản xuất đảm bảo chất lượng, tong đó trái Sầu riêng là sản phẩm điển hình.
Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cũng đề nghị các địa phương hết sức quan tâm khuyến cáo của ngành nông nghiệp, vận động nhân dân không đốn chặt các loại cây ăn trái có giá trị để trồng sầu riêng. Chỉ nên trồng tập trung ở những vùng có điều kiện thuận lợi, áp dụng tốt tiêu chuẩn chất lượng, liên kết chặt với DN để đảm bảo an toàn, hiệu quả. Cạnh đó, thường xuyên theo dõi, hỗ trợ doanh nghiệp, bà con thực hiện hợp đồng, vận động bà con nông dân nâng cao ý thức trách nhiệm để thu hoạch trái cây đúng độ tuổi, cách ly phân, thuốc đúng quy định.
