Nói lai rai đọc là văn hóa giao tiếp, còn thư thả đọc sao được khi tập ký sự luận bàn chân dung một nhà trí thức – tiến sĩ khoa học (TSKH) Trần Lê Đông gắn bó máu thịt với lĩnh vực dầu khí, ngành kinh tế mũi nhọn nền kinh tế Việt Nam thời đổi mới, hội nhập.
TSKH Trần Lê Đông từ một thanh niên học giỏi sinh ra, lớn lên ở làng tiến sĩ Trung Lễ (Đức Thọ, Hà Tĩnh) bên dòng sông La - một làng quê nghèo “sáng khoai, trưa khoai, tối khoai - khoai ba bữa” nhưng hiếu học, gắn với truyền thống yêu nước, cách mạng.
Trong bối cảnh ấy, Trần Lê Đông - trai làng Trung Lễ say sưa “dùi mài kinh sử” tại trường Đại học Dầu hóa Baku (Cộng hòa Azerbaijan thuộc Liên Xô trước đây) với tấm bằng tiến sĩ, để rồi khi trở lại quê hương, anh gắn bó máu thịt với vùng mỏ dầu Bạch Hổ ngoài khơi TP Vũng Tàu, trong sự nghiệp tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, nơi thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.
Học hàm tiến sỹ địa chất dầu khí, Trần Lê Đông say mê nghiên cứu, thành công của nhiều công trình khoa học được đưa vào ứng dụng, đem lại lợi ích kinh tế lớn, được giới khoa học địa chất trong và ngoài nước thán phục, nể trọng. Khi đã thành đạt về khoa học, ông trở lại xứ Bạch Dương và đã bảo vệ thành công luận án Tiến sỹ khoa học (TSKH) tại một Hội đồng khoa học quốc gia uy tín của Liên bang Nga; ông được Chủ tịch nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học - Công nghệ.
Tình yêu Tổ quốc, tình yêu đất nước trong nền kinh tế tri thức của sự nghiệp làm giàu giang sơn xứ sở đã thôi thúc TSKH Trần Lê Đông nhiều lúc mất ăn, mất ngủ, tháng ngày vật lộn với sóng nước, biển cả, đích thị là một trong những nhà khoa học địa chất dầu khí uy tín. Từ đó TSKH họ Trần trở thành Viện trưởng Viện Nghiên cứu Khoa học và Thiết kế dầu khí biển; Phó Tổng Giám đốc (phụ trách địa chất), rồi Tổng Giám đốc Xí nghiệp Liên doanh Vietsovpetro trong gần 10 năm. Trần Lê Đông được bình chọn doanh nhân tiêu biểu và được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời đổi mới. Chừng ấy thôi đã cho ta đầy đủ góc nhìn chiêm nghiệm chân dung một nhà hoa học thuộc lĩnh vực mới và hiếm hoi của biển vàng, biển bạc trên đất nước Việt mang hình chữ S.
