Châu Âu, Iran phản đối mạnh mẽ việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran

Trong bài phát biểu ngày 8/5 (giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân được ký kết giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) hồi năm 2015, hay còn được gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).

Tổng thống Mỹ đã ủng hộ những lập luận gần đây của Israel về Iran khi đưa ra quyết định trên. Tổng thống Trump cho biết ông sẽ bắt đầu thực hiện "mức cao nhất" của các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm vào Iran.

Theo ông Trump, thỏa thuận trên còn được gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) bị khiếm khuyết ngay từ bên trong.  Sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Trump đã nhiều lần gọi thỏa thuận này là văn kiện "nguy hiểm," không ngăn chặn được mà chỉ trì hoãn khả năng Iran chế tạo vũ khí hạt nhân. 

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán một thỏa thuận khác, nhưng không rõ các nước châu Âu có ủng hộ và liệu họ có thể thuyết phục Iran chấp nhận.

Ngay sau khi Tổng thống Mỹ quyết định rút Washington khỏi thoả thuận hạt nhân, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã có bài phát biểu mạnh mẽ trên truyền hình, khẳng định Tehran luôn tuân thủ văn kiện và sẽ tiếp tục theo đuổi thoả thuận.

Phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho rằng việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran là bất hợp pháp, không chính đáng và vi phạm các thỏa thuận quốc tế.

Tổng thống Rouhani nói rằng Iran luôn tuân thủ theo thỏa thuận hạt nhân và sẽ tiếp tục theo thỏa thuận này mặc dù Mỹ đã rút khỏi.

Sau tuyên bố của ông Trump, các nhà lãnh đạo châu Âu đã lên tiếng phản đối và cho biết sẽ tiếp tục theo thỏa thuận này. Trong một tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo Anh, Đức và Pháp cho rằng quyết định của ông Trump là nguyên nhân của “sự nuối tiếc và lo ngại”

Theo thỏa thuận hạt nhân Iran, các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Iran được dỡ bỏ để đổi lấy việc Iran kiềm chương trình hạt nhân gây tranh cãi của mình. Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận trên mặc dù một số lần Cơ quan năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) khẳng định sự tuân thủ của Tehran đối với thỏa thuận này.

Quyết định của chính quyền Tổng thống Trump tái áp đặt lệnh  trừng phạt kinh tế đối với Tehran gia tăng lo ngại cho các công ty châu Âu đang kinh doanh tại Iran và một số doanh nghiệp Mỹ cũng có thể bị ảnh hưởng từ việc trừng phạt này.